Interventie in het Midden-Oosten is onvermijdelijk

De nazi-islamitische beweging ISIS oefent een terreurbewind uit in delen van Libië, Irak en Syrië. Miljoenen vluchtelingen, mede gedreven door welvaartsillusies over Europa, maken zich op voor de gevaarlijke tocht over de Middellandse Zee. De EU blijft steken in een vaag 10-puntenplan.

Afgelopen zondag was er een debat over deze problematiek bij Buitenhof met Thiery Baudet, Job Cohen (PvdA), Tineke Strik (GroenLinks) en Rob de Wijk. Terwijl Baudet er terecht op wees dat Europa al ondermijnd wordt door enorme integratie-problemen na decennia van door de elite afgedwongen massa-immigratie, vervielen Cohen en Strik weer in het vaste linkse riedeltje: ach, een miljoen vluchtelingen kan er moeiteloos bij in de EU. Alsof de oorlogen in het Midden-Oosten en Afrika dan zullen stoppen. Alsof er na die ene miljoen, niet weer tien miljoen nieuwe vluchtelingen klaar staan, die er waarschijnlijk volgens Cohen en Strik ook nog wel bij kunnen, tegen die tijd.

Ik ben het dus grotendeels eens met Baudet en ook De Wijk die wezen op het beperkte absorptievermogen van Europa. Dit bracht ik vorig jaar al tot uitdrukking in mijn column Bouw een muur om Europa! waarin ik inging op de inzichten van de Britse ontwikkelingseconoom Paul Collier, die het oogluikend toelaten van de vluchtelingstroom ziet als ondermijnend voor zowel Europa als voor het Midden-Oosten en Afrika.

Collier vindt wel dat daar iets tegenover moet staan: een massieve inspanning van de internationale gemeenschap om oorlogsgebieden en “failed states” te stabiliseren door militaire en bestuurlijke inzet. Ook Rob de Wijk pleitte in Buitenhof overigens voor militair ingrijpen en het vestigen van safe havens voor vluchtelingen.

Paul Collier vindt dat we anders moeten gaan denken over het vraagstuk van nationale soevereiniteit. In staten zonder democratische traditie heeft het weinig zin om een dictator te vervangen door een veelvoud van bendes (zoals in Irak is gebeurd door de ingreep van het Westen en eveneens in Libië). De bevolking in die landen is nu vele malen slechter af. Volgens Collier ontbreekt het bij de internationale gemeenschap aan een visie op het opbouwen van levensvatbare staten. Op deze problematiek ben ik eerder in gegaan in mijn column Hoe komen er levensvatbare staten in het Midden-Oosten?, die onderdeel was van een dialoog met Herman Meijer.

De mogelijkheid van militaire interventie werd in het Buitenhof-debat kort aangestipt door Cohen, terwijl Baudet daar sceptisch tegenover leek te staan. Op dit enkele punt was ik het eens met Cohen. Mijn benadering is duidelijk: vluchtelingen opvangen in de eigen regio en daar geen uitzonderingen op maken. Daar moet wel iets tegenover staan: een grotere inspanning van de internationale gemeenschap om oorlogsgebieden te stabiliseren en failed states een beter perspectief te bieden, hoe moeilijk dat ook zal zijn.

Uiteindelijk leven we in één wereld. Toestaan dat een groot deel van de wereld in een soort van extreem-gewelddadige Dark Ages terecht komt, zal vroeg of laat ons aller veiligheid bedreigen. Dat geldt al helemaal voor de opkomst van de nazi-islamitische moordenaars van ISIS. Net als de redactie van DDS vanaf vorig jaar al doet, pleit ik daarom voor meer militaire inzet los van de huidige bombardementen, door een internationale coalitie (niet alleen uit het Westen bestaand) om deze waanzin te stoppen.

Gelukkig sta ik niet alleen in mijn opvattingen: het plan van de VVD’er Azmani, die vluchtelingen in de eigen regio wil opvangen maar wel eist dat het Westen meer investeert in het vestigen van veilige zones, heeft dezelfde denkrichting als hetgeen ik vorige jaar betoogde in de twee bovengenoemde columns op DDS. Ook Louis Bontes van VNL pleit voor meer militaire inzet dichtbij de kust van Libië en wil eveneens safe havens creëren in Libië door militaire inzet.

Florian Philippot, de vice-president van Front National, pleit ook voor deze denkrichting. Philippot, die de huidige chaos en instabiliteit in Libië wijt aan verkeerde besluiten in 2011 van Obama en de EU (met name Sarkozy), pleit in dit communiqué voor een aanpak op basis van twee hoofdpunten:

1. Terugsturen van illegalen, boten met illegalen terug escorteren naar het vertrekpunt, beperken asielrecht en stopzetten van systeem van sociale uitkeringen voor immigranten;
2. “stabiliser les zones de non-droit qui servent de bases arrières aux passeurs criminels” (stabiliseren van gebieden waar rechteloosheid heerst en die als basis dienen voor criminele vluchtelingenhandelaren).

Dezelfde logische gedachtengang treffen we dus (weliswaar in verschillende gradaties) aan in verschillende politieke hoeken, van links tot rechts en ook bij wetenschappers als Collier en De Wijk. De moeilijkheid zit hem erin dat de policor goegemeente in de EU en ook bij ons, zich maar niet wil realiseren dat het open-deur-beleid voor vluchtelingen naar de EU op basis van de huidige asielwetgeving structureel niets oplost, integendeel. Het slimmere, sterkere of meer welvarende deel van de bevolking in Afrika en het Midden-Oosten wijkt uit naar Europa; degenen die overblijven zullen in nóg grotere ellende terecht komen. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden.