Er zijn meerdere vormen van Eurobedrog.
Afgelopen vrijdag verscheen op deze site een uitstekende column van Trias Politica over Teulings stuk in de NRC. Deze column is een aanvulling daarop. Coen Teulings vergeet - in zijn column in NRC/Handelsblad van 19 maart 2014 - te vertellen, dat zelfs de eurocrisis is gebruikt (misbruikt) om de eurofuik vorm te geven.
De crisis in de eurozone is grotendeels veroorzaakt, respectievelijk verergerd, door zich niet aan de verdragen te houden en door de kwaliteit van die verdragen zelf. Juist daardoor leidt de monetaire unie tot een gedwongen politieke integratie. Dat is een wezenlijk deel van de fuikwerking die door de belanghebbenden moedwillig verzwegen wordt.
Een aantal punten:
1.) Bij de invoering van de euro is Italië onder zeer zware druk van Frankrijk toegelaten, maar wel in flagrante strijd met het Stabiliteits-en Groeipact (veel en veel te hoge staatsschuld). Daardoor kon ook Griekenland met iets minder beroerde cijfers niet geweigerd worden. Dat er een eurocrisis zou komen dankzij de staatsschulden lag daardoor bij de invoering van de euro al vast. De enige vraag was hoeveel jaar het zou duren voor die crisis zou uitbreken.
2.) Verder heeft Frankrijk geëist dat de Euro moest komen en wel op vaste datum, namelijk giraal in 1999 en chartaal begin 2002, 01-01-2002. Een paar jaar later kon beslist niet. En dat had een duidelijk reden.
Te weten: Duitsland voldeed tijdelijk nog niet volledig aan alle eisen van het Stabiliteits-en Groeipact en wel omdat Duitsland bezig was met de miljardenverslindende integratie van Oost-Duitsland. Door begin 2002 de euro in te voeren kon Frankrijk een, twee jaar later Duitsland uitleggen dat beide landen niet aan alle criteria voldeden en dat die criteria en vooral de sancties maar niet serieus moesten worden genomen. Wederom in strijd met het Verdrag.
Als de euro enkele jaren later, bijvoorbeeld begin 2007, ingevoerd zou zijn geworden, dan liep Frankrijk het risico dat Duitsland dan wel aan alle criteria van het Stabiliteits-en Groeipact zou hebben voldaan. Vandaar dat die datum van 1 januari 2002 voor de Fransen zo heilig was.
3.) Een fundamentele afspraak in het Stabiliteits-en Groeipact en het EU-verdrag, is de afspraak dat noch de ECB (Europese Centrale Bank), noch de individuele regeringen een ander land in financiële nood te hulp mogen komen. Dit heet de no bail-out-clausule. Eurozonelanden horen dus niet op te draaien voor de schulden en schuldproblemen van een ander Eurozoneland. De clausule is bedoeld om regeringen te dwingen tot financiële discipline. Algemener gesteld elk land is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen beleid, ook financieel-economisch (monetair).
Maar toen het mis ging met Griekenland besloot men, in plaats van de no bail-out clausule na te leven, toch Griekenland te helpen. Dat was een zeer fundamentele wijzing van het beleid dat in strijd was met het EU-verdrag en het Stabiliteits-en Groeipact.
Terwijl het in wezen om een grondwetswijzing ging, kon dat met een truc geregeld worden. Terwijl dit soort verdragswijzigingen in feite unaniem door alle deelnemende landen moeten worden goedgekeurd. Maar er zou tijdnood zijn en ach wat stelt zo'n verdrag dan helemaal voor? Er zou een risico van besmetting zijn voor andere eurolanden en dat zou dan zelfs een bedreiging voor de euro zelf kunnen vormen; zo dacht men. Bij de invoering van de euro met Italië en Griekenland, en bij het kort daarna zich niet meer houden aan de criteria en de sanctie, is daarover niet gesproken. Terwijl men wist dat beide zaken grote risico's voor de euro en de eurozone inhielden.
Een belangrijke reden werd niet genoemd. Diverse banken uit de (Noord-Europese) eurozonelanden hadden nogal veel Griekse staatsobligaties gekocht. Die werden dus niets of weinig waard bij een Grieks faillissement. Duitsland en Nederland konden hun eigen banken zelf wel redden. Maar op zijn minst één ander land kon dat niet. Dat land zou dan ook failliet gaan of een zeer zware economische klap krijgen indien een aantal van zijn banken failliet gingen. Dus moesten die (Franse) banken en dus Griekenland gered worden. Heel "logisch": de winsten waren voor die banken en indirect voor die landen. Maar dat ene land vond dat de kosten heel "solidair" over alle landen (en dus belastingbetalers) van de Eurozonelanden verdeeld moesten worden.
