De VVD-prominent laat weer eens een scheetje. Maar hij heeft wel een punt.
De kranten hebben weer een fantastische dag. VVD-prominent en oud-fractieleider in de Tweede Kamer Hans Wiegel heeft namelijk weer eens een scheetje gelaten: hij vindt dat er een tussenformatie moet komen waarbij ChristenUnie, D66 en de SGP een plekje in
het kabinet aangeboden krijgen. Wiegel stelt dat alle akkoorden die de coalitie met de drie oppositiepartijen sloot, nog moeten worden uitgewerkt in wetgeving en dat een stabiele meerderheid in Tweede en Eerste Kamer dus nog van groot belang is. Als de verkiezingen voor de gemeenteraden en het Europees Parlement volgend voorjaar voor VVD en PvdA slecht uitpakken, 'dan leidt dat tot gedonderjaag' en is een tussenformatie 'misschien verstandig'.
Voor de media is het altijd fantastisch als Wiegel zich roert. Het hoe en waarom is mij niet altijd helemaal duidelijk, maar in dit geval wel...
Hij heeft namelijk gelijk.
De drie genoemde partijen - SGP, ChristenUnie en D66 - mogen zich namelijk officieel weliswaar oppositiepartijen noemen, maar in de werkelijkheid zijn ze gewoon lid van de coalitie. Zonder hun steun zou het kabinet al lang zijn gevallen. De enige reden dat Rutte II nog in het zadel zit is dat Van der Staaij, Slob en Pechtold uiteindelijk toch iedere keer weer bij het kruisje tekenen.
Behalve in het geval van de gereformeerden is dat niet eens zo gek. Het beleid van Rutte II is namelijk gewoon een mix van CU- en D66-beleid. Laat die partijen dan ook maar officieel deel uitmaken van het kabinet; dan kunnen ze niet alleen officieus maar ook officieel verantwoordelijk worden gehouden voor het kabinetsbeleid. Hen kennende zullen ze dat niet willen, maar, zoals Amerikanen plegen te zeggen: you can't have your cake and eat it too. Of je eet je gebakje op, of je bewaart 'm voor later, maar beide gaat niet.
Daar komt uit praktisch oogpunt bij wat Wiegel ook al beweert: als de VVD en PvdA volgend jaar slecht presteren bij de verkiezingen zal de chaos uitbreken. De enige manier om de schade enigszins te beperken is om de andere partijen officieel bij het kabinetsbeleid te betrekken. Dan moeten die partijen in de Eerste Kamer immers wel meestemmen met álle voorstellen van de regering. Na een zware verkiezingsnederlaag kunnen VVD en PvdA zich geen chaos in de Eerste Kamer veroorloven.
Al met al is het dus een prima idee van Wiegel om de partijen van het herfstakkoord bij elkaar te zetten en samen een kabinet te laten samenstellen. Dat zou wel zo eerlijk zijn naar de kiezer toe... en zou er ook nog eens voor moeten zorgen dat we niet ieder twee weken over de zoveelste kabinetscrisis te horen krijgen - die het kabinet vervolgens toch weer overleeft.