Een deal met Iran zal het Midden-Oosten doen branden

Terwijl de wereld zich druk maakt over de wandaden van terreurbeweging ISIS en de dreiging van Poetins Rusland verandert de geopolitieke kaart van het Midden-Oosten. Verschuivingen als het gevolg van totale anarchie doen sektarische oorlogen ontbranden. Irak, Syrië, Libië en Jemen: beelden van verschrikking, van terreur, van genocide. En als klap op de vuurpijl lijkt Iran zich te mogen ontpoppen als regionale grootmacht, met een vrijbrief van Barack Obama.

Sinds ik mij kan herinneren is er oorlog in het Midden-Oosten. Als ik het aan mijn ouders vraag krijg ik een soortgelijk antwoord. De regio staat vrijwel altijd in vuur en vlam. De geschiedenis herhaalt zich keer op keer op keer op keer. Uitzonderingen daargelaten is vrijwel de hele islamitische wereld een broeinest van terreur en geweld.

De Arabische lente leek daar enkele jaren geleden een einde aan te brengen. Democratie, vrijheid, vrede. Even leek het erop dat de culturele bakermat van de mens zich zou kunnen ontplooien en haar potentie ten volle kon gaan benutten. Niets bleek minder waar: uit de Arabische lente ontsprong een duistere winter die ieder vleugje hoop deed doven. Syrië en Irak zijn inmiddels verscheurd door oorlog, Libië heeft niet eens meer een gezagdragende regering en Jemen is in navolging van Syrië en Irak verwikkeld in een proxy war.

En terwijl dit alles de wereld in haar greep houdt, onderhandelen de Verenigde Staten en Iran over een akkoord dat Iran in ruil voor het terugschroeven van de nucleaire capaciteit, al dan niet het de wereld ervan vergewissen dat het geen kernwapens maakt, verlichting van sancties biedt. Een hele slechte zet, die de spanning in het Midden-Oosten nog verder zal doen toenemen. Terwijl Obama zich op de borst slaat met de onderhandelingen met het theocratische Iran bezigt ayatollah Khamenei de gebruikelijke antisemitische en antiwesterse taal en predikt andermaal vernietiging van de westerse wereld.

Gebrabbel voor de bühne, ja, dat vind ik ook. Echter tekent het wel de onbetrouwbaarheid van het Iraanse regime. Onbetrouwbaarheid waardoor men zich kan afvragen of het toestaan van een nucleair Iran wel een juiste stap is. In dat opzicht is de onrust in Israël en Saoedi-Arabië prima te begrijpen. Vertrouwt u nucleaire faciliteiten in de handen van radicale geestelijken? En wie kan die landen de garantie geven dat een nucleair Iran niet de laatste stap is naar een grote regionale oorlog? Een oorlog die immers middels de diverse sjiitische en soennitische satellieten al een voedingsbodem gekregen heeft.

Het lijkt erop dat het hele buitenlandbeleid van Obama erop gericht is toenadering te zoeken tot Iran, een laatste kroon op het werk van de in 2016 vertrekkende president. De Iran-deal heeft als politiek motief het verkrijgen van een bondgenoot in Teheran, in tijden dat de grenzen van de kaart van het Midden-Oosten dagelijks veranderen. Obama lijkt te gokken op de rol van Iran als sjiitische politieagent, een rol die het gezien de forse uitbreiding van de invloedssfeer graag zal willen spelen. Een rol die het land uit isolement zou trekken en mogelijkerwijs een matiger regime zal opleveren, zo zal Obama tenminste ongetwijfeld denken.

Voorstanders van een overeenkomst met Iran beweren onder meer dat het land immers strijdt tegen ISIS en dus aan de goede zijde staat. Sceptici zetten hier de kanttekening bij dat dit enkel en alleen uit eigenbelang is. Iran heeft door het machtsvacuüm in Irak inmiddels haar aartsvijand in haar invloedssfeer gezogen. En in hoeverre verschilt het regime in Teheran nou echt van bewegingen als ISIS? Ook Iran stenigt, ook Iran kent geen vrijheid en ook Iran baseert zich op een radicale vorm van de islam. Het verschilt zit 'm enkel en alleen in de stroming: de één volgt Ali (sjiisme) en de ander de leer van de kaliefen. Beiden kunnen echter leiden tot fundamentalisme en terreur, wat we terugzien in de beestachtige wraakacties van sjiitische milities in Iraaks 'bevrijd' gebied.

Het kiezen voor Iran behelst eenzelfde resultaat als het kiezen voor de soennitische terreurbewegingen. We creëren een religieus monster met nucleaire capaciteit, we creëren een machtsfactor die enkel en alleen haar versie van de islam zal willen verspreiden over het Midden-Oosten en daarnaast een reële dreiging vormt voor Israël en de gehele westerse wereld. We steunen datgene wat regelrecht indruist met onze verworven vrijheden: een religieuze dictatuur. De stap die Obama ziet als een vooruitgang zal achteraf gezien een fout blijken die de hele wereld zoals wij die kennen kan doen hullen in duisternis.