De internationale reactie op nieuwbouwplannen in het zuiden van Jeruzalem maakte vorige week opnieuw duidelijk hoe weinig men in het Westen begrijpt van de situatie in de stad en hoe men zich keer op keer laat misleiden door organisaties die valse informatie verspreiden.
Verder valt op dat men reageert zonder onderzoek te doen naar de juistheid van beweringen. In dit geval werden de bouwplannen gepresenteerd als een nieuw plan of een nieuwe nederzetting, terwijl het in feite ging om een plan dat twee jaar terug al was goedgekeurd en toen dezelfde ongenuanceerde reacties ontving.
De voorgenomen bouw van dezelfde 2610 wooneenheden in Givat HaMatos werd in december 2012 door EU-commissaris Catherine Ashton in scherpe bewoordingen veroordeeld. Ashton toonde toen ook al aan niet op de hoogte te zijn van de details van het plan en van de geografische situatie in Jeruzalem. Zo beweerde Ashton ten onrechte dat het plan de geografische continuiteit tussen Jeruzalem en Betlehem zou onderbreken. Givat HaMatos ligt echter ten westen van de hoofdweg tussen Bethlehem en Jeruzalem en onderbreekt op geen enkele wijze de geografische continuiteit tussen de twee steden.
Nu gebeurde ongeveer hetzelfde met de Amerikaanse regering die de bouwplannen behandelde alsof het om een geheel nieuwe nederzetting ging die een eventueel vredesakkoord zou frustreren en de relaties met de Arabieren verder zou doen verslechteren.
In feite bestaat Givat HaMatos al sinds 1990. De Joden in de wijk wonen sinds die tijd in caravans en andere tijdelijke bouwsels. De wijk ligt ten westen van kibboets Ramat Rachel. Deze kibboets ligt binnen de zogenaamde groene lijn die altijd ten onrechte wordt aangeduid als de 1967 grens. De groene lijn was de bestandslijn tussen 1948 en 1967, toen Jordanië illegaal de West-Bank bezette. Givat HaMatos ligt tegen deze voormalige bestandslijn aan.
De internationale gemeenschap ging ook nu, net als in 2012, volkomen voorbij aan het feit dat het bouwplan voor Givat HaMatos 688 wooneenheden voor Arabische inwoners van de aangrenzende wijk Beit Safafa omvat. De meeste inwoners van deze wijk willen onder geen beding deel uit maken van een eventueel te vormen Palestijnse staat en wensen onder Israëlisch bestuur te leven.
De claim van zowel de EU als de Amerikaanse regering, dat de bouw van huizen in Givat HaMatos de kansen op een vredesakkoord zou doen afnemen of de vorming van een Palestijnse staat zou bemoeilijken, is eveneens onjuist. Al tijdens de onderhandelingen tussen de Palestijnse Autoriteit en Israël in 2008 werd overeengekomen dat alle Joodse wijken ten westen van hoofdweg 60 in Jeruzalem bij Israël zouden blijven. Givat HaMatos ligt ten westen van hoofdweg 60 (Derech Hevron).
Het meest schokkende aan de Amerikaanse en Europese reacties was echter dat men een bericht van de Israëlische pro-Palestijnse organisatie
Vrede Nu klakkeloos overnam en daar de reactie volledig op baseerde. Dat bericht werd gepresenteerd als breaking newsmaar was in feite oud. Het bouwplan voor Givat HaMatos werd immers in december 2012 al goedgekeurd.
De vraag dient zich aan waarom Vrede Nu het plan op deze wijze presenteerde en waarom men juist nu een persbericht publiceerde over het plan. Het antwoord daarop is simpel. Vrede Nu is in de loop der jaren van een vredesorganisatie, die op brede steun van het Israëlische publiek kon rekenen, veranderd in een radicale organisatie die de Israelische positie vis-a-vis de Palestijnen probeert te ondermijnen. De actie richting de buitenlandse media en diplomaten over Givat HaMatos kwam op een moment dat de Israelische premier Netanyahoe zich opmaakte voor een ontmoeting met president Obama en had ten doel om de buitenlandse druk op de Israëlische regering te vergroten.
Dezelfde truc gebruikte Vrede Nu tijdens het bezoek aan Israël van de Amrikaanse vice-president Biden in 2010 en tijdens de bezoeken aan de Verenigde Staten van president Peres in 2011 en van Netanyahoe in 2012. In alle gevallen slaagde Vrede Nu erin om de internationale gemeenschap tegen Israël te mobiliseren en regende het veroordelingen. In al deze gevallen bleek dat de media en de buitenlandse diplomaten geen nader onderzoek deden naar de beweringen van Vrede Nu en het verhaal gretig gebruikten om Israël te veroordelen.
De EU en de huidige Amerikaanse regering steunen de Palestijnse positie om Jeruzalem opnieuw tot een verdeelde stad te maken. Om die reden heeft men de Israelische annexatie van Oost-Jeruzalem na 1967 nooit willen erkennen. De realiteit op de grond laat echter zien dat Jeruzalem niet meer verdeeld kan worden volgens de groene lijn. Dit is de officiele positie geweest van alle Israelische regeringen sinds 1967 en het is iets dat zelfs de Palestijnse Autoriteit erkende tijdens de onderhandelingen met de regering Olmert in 2008. De PA accepteerde dat wijken zoals Pisqat Zeév en Neve Yaácov bij Israël zouden blijven. Het zelfde gold voor alle wijken ten westen van hoofdweg 60, inclusief Givat HaMatos.
De scherpe reactie van premier Netanyahu op de Amerikaanse en Europese veroordelingen heeft hier direct mee te maken. Voor Israël is er een verschil tussen Jeruzalem en een deel van de nederzettingen op de Westbank. Er is zowel in het rechtse als linkse kamp (Meretz uitgezonderd) consensus over het feit dat Jeruzalem de eeuwige ondeelbare hoodstad van Israël is. De buitenlandse inmenging met de bouw in Jeruzalem wordt dan ook gezien als het overschrijden van een rode lijn.