Links proefballonnetje PvdA: 'Overheid moet waarde huizen in Gronings aardbevingsgebied garanderen'

Het Nationaal Programma Groningen heeft een stevig budget van ruim 1,15 miljard euro. Dit geld is bedoeld voor de economische versterking van de Groningse regio en verbeteringen van de kwaliteit van de leefomgeving, denk aan voorzieningen in krimpregio's. Van dat geld wil Henk Nijboer (PvdA) nu een deel reserveren om de overheid de waarde van huizen te garanderen en fictief in stand te houden. In stand houden? Ja, want zonder die garantiestelling zouden de prijzen ongetwijfeld sterker dalen. Leuk plan dus voor de eigenaren, maar uiteindelijk slecht voor de doorstroom in de regio. En wellicht ook slecht voor de kopers, die de garantiestelling van de overheid moeten 'overbieden'. De precieze plannen van de proefballon zijn nog onduidelijk, want pas dinsdag biedt Nijboer de motie aan de Tweede Kamer aan.

"Veel mensen in Groningen hebben zorgen of ze hun huis wel kwijt kunnen als ze het willen verkopen of kopen. Ik wil een garantieregeling van de overheid, dat je altijd het geld er voor weerkrijgt als je het later verkoopt" aldus Nijboer. Een riskant proefballonnetje omdat het maar zeer de vraag is of het de taak is van de overheid om de 'waarde' van een huis te garanderen. De waarde van de vastgoedmarkt in Nederland zit hem immers in de creatie van geleend geld en zonder de stuwende werking van hogere hypotheken is de groei er snel uit. In krimpregio's, daar waar het aanbod woningen dus groter is dan de vraag zie je die stijging in huizenprijzen veel minder. Of helemaal niet en dalen de prijzen. Dat is eigenlijk geen probleem, maar een zegen. Goedekopere woningen zijn nodig om mensen opnieuw naar de regio te trekken. Een garantiestelling vanuit de overheid houdt de huidige fictieve waarde juist in stand.

[caption id="attachment_214175" align="aligncenter" width="550"] Krimpregio's in Noord-Nederland. Bron News Groningen[/caption]

Maar wat betekent het plan van Nijboer in de praktijk? Dat de overheid huizen, die lang in de verkoop staan, gaat opkopen? Betekent het dat Nijboer de eigenaren van de huizen subsidies toekent op basis van een nog vast te stellen 'waardebedrag' wanneer een koper niet aan die fictief vastgestelde 'waarde' kan voldoen? Laten we wel zijn, de waarde van een huis staat niet vast, maar wordt pas bevestigt bij de verkoop ervan. Alle inschattingen alvorens ten spijt, taxaties en dergelijke, zolang een huis niet is verkocht is de waarde fictief. Een inschatting. Een zeepbel. Waar is het dan voor bedoeld? Henk Nijboer: "Het is bedoeld om de regio weer toekomstperspectief te geven. Om banen te creëren en ervoor te zorgen dat de dorpen niet leeglopen. Die moeten leefbaar blijven, zodat mensen er ook willen blijven wonen."

[caption id="attachment_214176" align="aligncenter" width="425"] Huizen in Appingedam (Groningen) Bron: Flickr / Bert Kaufmann[/caption]

Toekomstperspectief creëer je niet door de 'waarde' van woningen te 'garanderen' Henk! Dat biedt enkel perspectief voor huizeneigenaren en zorgt ervoor dat mensen meer moeten lenen voor dezelfde bakstenen. Regio's perspectief bieden is meer dan dit: arbeidsmobiliteit, infrastructuur en banen vormen de basis. Vervolgens voorzieningen zoals scholen, apotheken, supermarkten, buurthuizen, kerken, doktorenposten en zo voorts. De waarde van huizen garanderen is in die hele lange rij van maatregelen, die je kunt nemen, wel een van de minst belangrijke. Leuk voor de huizeneigenaren, maar verder? Wat Groningen nodig hebben is goedkope huisvesting en door garantiestellingen worden prijzen in stand gehouden i.p.v. dat ze dalen naar het niveau van 'werkelijke waarde'.

Dinsdag weten pas we hoe de andere Tweede Kamerleden erover denken en dient Henk Nijboer zijn motie in. Het is de verwachting dat een aantal partijen wel iets voelen voor deze socialistische motie. Denk aan de SP, PvdA en wellicht de PVV en ChristenUnie. Maar een meerderheid? Kleine kans. Voor Nijboer is de proefballon nu al een succes. "Het is nog een hele kunst om dit bij de coalitie voor elkaar te krijgen. Er zijn al wel wat pilotprojecten, met het opkopen van enkele tientallen huizen (! red.). Daar praten we volgende week ook weer over verder in de Kamer. Maar ik wil dat het voor iedereen geldt. Dat kan met een garantiefonds. Er is nog geen meerderheid, maar ik ga er mijn best voor doen."