4.) De Eurozone heeft niet steeds aan de financiële markten duidelijk gemaakt dat een eurozoneland gewoon failliet zou gaan, dat de no bail-out clausule serieus moest worden genomen. Je krijgt zelfs het vermoeden dat de de financiële markten het sterke vermoeden hadden (of zelfs wisten), dat men de no bail-out clausule niet serieus hoefde te nemen. Een grondig onderzoek hierna is nog niet gedaan, maar is wel noodzakelijk. Eén van de fundamentele Europese waarden is dat je van je fouten kunt leren en dat de verantwoordelijken ook echt verantwoording moeten nemen.
Duidelijk is ieder geval wel, dat financiële markten aan diverse zwakkere eurzonelanden een hogere rente vroegen dan die ze bijvoorbeeld aan Duitsland vroegen, maar dat die rente de facto hoger had moeten zijn indien ze rekening hadden gehouden met de no bail-out clausule. Immers, het default-risico van zwakke eurolanden wordt zo voor een belangrijk deel afgewenteld op Duitsland en andere sterkere eurozonelanden zoals Oostenrijk en Nederland. Op dit punt is niet naar de geest van de Verdragen gehandeld. Ook dat heeft bijgedragen aan de fuikwerking.
Bedenk daarbij dat de Canadese deelstaten deelstaatobligaties uitgeven. En dat de rente die elk deelstaat moet betalen verschillend is van die van de andere deelstaten. Dat komt omdat de financiële markten elke deelstaat op zijn eigen financieel-economische merites (risico's) beoordelen.
De eurozone had ook zo kunnen functioneren indien men zich WEL op alle punten aan de verdragen had gehouden.
De huidige situatie waarin de Eurozone zich bevindt is dus NIET de enig logische "natuurlijke" consequentie van de invoering van de monetaire unie. Hetgeen de EU wel suggereert, om niet te zeggen, duidelijk stelt. En zo gaat dat erg vaak bij de EU. De EU vindt de "enig mogelijke" oplossing, terwijl er natuurlijk ook andere oplossingen zijn.
5.) Bijkomend punt is dat in de verdragen rond de monetaire unie paar zaken opmerkelijk geregeld zijn. Een land dat tot een verdrag toetreedt heeft normaal gesproken het recht (zie Verdrag van Wenen), om dat specifieke verdrag op te zeggen (daar kan wel een opzegtermijn aan verbonden zijn). Echter, wanneer men het monetaire verdrag wil opzeggen moet men ook uit de EU stappen. Wat dit betreft is de EU een slim in elkaar gezet wurgcontract. Officieel kan een land uit de Eurozone treden, maar dat is wel erg onaantrekkelijk gemaakt en in strijd met het Verdrag van Wenen (het Verdragen-verdrag).
Een tweede weeffout is, dat een eurozoneland dat de criteria overtreedt en daardoor de euro en de dus de belangen van de andere eurozonelanden bedreigt NIET uit de eurozone kan worden gezet. Dat land heeft dus een chantagepositie, die het zeker op de korte termijn kan uitspelen (en veel politici denken vooral in korte termijnen van bijvoorbeeld ca. vier tot vijf jaar). De bovenstaande punten vormen een wezenlijk deel van de fuikwerking die verzwegen wordt.
Politieke integratie door een monetaire unie brengt helemaal niet automatisch en logisch gezien de volgende zaken met zich mee zoals a) dwingend economisch eurozone beleid en/of EU-beleid, b) een bankenunie (met niet alleen toezicht, maar ook onderlingen garanties voor - deels bijna failliete - banken bij toetreding) uit alle deelnemende landen, c) euro-obligaties (eurobonds) - waarbij staatsschuld van elk deelnemend land op één hoop wordt gegooid of het land nu een staatsschuld van 10% van zijn BBP heeft of van bijna 200%), d) een fiscale unie!( En zeker bij de punten b) en c) geldt "Al te goed is buurmans gek"). Nee, deze zaken zijn enkel het gevolg van bovenstaande punten. En zijn dus NIET het onvermijdelijke gevolg - de fuikwerking - van een monetaire unie.
Dat is een ernstige vorm van Eurobedrog die o.a. door de heer Teulings (maar ook door vele eurofielen en media) wordt gepleegd. Daarmee wordt een wezenlijk, fundamenteel deel van die fuikwerking verzwegen.
P.S. Ik kan me bij een aantal eurofielen voorstellen dat men deze ernstige vorm van Eurobedrog niet door heeft, maar gewoon andere eurofielen op hun woord geloven.