Patstelling in de Zuid-Chinese Zee

Chinese en Filipijnse oorlogsschepen omcirkelen elkaar al enkele dagen in de wateren ten westen van de eilandenstaat in de Zuid-Chinese Zee.

De aanleiding van de confrontatie had afgelopen dinsdag plaats toen een Filipijns marineschip een aantal Chinese vissers probeerde aan te houden die zich in Filipijnse wateren hadden gegeven. Probleem is dat China diezelfde wateren opeist. Zo zette een klein incident de spanningen tussen beide landen op scherp.

Dergelijke aanvaringen zijn in de Zuid-Chinese Zee niet ongewoon. Beijing eist namelijk bijna het hele gebied op. Naburige landen als de Filipijnen, Taiwan en Vietnam zijn het daar vanzelfsprekend niet mee eens.

De grensconflicten worden nog eens gecompliceerd door de waarschijnlijke aanwezigheid van olie- en gasvoorraden onder de bodem van de zee. Daarnaast is de waterweg van belang omdat bijna een derde van de wereldwijde handel over zee er plaatsheeft. Maar liefst de helft van alle olie- en gastransporten die als bestemmingen Japan, het noordoosten van China en Zuid-Korea hebben, vindt plaats door de Zuid-Chinese Zee.

Als Filipijnse bondgenoot worden de Verenigde Staten onvermijdelijk bij het conflict betrokken. Het Filipijnse marineschip dat op dit moment in de impasse is verwikkeld, werd door de Amerikanen gebouwd. Eerder dit jaar onderhandelen Manila en Washington nog over een rotatie van Amerikaanse troepen en marineschepen op de eilanden. Zo'n zeshonderd speciale eenheden zijn in de Filipijnen aanwezig. Zij vechten daar zij aan zij met Filipijnse troepen tegen islamitische opstandelingen.

De Verenigde Staten willen voorkomen dat China met machtsvertoon buurlanden tot concessies dwingt. De Chinezen hebben hun eigen belangen. Zij kijken op tegen een enorme bevolkingsgroei en weten dat ze niet over de nodige hulpbronnen beschikken om hun economie draaiende te houden en de miljoenen burgers die de komende jaren tot de middenklasse toetreden, te voeden. China kan zich geen onrust in de Zuid-Chinese Zee veroorloven. Het is een vitale verbindingslijn met Afrika en het Midden-Oosten. 

De patstelling is er daarom een van 'wie knippert het eerst met zijn ogen.' Het grensconflict zal er niet mee beslecht worden maar het land dat toegeeft, verliest prestige. China, als machtigste speler, kan zich dat veroorloven. De Filipijnen, daarentegen, zijn minder bereid te schikken, zeker aangezien het conflict wordt veroorzaakt door Chinezen die illegaal in Filipijnse wateren visten.

Foto: Wikicommons / US Navy