Europese minderheden zoals Catalanen en Kelten ondergesneeuwd door 'natiestaat'

Natiestaten worden bewierookt en bekritiseerd. Er zijn haters en lovers. In veel gevallen is het debat vormgegeven rondom de tegenstelling tussen nationalisme en globalisme, maar vergeten is het effect van natiestaten op nationale minderheden en het verleden van die minderheden. In geheel Europa zijn onafhankelijkheidsbewegingen, die de door de historie gevormde natiestaten, niet erkennen of meer autonomie wensen. In een tijd dat de democratie niet bestond en absolute monarchen met hun legers door Europa marcheerden hielden deze geen enkele rekening met de minderheden en dit patroon herhaalt zich tot op de dag van vandaag.

In het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Frankrijk en Spanje zien we dergelijke onafhankelijkheidsbewegingen. Vaak zijn ze gevormd rondom de identiteiten van minderheden van volkeren honderden soms zelfs duizenden jaren oud. Denk aan de Keltische identiteit in Noord-West Europa, een volk dat ondergesneeuwd dreigt te raken in het ronddraaiende wiel van de geschiedenis. Nadat de minderheidsvolkeren door gecentraliseerde staten werden ingelijfd moesten ze zich snel aanpassen. Het liefst hun taal verliezen en hun historie vergeten.

Daarvoor hebben Europese staten gebruik gemaakt van economische dominantie en het nationaal onderwijssysteem waarin er overdreven veel aandacht werd geschonken aan het volkslied en geschiedenis van de staat. En natuurlijk één gestandaardiseerde taal werd onderwezen. De zogeheten 'voertaal'. De Europese natiestaten waren niet altijd zo gevormd als ze nu zijn. Veel territoria zijn door absolute monarchen of dictators veroverd en gekoloniseerd. De identiteiten van de minderheden werden daarna gestigmatiseerd.

Dat is een geschiedenis die niet vaak wordt geleerd, maar wel relevant om de huidige onafhankelijkheidsbewegingen te begrijpen. Toen Catalonië door Spanje werd ingelijfd ging dat niet vrijwillig en ook Wales, Bretagne en Corsica huizen volkeren, die een eigen identiteit, taal en cultuur willen behouden, maar middels wapengekletter werden ingelijfd bij de 'heilige natiestaat'. Gelukkig voor de Europese minderheden gaat het nu wel beter met ze.

Toch kunnen demonstranten in Barcelona nog steeds rekenen op stokslagen van Spaanse ordediensten.

[caption id="attachment_218197" align="aligncenter" width="456"] De zes 'Keltische naties' in Noord-West Europa. Een eigen volk, taal en cultuur. Veroverd en ingelijfd door Europese monarchen. Nu ondergesneeuwd in het 'democratische gerommel'. Bron: YouTube /
Fire Of Learning[/caption]

In het Verenigd Koninkrijk bestaan vijf 'Keltische naties'. Een zesde huist in Noord-Frankrijk. Deze volkeren delen een gezamenlijke Keltische cultuur, taal en een verleden. De mensen die er wonen delen dan ook een Keltische identiteit en voelen zich slechts gedeeltelijk Brits of Frans. Zelfs honderden jaren na de veroveringen en kolonisaties door de Engelsen en Fransen is hun gevoel voor onafhankelijkheid nog altijd springlevend. Zelfs na 150 jaar 'nationale geschiedenis ' in het onderwijssysteem, waarin hun aandeel natuurlijk ondergesneeuwd is.

En toch blijft het rommelen. Waarbij de nationalisten de tegenstelling met het globalisme opzoeken daar zien voorstanders van meer onafhankelijkheid vooral een tegenstelling met het opgedrongen nationalisme. Voor deze kleine regio's is de nationalistische propaganda in het onderwijs nu eenmaal levensgevaarlijk. Met weinig aandacht voor hun identiteit, geschiedenis, taal en cultuur wordt van hen verwacht dat ze zich 'verfransen' of 'verengelsen'. En zo lang de nationale overheden de minderheden niet meer ruimte willen geven blijft de roep aanhouden.

En ook vandaag zijn dergelijke minderheden het haasje. In bijvoorbeeld Friesland wonen slechts 646.000 Friezen, maar ze moeten de macht in Den Haag over hun eigen leven delen met 16 miljoen anderen die er niet wonen. Sterker nog, het kiesstelsel is met opzet zo ingericht om de grote steden onevenredig veel macht te geven en het platteland te overheersen. In het protest hiertegen liggen kansen voor de Europese Unie.

De EU kan een framework bieden dat de basis vormt voor sociale interactie in Europa, maar waarbij regio's meer autonomie krijgen en de nationale staten verdwijnen of minder belangrijk worden. Denk eens aan de kansen die dit biedt voor Friesland om samen met andere noordelijke regio's een autonome regio in een federaal Europa te smeden.