20 conservatieve MP's hebben haast: er moet zo snel mogelijk een referendum komen over de EU.
De rebellie onder eurokritische conservatieve MP's breidt zich razendsnel uit. Vandaag
bericht The Telegraph dat maar liefst 20 Tory-parlementsleden een euroreferendum eisen. En dan niet ná de volgende verkiezingen, maar ervoor.
The backbenchers, among them some of the partys most senior figures, believe the Prime Ministers plan not to hold a public vote until 2017 is failing to arrest the rise of the UK Independence Party. The MPs want to see a mandate referendum as early as next May in which the public will be asked whether they want the Government to negotiate a new relationship with the EU based on trade and political co-operation.
Deze gloednieuwe golf van rebellen is ontstaan na de gemeenteraadsverkiezingen de afgelopen week. Daarbij verloren de Tories meer dan 300 raadsleden, voor een aanzienlijk deel aan UKIP. De partij van Nigel Farage slaagde erin om maar liefst 23% van de stemmen binnen te slepen: als dat weer gebeurt bij de landelijke verkiezingen van 2015 zou dat werkelijk desastreus zijn voor premier David Cameron en de zijnen: Labour wordt dan waarschijnlijk de grootste, op enige afstand gevolgd door de Tories en UKIP.
Geen wonder dat de backbenchers van de Tories zich nu beginnen te verzetten tegen hun partijleijder. In de politiek geldt immers dat de beste manier om ze in beweging te laten krijgen is: ze laten zien dat hun baan heel snel kunnen verliezen. Dan zijn ze opeens bereid om naar de burger te luisteren en actie te nemen.
The Telegraph noemt een paar belangrijke namen die erbij betrokken zijn:
The Sunday Telegraph has spoken to MPs from across the party who today disclose that they back the plan. They include John Whittingdale, the chairman of the Commons Culture Select Committee; Dr Julian Lewis, a former senior Central Office official; and prominent members of the 2010 intake including Dominic Raab, Henry Smith, Richard Drax and Priti Patel.
Deze mensen steunen de (oudere) campagne van andere senior Tories als John Redwood, Bernard Jenkin and David Davis.
Voor Cameron betekent dit dat hij zijn eigen politieke carriere riskeert door niet al vóór de verkiezingen een referendum te eisen. De Britse politiek is veel harder dan de onze: een partijleider die het contact verliest met zijn eigen achterban in het parlement wordt zonder pardon aan de kant gezet. Ze de geschiedenis met Heath, Thatcher en Major.
Dat gezegd hebbende denk ik niet dat een referendum over de vraag of er 'opnieuw onderhandeld moet worden over de voorwaarden van het Britse lidmaatschap van de EU' voldoende zal zijn om UKIPs groei te beperken. Nigel Farage en zijn kiezers wil namelijk geen 'nieuwe onderhandelingen', maar een Brexit. In het plan van Cameron komt daar uiteindelijk ook een referendum over, maar pas ná een referendum over onderhandelingen. Met andere woorden, de regering zal dan enorm veel pro-EU propaganda verspreiden onder de Britse kiezer. "We hebben alles veranderd! We zijn nu veel beter af! Niet de link met het continent doorsnijden!" Voor een groot deel zal dat flauwekul zijn, maar desalniettemin mogelijkerwijs wél heel effectieve flauwekul.
Cameron zal zo'n referendum alleen maar gebruiken om te spinnen én om tijd te rekken (onderhandelingen kosten tijd!). UKIP begrijpt dat ook, wat inhoudt dat de kans dat ze akkoord gaan met een referendum over de voorwaarden van het EU-lidmaatschap zo ongeveer nihil is. En gelukkig maar. In essentie is Cameron namelijk een eurofiel. Zijn eurofilie wordt slechts getemperd door de opkomst van UKIP. Als Farage er niet was zou Cameron vrijwel zeker niet eens een referendum willen na de volgende verkiezingen.
Afijn, het gaat prima zo. Eerst zal de druk toenemen om een referendum over de voorwaarden te houden, daarna zal het geleidelijk veranderen in een referendum over het lidmaatschap van de EU. Eurokritische Tories hebben namelijk ook door dat het daar uiteindelijk echt om draait. Als dat punt eenmaal bereikt is gaat Cameron akkoord, wordt hij afgezet, of lopen eurokritische conservatieven massaal over naar UKIP. In alle gevallen is een EU-referendum dan bijzonder dichtbij.