Wat bezielde het IMF?

Het Internationaal Monetair Fonds benoemde eind juni Christine Lagarde tot opvolger van de in opspraak geraakte Dominique Strauss-Kahn. Nu blijkt - verrassing - dat ze als minister haar macht mogelijk heeft misbruikt.

Toen in het hele schandaal rondom de socialistische Dominique Strauss-Kahn plots de naam van Frans minister van Financiën Christine Lagarde kwam boven drijven, dacht ik dat diverse media reeds op jonge leeftijd krankzinnig waren geworden. In de eerste plaats natuurlijk omdat ze Frans was, net zoals haar voorganger. In een wereld die overeind gehouden wordt door koehandel, leek mij dat een weinig voor de hand liggende gang van zaken. Maar een minstens zo belangrijke reden was het feit dat Lagarde zelf óók in een schandaal betrokken was. Ze zou een vriend van Nicolas Sarkozy, de Franse zakenman Bernard Tapie, hebben geholpen in een zaak tegen de bank Crédit Lyonnais.

De zaak, die inmiddels al 21 jaar aanhoudt, werd in 2008 beslecht in het voordeel van Tapie nadat Lagarde als minister van Financiën beval dat er een arbitragezaak zou komen voor de zakenman. Hij was ervan overtuigd dat zijn bank hem informatie had onthouden bij de verkoop van sportkledingmerk Adidas, en dat het gebrek aan informatie hem voor honderden miljoenen euro's aan schade had gekost. Na de interventie van Lagarde besliste de arbitragerechtbank dat Tapie bijna 400 miljoen euro aan schadevergoeding moest ontvangen.

De zaak liet alle alarmbellen afgaan, omdat het zeer ongebruikelijk is een arbitragerechtbank in te schakelen voor een zaak tussen burger en overheid. Bovendien was het zeer opmerkelijk dat Lagarde geen bezwaar aantekende tegen de beslissing van de rechter, omdat het geld door de Franse belastingbetaler opgehoest moest worden. Lagarde wordt nu vervolgd op verdenking van "medeplichtigheid bij bedrog en het verduisteren van overheidsgeld", een nogal zware aanklacht die haar mogelijk 150.000 euro boete of een celstraf van tien jaar kan opleveren.

Ik vraag mij sterk af hoe het in hemelsnaam mogelijk is dat Frankrijk het überhaupt in zijn hoofd haalde om een dergelijke omstreden kandidaat naar voren te schuiven. Daarmee is niet alleen de Franse geloofwaardigheid in het geding, maar ook die van de rest van Europa. Twee Europese kandidaten op rij die niet smetvrij zijn, dat is in het internationale diplomatieke verkeer onvergeeflijk.

De volgende voorzitter van het IMF zal daarom een Aziaat of een Mexicaan zijn, zo durf ik nu wel te beweren. De Duitsers hadden een prima kandidaat om namens Europa naar het IMF te gaan, maar nee -  Frankrijk moest zo nodig een dealtje met Italië over het ECB (Mario Draghi, weet u nog?) en een zakendeal (de verkoop van het Italiaanse Parmalat aan een Franse onderneming) direct incasseren.

Vriendelijk dank, Frankrijk. De volgende keer naaien we jullie.