Huizenmarkt gaat klappen: laat de stoelendans maar weer beginnen!

Een prangende vraag richting Mark Rutte: 'wanneer mag de volgende generatie beginnen met het opbouwen van een gezin?'. Over twintig jaar? Dan is het al te laat. Laten we beginnen met voorwaarde een: woonruimte. Dat gaat al niet zo goed want Nederland vertoont tekenen van overbevolking. Een complete generatie afgestudeerden wil een huis kopen, maar slechts 5% van de starters met een HBO of WO opleiding is in staat. Enkel in krimpgebieden zoals Friesland en Groningen zijn nog betaalbare woningen te verkrijgen. Een zegen voor de krimpgebieden zou je zeggen, maar ook die krimp geeft geen kik. En als klap op de vuurpijl, om het allemaal nog eenvoudiger te maken om een woning te kopen, telt de studielening van studenten ook nog eens flink mee voor hun maximale hypotheek.

En dus zitten veel HBO/WO starters in de problemen. Ze verdienen dan wel nét iets meer netto dan mensen met een MBO-opleiding, maar doordat ze geen recht hebben op allerlei toeslagen en geen huizen kunnen kopen moeten ze flink betalen voor de huur. Lekker de leningen en rente's betalen voor de mensen die enkele jaren geleden nog makkelijk een huis konden financieren. Heel handig allemaal. In sommige steden lopen de prijzen de pan uit en wonen starters nu in een klein kamertje van zo'n 900 euro per maand. Hoe langer deze problemen aanhouden, hoe groter de kans bestaat dat een generatie met vertraging begint aan de opbouw van hun leven, het krijgen van gezinnen en kinderen enzovoorts. Dat mag allemaal worden weggewuifd alsof het niets is, maar het kan een dramatische impact hebben op de Nederlandse samenleving. Bijvoorbeeld door nog lagere geboortecijfers. Maar ook het verdringen van mensen met een lager inkomen, die het nu moeten doen met nog slechtere woningen.

In dat opzicht heeft Mark Rutte de afgelopen jaren een dramatisch stukje werk afgeleverd. De woningmarkt is wéér opgeblazen, de hypothecaire schulden rijzen de pan uit en een generatie wacht op het instappen. Dit betekent slechts één ding. De prijzen van huizen gaan keihard kelderen en er zullen weer tienduizenden mensen 'onder water' komen te staan. Maar in tegenstelling tot 2008 wordt het moeilijk om te beweren dat huishoudens het niet hadden kunnen weten. Dit is namelijk gewoon een herhaling van zetten. En de eerste tekenen van zwakte op de woningmarkt zijn zichtbaar. Volgens Rabo Research zijn in het derde kwartaal dit jaar opnieuw minder huizen verkocht, maar stegen de prijzen alsnog met gemiddeld 9,2% (lees: knettergek als je nu koopt). Ook zijn de verwachtingen van 2019 bijgesteld van 7 naar 6%. Maar die stijging wordt enkel gehaald doordat het aantal verkochte huizen snel afneemt.