'Laat weifelaar Joram van Klaveren maar bij de islam, het is zijn goed recht!'

Op GeenStijl kom ik deze reacties tegen: “Toch ook weer niet heel verbazingwekkend. De meeste Westerse bekeerlingen passen loepzuiver in het profiel "gedesillusioneerde mislukkeling die ten einde raad ergens bij wil horen”. Drankorgels, drugsgebruikers en allround zwakzinnigerds, die niet in staat zijn hun spirituele leegte met iets anders op te vullen dan een kwaadaardige middeleeuwse woestijnreligie.” En deze: “er zijn zelf mensen te vinden die Hitler nog steeds dankbaar zijn voor het invoeren van door de staat betaalde ouderzorg, kinderzorg, scholing, kinderbijslag, werkeloosheidsuitkering, gezondheidszorg, zaken die een negatief effect hadden voor de macht van de kerk.”

Ik denk dat we er niet zo moeilijk over moeten doen. Terugdenkend aan mijn middelbareschooltijd herinner ik me een goede vriend die me vertelde van de ene op de andere dag niet meer streng gereformeerd te zijn, maar dat hij was overgestapt naar het marxisme. Ik vroeg hem: “Waarom, in hemelsnaam?” Hij vertelde me dat hij een interessant boek over het marxisme gelezen had en daarin veel fantastische zaken had aangetroffen, zoals ‘alle mensen zijn gelijk, dus inkomens en vermogens dienen gelijk getrokken te worden, kapitalisme is uitbuiting en achterstelling van arbeiders, enzovoort enzovoort.’

Ik ben Luthers gedoopt maar niet meer belijdend. Jaren geleden heb ik onderzocht welke van de drie monotheïstische religies me het meest aantrekt. Boeddhisme vond en vind ik een prachtige filosofie, en ik put er nog steeds bij tijd en wijle uit. Maar ik maakte niet de switch, want het blijft een Aziatische denkwereld die naar mijn smaak uiteindelijk niet bij mij of ons past. Dat neemt niet weg dat het zeker zinvol is om van het boeddhisme kennis te nemen. Het levert wat mij betreft toegevoegde waarde. Iedere ideologie heeft mooie kanten om mensen te verleiden: 'utopia'. Neem er kennis van, maar stap niet in. Mijn conclusie is dat alles wat zicht geeft op utopia levensgevaarlijk is: “Het doel heiligt de middelen” krijg je dan, en berg je dan maar. Zo vind ik identiteitspolitiek levensgevaarlijk: het doel (bedrijven en instellingen moeten ‘afspiegelingen van de maatschappij’ worden) heiligt de middelen (discriminatoire selectie aan de poort). Identiteitspolitiek lijkt mooi, maar is een wolf in schaapskleren.

Stap dus niet over en laat je niet bedwelmen door iets wat mooi lijkt maar het feitelijk niet is. Joram stapt wel over. Hij komt mij over als een weifelende en zoekende figuur. Laat hem maar, het is zijn goed recht. Er zijn zovelen die overlopen. Paul Scheffer en Meindert Fennema waren communist en lid van de Communistische Partij Nederland (CPN) tot het niet meer kon. Ze deden net alsof hun neus bloedde ze liepen toen over, onder anderen naar de PvdA. Fennema schreef een hypocriet boek over zijn overstap. Scheffer heeft bij mijn weten nooit openlijk afstand gedaan van het communisme. Zo ook Elsbeth Etty, Ina Brouwer, Ella Vogelaar en vele anderen. Ze gingen gewoon verder in fraaie politiek functies.

Neuropsycholoog Victor Lamme, als hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, zegt: “één van de belangrijkste functies van het brein is om ervoor te zorgen dat het lichaam niet in de problemen komt. Het ‘ik’ is een nogal ontrouwe partner in het lichaam en gaat vreemd zodra het zijn kans schoon ziet.” En zo is het.