Lenen is nog nooit zo makkelijk geweest. Met een paar klikken kun je tegenwoordig alles financieren: die nieuwe iPhone, je festivalkaartjes of zelfs je boodschappen. Met de opkomst van Buy Now, Pay Later (BNPL) lijkt het wel alsof je gratis geld krijgt. Geen rente, geen gedoe en je hoeft pas later te betalen. Wat een uitkomst! Of, nou ja, wat een ramp. Want voor veel mensen – vooral jongeren – blijkt BNPL eerder een sluiproute naar financiële ellende dan een handige betaalmethode.
BNPL: de sluipmoordenaar van je financiële toekomst
BNPL klinkt als een cadeautje, maar in de praktijk is het vaak een tikkende tijdbom. Betaal nu niets, betaal later iets meer – en als je niet oppast, betaal je straks veel meer dan je ooit had gedacht. Achterstallige betalingen stapelen zich op, en voor je het weet krijg je aanmaningen en extra kosten om je oren. Jongeren, die vaak nog weinig ervaring hebben met geldzaken, worden hier het hardst door geraakt. Wat begint als een ‘makkelijke’ manier om een aankoop te doen, eindigt in een eindeloze cyclus van schulden en stress.
Lenen mag, maar doe het slim
Laten we eerlijk zijn: soms is een
lening best een goede optie. Een
auto om naar je werk te kunnen, een camper om de wereld te verkennen of het verduurzamen van je huis zijn investeringen die (economische danwel immateriële) waarde opleveren. Maar als je dan toch geld moet lenen, zorg er dan voor dat je dit doet bij een betrouwbare financiële instelling. Banken en kredietverstrekkers die onder de Nederlandse wet vallen (zoals
Freo), hebben verplichtingen om consumenten te beschermen. Ze moeten je goed informeren en mogen je niet zomaar een lening aansmeren die je nooit kunt terugbetalen. BNPL-aanbieders en louche kredietverstrekkers hebben daarentegen vaak weinig tot geen toezicht en kunnen zich permitteren om veel minder transparant te zijn.
Schuld is big business
Waarom worden deze nieuwe kredietvormen dan zo gepusht? Simpel: omdat schuld een gigantische industrie is. Deze kredietverstrekkers verdienen bakken met geld aan bedrijven die dit hun klanten willen aanbieden om meer te verkopen. En aan consumenten die nét niet op tijd betalen. Die kleine lettertjes waarin staat dat je na 30 dagen een boete krijgt, die hadden ze er niet voor niets neergezet. In een wereld waar alles direct beschikbaar moet zijn en niemand nog wil sparen, is het verleidelijk om meteen te kopen en later te kijken hoe je het oplost.
Je toekomst is geen afbetalingsregeling
Dus voordat je weer een nieuwe gadget afrekent met
BNPL of een snelle lening aangaat voor die droomvakantie: denk twee keer na. Lenen kan soms nodig zijn, maar laat je niet verleiden door gemakkelijke oplossingen die uiteindelijk alleen maar problemen opleveren. Als je geld nodig hebt voor iets belangrijks, leen dan bij een partij die zich aan de regels moet houden. Want gratis geld? Dat bestaat niet. En de rekening komt altijd, al is het pas later.