Wat helpt wel voor betere onderwijsprestaties?

'Slecht onderwijs kost ons geld', koppen de kranten vandaag. Schrikken geblazen! Nu onze onderwijsprestaties onder de maat blijven, willen we dit gaan bestrijden met extra geld voor excellente leerlingen. Dit kan echter niet de oplossing zijn voor de neerwaartse spiraal van het Nederlandse onderwijs.

Gisteren werd een rapport gepresenteerd van het Centraal Planbureau over de prestaties van het Nederlandse onderwijs. En - o, verrassing! - het gaat niet goed met het onderwijs in Nederland. Het prestatieniveau is (nog) relatief goed, maar het is de vraag hoe lang dit het geval blijft: Nederland behoort tot het slechtste kwart van de OESO-landen in termen van ontwikkeling van de prestaties.

Het is niet alleen maar slecht in Nederland. Onze zwakkere leerlingen doen het relatief goed. Met al onze aandacht voor het wegwerken van onderwijsachterstanden, zijn we echter vergeten om aandacht te besteden aan de goede leerlingen. Jarenlang streefden we naar egalitarisme en walgden we van excellentie en nu schrikken we van het feit dat onze beste leerlingen internationaal zwaar onder de maat presteren.

Minister Van Bijsterveld komt dit rapport prachtig uit. Zij roept al een tijdje dat we nu ook echt aandacht gaan besteden aan de meest getalenteerde leerlingen. Hoe? Met jaarlijks 30 miljoen extra. Maar als het rapport van het CPB een ding aantoonde, dan is dat wel dat geld niet de oplossing is.

Wat wél helpt volgens het rapport, is betere docenten. Het aanpakken van onbevoegde docenten en het verplichtstellen van de mastertitel voor docenten aan het HBO is een stap in de goede richting. Maar hiermee zijn we er nog niet.

Veel belangrijker is ervoor te zorgen dat het docentschap weer aantrekkelijk wordt voor getalenteerde mensen. En hoe doen we dat? Door van de docent weer een eervol beroep te maken. Geef de docent de zeggenschap over zijn eigen vak terug. Dan kan hij weer een aansprekend voorbeeld zijn, dat leerlingen weet te inspireren en te motiveren. En dat lukt niet wanneer de docent gebukt moet blijven gaan onder jaar na jaar veranderende wensen van de overheid.