Nederlandse overheid verspilt 100 miljard in slechts 32 jaar tijd
Een alarmerend bericht in De Telegraaf vandaag. De Nederlandse overheid heeft voor tientallen miljarden aan misinvesteringen gedaan.
Zo'n 100 miljard euro is er sinds 1980 door de overheid over de balk gegooid bij kostenoverschrijdingen en uitstel van grote infrastructurele projecten. Een immens bedrag, waarvan bijvoorbeeld vijf jaar achtereen het begrotingstekort zou kunnen worden betaald.
Dat is de schrikbarende rekensom die hoogleraar transportbeleid van de Technische Universiteit Delft, prof. dr. Bert van Wee, maakte op verzoek van De Telegraaf.
Een schrikbarend bedrag. Nog nooit waren de woorden van Doe Maar zo ontzettend tastbaar: t'is Wel een beetje raar / 32 jaar / Trillend op m'n benen / als ze is verdwenen / Oe la la la, la la / Ze is, ze is van mij...
Als je dat uitsplitst naar enkele jaren, kom je dus tot er elk jaar zo'n 3,3 miljard aan belastinggeld gewoonweg verdwijnt. Dat is óns geld, en de overheid maakt dat door geblunder en gesodemieter zoek.
We kunnen met z'n allen nu heel boos worden op de overheid. Dat zou niet eens onterecht zijn, maar we dienen ook te beseffen dat dergelijk geblunder met belastinggeld nu eenmaal 'des overheids' is. Dit is hoe het altijd zal gaan met ambtenareninstanties; er komen types te werken die geen voeling hebben met de markt, of er zelfs doelbewust voor gevlucht zijn. Wie ooit binnen een ambtelijke instantie heeft gewerkt kan beamen dat er nergens zo inefficiënt zoveel onnodig wordt uitgegeven als binnen een overheidsinstelling. Dit zijn mensen die niet gepokt en gemazeld zijn door de markt en er het liefst helemaal niks mee te maken hebben. Met zo'n bedrijfscultuur kan het haast ook niet anders dat er ieder jaar bakken met geld van de aardbodem verdwijnen.
De enige oplossing voor dit probleem is een radicale afslanking van de overheid. Die 100 miljard zijn we gewoon kwijt, maar we kunnen op z'n minst proberen om het verbranden van belastinggeld nooit meer in die absurde mate te laten plaatsvinden. Een overheid die teruggaat naar z'n kerntaken zou een mooie eerste stap zijn. Het tweede dat moet gebeuren is uiteraard een radicale inkorting van de tijd die nodig is om bijvoorbeeld een snelweg te bouwen. Zoiets hoeft van concept in iemands hoofd tot de eerste auto die de oprit oprijdt niet meer dan een jaar te duren.
Hoe dan ook moet er iets gebeuren om deze massale verspilling tegen te gaan. Anders durf ik te voorspellen dat over wederom 32 jaar een professor zal verkondigen dat we van 2013 tot 2045 zo'n 200 tot 300 miljard euro hebben verspild.
