Schokkende onthulling: Rabobank liet miljoenenwinst mondkapjesdeal Sywert en co. ongemoeid
Uit onderzoek van het journalistieke platform Pointer blijkt dat de Rabobank al in juli 2020 wist dat Sywert van Lienden en zijn zakenpartners Bernd Damme en Camille van Gestel niet van plan waren om alle opbrengsten van hun mondkapjesdeal aan goede doelen te besteden. Toch besloot de bank niet in te grijpen. Dit komt naar voren uit niet eerder gepubliceerde audio-opnames en documenten die Pointer heeft bemachtigd. Een schokkende beslissing, die vraagtekens oproept bij de integriteit van de bank.
In juli 2020 vroeg de Rabobank aan het drietal om een ‘moreel kompas’ op te stellen, een document dat moest uitleggen hoe zij het geld wilden besteden. Hieruit bleek dat zij een flink deel van de opbrengsten voor persoonlijke doelen wilden gebruiken. Bernd Damme gaf bijvoorbeeld aan dat hij zo’n miljoen euro schuld had bij familie en vrienden, en dat hij dat wilde aflossen. Sywert van Lienden wilde naast het afbetalen van zijn studieschuld ook een deel van het geld gebruiken om “een prettig leven” te leiden. Een schaamteloze vorm van zelfverrijking, terwijl de samenleving in een crisis verkeerde.
Dividenduitkeringen en intern alarm
De Rabobank wist op dat moment al dat het drietal zichzelf dividend had uitgekeerd via hun commerciële bedrijf Relief Goods Alliance (RGA). Dit bedrijf had de mondkapjesdeal met de overheid uitgevoerd, terwijl eerder werd gesuggereerd dat dit via de non-profitorganisatie Stichting Hulptroepen Alliantie (SHA) zou gebeuren. De bank sloeg intern alarm, omdat zij ervan uitgingen dat het drietal zonder winstoogmerk werkte. Een flagrante misleiding, waar de bank kennelijk geen consequenties aan verbond.
Cynische opmerkingen en slap optreden
In een opgenomen gesprek gaf een bankmedewerker aan de dividenduitkeringen “niet te begrijpen”, gezien het “ideologische doel om zorgverleners van mondkapjes te voorzien”. Maar, zo voegde de medewerker er luchtig aan toe: “Iedereen snapt wel dat jullie 5 miljoen hebben binnengeharkt en dat een deel daarvan persoonlijk wordt besteed.” Een cynische opmerking, die de morele verwerping van de bank onderstreept. De bank dreigde aanvankelijk de klantrelatie te verbreken, maar besloot uiteindelijk genoegen te nemen met de uitleg in het moreel kompas. Wel waarschuwde een medewerker dat het drietal “een verhaal moeten hebben” als de deal ooit uit zou komen. Een slap compromis, dat de deur openliet voor verdere misstanden.
Lees ook
Follow the Money onthult nieuwe betrokkenheid
In maart 2022 kwam de Rabobank opnieuw in de problemen, toen Follow the Money onthulde dat voormalig topbankier Barbara Baarsma betrokken was bij de financiering van de mondkapjesdeal. Baarsma verklaarde destijds “om de tuin te zijn geleid” door Van Lienden en zijn partners. Een ongeloofwaardige verklaring, die de vraag oproept hoe diep de betrokkenheid van de bank werkelijk was. De bank overwoog opnieuw om de klantrelatie te verbreken.
“Het klopt wel, maar het deugt niet”
Het toenmalige hoofd communicatie van de Rabobank vatte het treffend samen: “Het klopt wel, maar het deugt niet.” Een rake observatie, die de kern van het schandaal blootlegt. Van Lienden reageerde hierop met een dreigement van juridische stappen: “See you in court.” Maar dat dreigement bleef uiteindelijk een loze kreet.
Rechter dwingt tot terugbetaling
Eerder deze maand oordeelde de rechter dat Van Lienden, Damme en Van Gestel minstens 20,7 miljoen euro, verdiend met hun commerciële bedrijf RGA, moeten terugbetalen aan de Stichting Hulptroepen Alliantie. De Staat had ook aanspraak gemaakt op het geld, maar de rechter wees dat verzoek af. Een terechte beslissing, die de winstbejag van het drietal aan de kaak stelt. Het nieuwe bestuur van de stichting heeft laten weten dat het geld naar goede doelen zal gaan, zoals de stichting Long Covid. Een lichtpuntje in een verder schandalige affaire.
Lees ook