Vervuilende kolencentrales verdringen schonere gascentrales, hoe kan dat?

Harry van Gelder in 'De Telegraaf': Astronomische subsidies in duurzame energie hebben grote gevolgen. Groen sprookje kent zwart einde.

'De Telegraaf', de krant van wakker Nederland, blijft maar verrassen met uitstekende artikelen over klimaat, duurzame energie en aanverwante zaken. Eerder schonk ik in dit verband aandacht aan het voortreffelijke artikel van Esther Wemmers, die mij nooit eerder was opgevallen als deskundig auteur op dit terrein, maar die hiermee een indrukwekkend entree maakte. Van het weekend was het Harry van Gelder, die met zijn artikel, 'Vervuilende kolencentrales verdringen schonere gascentrales, hoe kan dat?', de kwaliteitskranten het nakijken gaf.

Ik citeer:

De groene ideologen hadden het zo mooi bedacht. En de Duitse, maar ook de Nederlandse, overheden kwispelden er lustig achter aan. De idee was: Duitsland zet zijn kerncentrales stil en investeert honderden miljarden – volgens de Duitse milieuminister zelfs 1000 miljard euro! – in zonne– en windenergie. En als het een keer niet genoeg waait, dan springen de gascentrales gewoon bij. Net zo lang tot we die ook niet meer nodig hebben. Nederland volgde het Duitse voorbeeld op de voet.

Maar het blijkt een sprookje, een peperduur sprookje. Niet de schone gascentrales gaan aan bij windstilte, maar de veel meer CO2–uitstotende kolencentrales. In het Duitse weekblad Die Zeit gaat Patrick Graichen, een van de vaders van de Duitse Energiewende, door de knieën. „We hebben collectief verkeerd ingeschat dat de nieuwe energiebronnen (wind– en zonne–energie) kolencentrales zouden verdringen en niet de gascentrales”, zegt Graichen.

Graichen is niet zomaar iemand. Hij is de baas van de invloedrijkste denktank op het gebied van energietransitie in Duitsland en was vroeger op het ministerie van Economische Zaken verantwoordelijk voor energie. Zijn zelfkritiek is ongekend en zou Nederlandse politici nog eens twee keer moeten laten nadenken over het in 2013 gesloten Energieakkoord, vinden kritische wetenschappers als Fred Udo en Cees Lepair. ...

Wat voor Duitsland geldt, geldt voor Nederland. „Ook bij ons verdwijnen efficiëntere gascentrales voor kolencentrales”, zegt Machiel Mulder, hoogleraar regulering energiemarkten. „Dat komt door het grote verschil in gas– en kolenprijs.”

Door de revolutie van schaliegas in de VS is er een enorm overschot aan kolen ontstaan. En die komen voor een prikkie richting Europa, net als de extra CO2–uitstoot die daarbij hoort. Gascentrales zijn veel duurder om open te houden dan kolencentrales....

Aan fossiele stroom valt geen stuiver meer te verdienen. Als de stroomprijs zo laag wordt dat de kosten van het produceren van elektriciteit hoger zijn dan de opbrengst, blijft weinig anders over dan centrales te sluiten.

Die Zeit zocht uit wat er gebeurt als de prijs tot onder nul daalt. Wat blijkt? De smerige Duitse kolencentrales blijven ondanks verlies gewoon doordraaien. Het is te kostbaar om ze steeds aan en uit te schakelen. De centrales produceren dan niet alleen meer CO2, maar maken ook nog eens stroom die totaal overbodig is.

Wie denkt dat consumenten profiteren van de extreem lage stroomprijs, komt bedrogen uit. Windenergie kan namelijk alleen bestaan met tientallen miljarden belastinggeld. En dat geld moeten huishoudens betalen via hun energierekening. ...

Het levert geen klimaatvoordeel op”, zegt ook hoogleraar Mulder. „Maatregelen om de elektriciteitsproductie te veranderen, zoals subsidies voor windmolens of een geforceerde sluiting van kolencentrales, hebben geen effecten op het klimaat wanneer er al een systeem van handel in CO2-emissierechten bestaat.” [Noot HL: Ook al zou dat niet bestaan, dan nog levert windenergie niet of nauwelijks besparing op CO2–uitstoot op, zoals onder anderen Fred Udo, Kees le Pair en Kees de Groot reeds herhaaldelijk hebben uitgerekend.]

„Maar”, waarschuwt ook hij, „zulke maatregelen kunnen echter wel de stabiliteit van de elektriciteitsvoorziening in gevaar brengen, terwijl het voor de consumenten een hogere energierekening oplevert.” ...

De gevolgen voor de burger zien we al in Duitsland. De elektriciteitsprijzen vliegen omhoog. In 2006 betaalde de consument ongeveer 19 cent per kilowattuur, nu ongeveer 30 cent. De stijging komt vrijwel geheel voor rekening van de heffing die de overheid aan de burgers oplegt voor investeringen in zonne- en windenergie. In 2009 bestond de stroomprijs nog voor 5 procent uit belastingen voor duurzame energie. Vorig jaar steeg dit naar 21 procent, blijkt uit Duitse cijfers.

Veel Duitsers ondervinden daar meteen de gevolgen van. In 2013 werden 345.000 mensen afgesloten van het stroomnet, een stijging van 10 procent in twee jaar. Bijna zeven miljoen mensen kregen een waarschuwing dat als ze niet vlug zouden betalen de stroom zou worden afgesloten.

Deze armoedeval bekeerde ook de voormalig Britse milieuminister Owen Patterson van zijn geloof in duurzaamheid. „We moeten ons realiseren dat de arme mensen het meest te lijden hebben”, zei hij een paar maanden geleden. „Met de miljarden investeringen in windenergie herverdelen we geld van mensen met een laag inkomen naar rijke van eigenaren van de grond waarop de windmolens staan, door middel van hoge energierekeningen.” ...

Aldus Harry van Gelder in de Telegraaf.

Lees verder hier.

De linkse politici, kampioenen in herverdeling, die het inkomensdenivellerende energieakkoord hebben gesteund, hebben wat uit te leggen aan hun electoraat. Tot op heden hebben ze zich daaraan keurig weten te onttrekken.

Voor mijn eerdere DDS–bijdragen zie hier.