Irak heeft een soennitische minister van Defensie

Hèhè, eindelijk is er iets van vooruitgang te melden in Irak. De nieuwe sjiitische premier Haider al-Abadi heeft zijn hele kabinet ein-de-lijk rond. Het is daarbij vooral opvallend dat hij een soennitische moslim heeft aangesteld als minister van Defensie; een buitengewoon belangrijke functie in het door oorlog verscheurde land.

Dit is buitengewoon belangrijk omdat de vorige premier van Irak, Nouri al-Maliki, alleen maar sjiieten op belangrijke posities neerzette. Vanuit zijn perspectief was dat weliswaar begrijpelijk - soennieten hadden sjiieten immers decennia onderdrukt toen Saddam Hoessein het voor het zeggen had - maar maar daardoor niet automatisch ook verstandig. Door soennieten buiten te sluiten werden die moslims steeds bozer; opeens hadden ze niets meer in te brengen en werden ze door de regering als iets van untermenschen behandeld.

Al-Abadi probeert dat dus anders te doen. Niet onverstandig, ook al omdat het westen al tijden aandringt op een representatieve regering, waarin iedere bevolkingsgroep zich vertegenwoordigd voelt. Je kunt een heterogeen land als Irak niet bij elkaar houden als je hele bevolkingsgroepen uitsluit.

De volgende uitdaging voor de nieuwe premier is om soennitische stammen aan zijn kant te krijgen. Veel van die stammen doen op dit moment zaken met ISIS; niet omdat ze de doelen en ideologie van de beweging per definitie steunen, maar omdat ze zich willen bevrijden van het sjiitische juk uit Bagdad. Als Al-Abadi hen aan zijn kant wil krijgen zal hij niet alleen de personen in de regering moeten aanpassen, maar het beleid óók. Hij moet onmiddellijk beginnen met een outreach programma, soennieten actief bij het kabinetsbeleid betrekken, en de voordeeltjes voor sjiieten afschaffen. 

Zelfs dan is het zeker geen appeltje-eitje voor Al-Abadi en zijn nieuwe minister van Defensie om Irak bij elkaar te houden. Dat land heeft nog altijd een stammencultuur. Het is heel moeilijk om daar doorheen te breken, zelfs Saddam gebruikte die cultuur om de macht in handen te houden, bijvoorbeeld door verschillende stammen continu tegen elkaar uit te spelen. Het enige realistische scenario is dan ook dat ze de schade de komende jaren weten te beperken, en dat het letterlijk tientallen jaren zal duren voordat Irak een echte eenheid is.

Als dat punt ooit bereikt wordt, tenminste. 

Volg Michael op Twitter: @MichaelvdGalien.