Jammerlijke vulkaanuitbarsting

Blockbuster Pompeii blijkt bombastische draak.

In het jaar 79 na Christus brak de hel los in het zuiden van Italië: een uitbarsting van de vulkaan Vesuvius verwoestte een aantal Romeinse plaatsen, waarvan Pompeï toch wel de bekendste is. Naar schatting verloren zo’n 10.000 inwoners van deze provinciestad hun leven ten gevolge van het allesvernietigende natuurgeweld. Toen de rust terugkeerde lag Pompeï begraven onder een dikke laag vulkanische as en puin en dat zou eeuwenlang zo blijven. Pas vanaf de 18^e eeuw begon men met opgravingen; eerst amateuristisch, later steeds professioneler. Vandaag de dag is meer dan de helft van de bedolven stad blootgelegd en trekken de ruïnes jaarlijks miljoenen toeristen.

Het unieke aan Pompeï is natuurlijk dat de stad niet langzaam in verval is geraakt maar van het ene op het andere moment eigenlijk ophield te bestaan. Het dagelijkse leven werd ruw verstoord door een vulkaanuitbarsting en kwam voor eeuwig tot stilstand. Dit heeft ervoor gezorgd dat Pompeï één van de best bewaarde Romeinse steden is, met alle archeologische voordelen van dien, maar de tragiek van de verwoeste stad en het lot van haar inwoners was tevens een grote bron van inspiratie voor muziek, boeken, films, tv-series en -jawel- zelfs een bordspel. Het was eigenlijk slechts een kwestie van tijd voordat hedendaags Hollywood zich zou wagen aan een Pompeï-film. Immers, met de technieken van nu kan de eruptie van de Vesuvius spectaculairder dan ooit in beeld worden gebracht en sinds Gladiator (2000) van regisseur Ridley Scott zijn ook de zgn. sword and sandal-films weer terug van weg geweest.

Laat ik met het goede nieuws beginnen: in Pompeii (2014), het 3D-spektakel dat sinds vorige week ook bij ons in de bioscoop draait, laten de special effects inderdaad niets te wensen over. Als het geweld eenmaal losbarst dan is er geen ontkomen meer aan voor de arme inwoners van de gedoemde stad en gaan ze prachtig ten onder in een apocalyptisch schouwspel vol vuur, rook en as. Het slechte nieuws is dat de film 105 minuten lang is en dat het ruim een uur duurt voordat die vulkaan eindelijk eens behoorlijk tot leven komt. Dat hoeft natuurlijk geen probleem te zijn; in Titanic (1997), een vehikel dat notabene bijna twee keer zo lang duurt, moeten we ook tot halverwege wachten voordat de onvermijdelijke ijsschots in beeld komt, maar de ontwikkelingen aan boord –en dan met name de romance tussen Kate en Leo- weten het publiek tot die tijd toch redelijk te boeien. En het is nou eenmaal een gegeven dat je bij dit soort rampenfilms altijd personages dient te introduceren waar men zich mee kan identificeren en waarvan je hoopt dat ze het gaan redden, want anders is de ramp in kwestie natuurlijk lang niet zo spannend. We moeten wel voor iemand kunnen duimen- en dan bij voorkeur voor een gezinnetje of liefdeskoppeltje.

Soms pakt dat obligate verhaallijntje goed uit, soms minder goed. In Pompeii, geregisseerd door Paul W.S. Anderson die we voornamelijk kennen van actieflicks als Resident Evil, Alien vs. Predator en Death Race, wordt het al snel duidelijk dat de makers zelf blijkbaar weinig inspiratie hadden en de scripts van de hierboven genoemde films Gladiator en Titanic er maar even bij hebben gepakt. We krijgen in Pompeii namelijk een soortgelijke liefdesdriehoek als in Titanic voorgeschoteld; een knappe knul uit een laag milieu valt voor een voorname dame, die echter al beloofd is aan een arrogante kwal uit haar eigen kringen. De armoedzaaier is in dit geval de slaaf Milo, gespeeld door Kit Harington (beter bekend als Jon Snow uit Game of Thrones) en hij mag het opnemen tegen de verdorven senator Corvus en diens al even meedogenloze sidekick Proculus, toevallig (?) gespeeld door twee andere bekende gezichten uit populaire tv-series, namelijk Kiefer Sutherland (Touch, 24) en Sasha Roiz (captain Sean Renard uit Grimm). Zowel Milo als Corvus strijden om de gunst van de bevallige Cassia, vertolkt door actrice Emily Browning. En net zoals in die film met die boot heeft de rijke kwal geen schijn van kans, al zit hij het liefdespaar tot op het laatste moment dwars waar hij maar kan.

Vervolgens hebben de makers heel goed gekeken naar Gladiator en –naar ik vermoed- de tv-serie Spartacus.  De slaaf Milo is namelijk, hoe verrassend, een gladiator. En wat voor één! Met zijn afgetrainde lijf mag De Kelt, zoals zijn bijnaam luidt, flink de beest uithangen in de arena. Zijn familie is ooit omgebracht door Romeinse soldaten, die op dat moment onder bevel stonden van –u raadt het misschien al- Corvus. Waar Maximus in Gladiator niet kan wachten om wraak te nemen op Commodus om nagenoeg dezelfde reden, daar staat Milo op zijn beurt tevens te trappelen van ongeduld om Corvus te grazen te nemen. Intussen sluit hij vriendschap met zijn collega-gladiator, een wijze, spirituele Afrikaan (inmiddels ook een verplicht nummer) en mag hij met zijn sixpack én horsewhisperer-skills indruk maken op Cassia.

Op zich zou bovenstaande, ondanks al het jatwerk en totale gebrek aan originele ideeën, best een vermakelijke film op kunnen leveren, maar het werkt gewoon niet. De personages ontberen enige diepgang en zijn wandelende clichés. Daarnaast valt er op de casting ook het nodige aan te merken: als Jon Snow in Game of Thrones is acteur Kit Harington één van de vele karakters in de show en komt hij nog wel weg met zijn mysterieuze act, maar als de immer nors kijkende Milo ontbeert hij duidelijk het charisma van bijvoorbeeld een Russell Crowe om een overtuigende leading man te zijn. Emily Browning als Cassia kan vooral heel goed met haar grote hertenogen om zich heen kijken en veteraan Kiefer Sutherland trekt als Corvus alle registers open om een zo onsympathiek mogelijk, over-the-top personage neer te zetten. Sowieso vraag ik me af waarom de Romeinen het in dit soort producties altijd moeten ontgelden: het waren heus geen lieverdjes, maar als het allemaal van dit soort gemene, arrogante, corrupte en meedogenloze sujetten waren geweest dan had het Romeinse Rijk niet lang bestaan.

Kortom, op veel fronten faalt Pompeii jammerlijk, om nog maar te zwijgen over het weinig toevoegende 3D-effect (geldklopperij!), maar gelukkig staat na ruim een uur –al voelt het veel langer- dan eindelijk die fatale vulkaanuitbarsting op het programma. Veel van Pompeï zelf hebben we dan trouwens niet eens gezien, aangezien de meeste scènes zich afspelen in het amfitheater en in de villa van de familie van Cassia, maar de verwoesting van de stad biedt in ieder geval een fascinerend schouwspel. Jammer alleen dat deze dramatische gebeurtenis, waar Plinius de Jongere destijds verslag van heeft gedaan, geen fatsoenlijk script waard was. Een gemiste kans.