Kijken en luisteren

Is het voor de gelijke behandeling van de seksen wellicht noodzakelijk dat het format wordt omgedraaid, en dat we ook twee vrouwen te zien zullen krijgen die samen het uiterlijk van een man bespreken? Men overweegt het, en mij lijkt het - als man - minstens zo interessant. Want we dienen ons wel te beseffen wat deze show ons tonen zal. En het idee, dat we vooral zullen kijken naar de degradatie van een vrouw door twee keurende mannen is een misvatting. Zo werkt het namelijk helemaal niet. Niet alle voyeurisme is gebaseerd op kijken.

Ter illustratie een klassiek mopje: een jonge miljonair moet kiezen tussen drie leuke vrouwen. Hij geeft ze elk 10.000 euro om te zien wat ze daarmee zullen doen. Nummer 1 gaat shoppen, en geeft het hele bedrag uit. Nummer twee geeft de helft uit aan shoppen, en zet de andere helft op een bankrekening. Nummer drie zet meteen alles op een bankrekening. Wie van de drie zal hij kiezen?

Die met de grootste tieten.

Het gaat er in deze mop niet om of het antwoord waar is. Waar het om gaat, is dat we de neiging hebben het mechanisme dat we zullen zien verkeerd te begrijpen. Is het zien van een vrouw in een vernederende situatie op TV interessant? Geenszins. Internet zit er vol mee, alle maten, leeftijden achtergronden en wat je maar bedenken wil - als je lang genoeg zoekt moet het raar lopen als je voorkeur niet te vinden is.

Wat het interessant maakt, is voor sommigen mogelijk dat een vrouw dat allemaal lijdzaam ervaart, die twee keurende mannen. Maar veel vaker zal men zich interesseren voor de mening van die mannen: wat ze durven te zeggen, hoe ze redeneren, wat hen belang inboezemt, en wat hen niet schelen kan. Niet de gekeurde waar is het onderwerp van de show, maar het inkijkje in de belevingswereld van de twee keurende mannen. Of keurende vrouwen.

Juist de moderne mens is in dit soort zaken vaak hoogst onzeker. En die onzekerheden ga je er uit trekken als je dit in beeld brengen gaat. De culturele afkomst van de besprekende personen, alsmede combinaties van achtergronden kunnen eveneens heel interessante resultaten te zien geven. Om het echt leuk te houden lijkt het bijna verplicht om de keurende mannen uit het land waar uitgezonden wordt te laten komen. Want het gaat eerst en vooral om de herkenbaarhid van de resultaten.

Resultaten overigens, die ook veel kijkers van belang zullen vinden, en niet alleen iemand zoals ik, die het menselijk gedrag graag observeert. Het is lang geleden dat ik voor TV thuis bleef, maar naar Blachman kijken ga ik denk ik zeker.