Een unicum: Nederland heeft zowaar eens niet met zich laten sollen, en een hoge Eritrese diplomaat uitgezet om de wandaden van zijn land. Donald Trump deed - als we zijn omgeving mogen geloven, tenminste - vorige week een uitspraak die de halve wereld op haar teentjes trapte: hij zou bepaalde landen 'shitholes' genoemd hebben. En nee, dat is diplomatiek natuurlijk allesbehalve slim. Sterker nog, als president die goede relaties met andere landen dient te onderhouden, is dat gewoon oliedom om te zeggen. Maar als we kijken naar de boodschap an sich, heeft hij ergens natuurlijk wel gelijk. Hoewel ik het woord 'shithole' zelf niet snel in de mond zou nemen, zijn er nu eenmaal plekken in de wereld waar het niet bepaald fijn vertoeven is. Dat Trump liever migranten uit Noorwegen - een hartstikke succesvol land - heeft dan uit Haïti - een 'ietsjes' minder succesvol land - heeft dan ook niets met racisme, maar alles met de staat in die landen zelf te maken.
Eén van die landen waar je liever niet geboren wordt, is
Eritrea. Op het gebied van mensenrechtenschendingen doet het Eritrese regime niet veel onder voor die van Kim Jong-Un of Bashar al-Assad, wat het niet verrassend maakt dat men en masse de benen neemt, onder andere hierheen. Of het terecht is dát ze specifiek naar ons toe komen is een andere vraag, maar dat is nu de realiteit. Je zou denken dat je als emigrant tenminste dan dolblij bent om het hebben kunnen achterlaten van die plek, maar dat valt in de praktijk dik tegen. De autoriteiten daar terroriseren namelijk niet enkel hun onderdanen in eigen land, maar ook in de diaspora. Onder andere door hen 'vriendelijk te bewegen' tot het afdragen aan belasting aan de Eritrese schatkist - alsof alleen hier belasting betalen nog niet genoeg is, immers. Dat is natuurlijk een knettergek iets, aangezien staten toch echt alleen zeggenschap kunnen hebben over burgers die ook daadwerkelijk wonen binnen het grondgebied waarover het soevereiniteit heeft.
En warempel: de Nederlandse regering heeft dat zowaar eens ingezien.
Volgens het AD worden de facto de diplomatieke banden verbroken door de hoogste Eritrese diplomaat hier het land uit te sturen:
De hoogste diplomatieke vertegenwoordiger van Eritrea in Nederland moet het land verlaten. Tijdelijk zaakgelastigde Tekeste Ghebremedhin Zemuy van het ambassadekantoor in Den Haag is tot persona non grata verklaard. Een dergelijke maatregel is hoogst uitzonderlijk.
Jawel: meneer is 'persona non grata', wat zoveel betekent als dat hij zijn biezen mag pakken en nooit meer terug hoeft te komen. In de praktijk hebben de Eritreërs daarmee nauwelijks nog een diplomatieke vertegenwoordiging meer, aangezien deze man niet eens ambassadeur was: Eritrea heeft hier geen ambassade.
Gaat dit de uitgeoefende wanpraktijken doen veranderen? Dat lijkt me sterk: het regime zal zich niet snel wat aantrekken van wat ene Mark Rutte met één diplomaat doet. Maar soms is ook symboolpolitiek belangrijk, om signalen af te geven. Om - en nu klink ik bijna links, geef ik toe - aan de right side of history te staan.