Wie kan het iets schelen wanneer we allemaal ziek worden?

'Nanodeeltjes zijn volkomen veilig.' Met deze boude uitspraak wil de Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV) de gemoederen van de consument tot bedaren brengen. Natuurlijk, angst voor nieuwe technologie is meer iets voor bange linksmensen. Ú daarentegen gelooft in de animal rationale die prima in staat is afgewogen keuzes te maken. Dus waar zouden we bang voor zijn?

Voor het maken van afgewogen keuzes geldt een aantal voorwaarden. In de eerste plaats moet de informatie voor de consument beschikbaar zijn - en het liefst met niet al te veel moeite. Hieromtrent was er de afgelopen tijd volop media-aandacht: nanodeeltjes staan niet (duidelijk) vermeld op de verpakking van producten waar ze in verwerkt zijn. De consument zou dan niet bewust kunnen kiezen om al dan geen nanodeeltjes te 'consumeren'.

Hiermee zijn we er echter nog niet. Een veel belangrijkere kwestie is: heeft de consument de bewuste keus wanneer de vermelding op het etiket wel duidelijk zou zijn? Want, wie heeft er baat bij eerlijke informatie?

In ieder geval de industrie niet. Nanodeeltjes hebben geweldige eigenschappen die de consument volop aanspreken. Sokken die zweetgeur afbreken, ramen die vanzelf schoon blijven, verf die niet afbladdert, light mayonaise met dezelfde smaak als de volle variant; aanlokkelijk, niet?

De regering én de consument zien deze aanlokkelijke producten en de belofte voor de economie graag tegemoet. Het probleem is echter, dat er veel te weinig bekend is over de risico's. Nanodeeltjes zijn zó klein, dat de kenmerken van materialen wezenlijk verschillen van dezelfde materialen bij grotere afmetingen. Daarbij dringen nanodeeltjes gemakkelijk door alle cellen van het menselijk lichaam door. Over het algemeen geldt: hoe kleiner het deeltje, hoe schadelijker. Bovendien maakt dit, dat de standaard regelgeving omtrent het gebruik van stoffen in consumentenproducten niet opgaat.

Uiteraard wordt er volop onderzoek gedaan naar (de risico's van) nanotechnologie. Hier wordt ik echter altijd een beetje sceptisch van. Ik vind het moeilijk om ervan uit te gaan dat dit onderzoek grondig genoeg is en eerlijk verloopt. Immers, waar komt het geld voor dit onderzoek vandaan? Willen de onderzoekers niet gewoon hun baan behouden en dus een gunstige uitkomst van hun onderzoek kunnen presenteren? En tot slot: vinden deze mensen het echt erg als wij over 40 jaar allemaal kanker hebben?