Oorzaken en gevolgen
In een column op Follow the Money legt auteur Robin Fransman de hoofdoorzaak van de eurocrisis bij de hoge private schulden. Nu zijn die hoge schulden inderdaad een probleem voor een spoedig herstel, maar ze zijn niet de hoofdoorzaak van het probleem. Veel mensen draaien oorzaken en gevolgen om, en niet alleen bij de duiding van deze eurocrisis.
Natuurlijk, als er geen of onvoldoende inkomen is om je schulden af te betalen, dan kan er geen sprake zijn van economische groei. Het geld gaat op aan rente en aflossing en er worden geen nieuwe producten gekocht. Maar hoe komt het dan, dat er zulke hoge private schuldposities zijn ontstaan? Zowel bij overheden als bij private huishoudens. Dat zou je je eerst moeten afvragen.
En het antwoord op die vraag is simpelweg: dat komt omdat de invoering van de one-size-fits-all-euro het landen mogelijk heeft gemaakt om tegen een veel te lage prijs geld te lenen. Geld dat in de economieën werd gepompt zonder na te denken of er wel een reële waarde in de vorm van geproduceerde goederen en diensten tegenover stond.
Daar kwam voor de Zuid-Europese landen bovendien nog bij, dat zowel de omvang als de lonen in met name de quartiare sector exponentieel gestegen zijn de afgelopen tien jaar. En elke eerstejaars economie kan uitleggen, dat als dit niet gepaard gaat met een reële groei van de economie, dat een dergelijk proces maar tot één ding kan leiden: economische zelfmoord, uitmondend in hyperinflatie.
En wie kijkt naar de huidige deplorbele toestand in de eurozone wordt niet vrolijk. Slechts dankzij de bereidheid van (nog) sterke eurolanden wordt de illusie overeind gehouden, dat de eurozone in deze vorm gehandhaafd kan worden. Maar schijn bediegt, want het geld is op en binnenkort staan ook bij ons de barbaren aan de poort.
Het structurele probleem van divergente economieën wordt met deze one-size-fits-none-euro niet opgelost. Dit is naast de genoemde veel te goedkope geldschepping, de hoofdoorzaak van de onderhavige problematiek. En niet andersom.
In mijn column van morgen voor DDS Finance zal ik wat dieper ingaan op de problematiek van geldschepping en geldgebruik. Maar de essentie van de problematiek ligt bij het vermogen van een economie om goederen en diensten voort te brengen. Als er onevenwichtigheden worden gecreëerd tussen geldcreatie enerzijds en productievermogen anderzijds, dan moet je de oorzaken daarvan aanpakken en niet de gevolgen ervan benoemen als hoofdoorzaak.
Dat is het omdraaien van oorzaak en gevolg en het verdraaien van de werkelijkheid.
