De zaak-Wilders begint vandaag

Iets meer dan 20 maanden nadat het Gerechtshof Amsterdam beval tot strafvervolging van Geert Wilders wordt vandaag begonnen met de inhoudelijke behandeling van de zaak. Voor die inhoudelijke behandeling worden drie dagen uitgetrokken (4, 6 en 8 oktober), waarna op 12, 19 en 21 oktober het Openbaar Ministerie en Bram Moszkowicz de degens zullen kruizen. Op 15 oktober zal de vordering van de benadeelde partijen worden toegelicht en uiteindelijk zal er op 2 november uitspraak doen - inderdaad, exact 6 jaar na de moord op Theo van Gogh, hoe bedenken ze het 4 november uitspraak worden gedaan.

Wat zijn de verwachtingen? Dat de rechtbank de oproep van een viertal hoogleraren in De Pers tot vrijspraak zal volgen, lijkt mij stug. Wel ligt het zeer voor de hand dat Wilders wordt vrijgesproken van groepsbelediging. Dit als resultaat van het inmiddels bekende arrest uit maart vorig jaar van de Hoge Raad. Daarin bepaalde de Hoge Raad dat artikel 137c Sr (groepsbelediging) alleen het direct beledigen van een groep mensen strafbaar stelt, niet de indirecte belediging. De islam met wat dan ook vergelijken mag dus wel, een moslim niet. Wat betreft de verdenking van aanzetten tot haat is het allemaal wat moeilijker te voorspellen. Het zal er weleens om kunnen gaan hangen. Met name de vraag in hoeverre de rechtbank de context waarin de uitingen zijn gedaan laat mee wegen, zal van doorslaggevend belang zijn. Recente Europese rechtspraak op dit gebied spreekt niet in het voordeel van Geert Wilders. Ik denk dan ook dat de rechtbank uiteindelijk tot een veroordeling voor die feiten zal komen en Wilders als straf een (lage) geldboete met een voorwaardelijk gedeelte zal opleggen.

Helaas zal dat dan een optater van vanjewelste voor de vrijheid van meningsuiting zijn. Het zal tevens aantonen dat de opiniedelicten zo snel mogelijk uit ons wetboek van strafrecht moeten worden verwijderd.

Voorbeschouwingen op de zaak vanuit de rechtswetenschap vindt u hier, hier en hier. De zitting volgt u hier live.

Update: Wilders beroept zich onverwacht op zijn zwijgrecht, dit op advies van Moszkowicz en omdat hij vindt dat alles reeds is gezegd. Wel heeft hij de rechtbank zo'n twee minuten lang toegesproken. Daarin onderstreepte hij het belang van de vrijheid van meningsuiting voor de democratie, met name met een verwijzing naar de idee van een botsing van meningen om dichter bij de waarheid te komen.

Het lijkt erop dat de rechtbank not amused is met Wilders' beroep op zijn zwijgrecht.