De kern van het probleem

Hoewel de media de komende dagen nog verwoede pogingen zullen doen om via onbetaalde parkeerboetes en overdreven cv-punten de PVV-fractie verder in het defensief te drukken, is de rel over de antecedenten van bepaalde PVV-Kamerleden inmiddels wel over zijn hoogtepunt heen. De oppositie gokte en verloor door een overbodig spoeddebat met de premier aan te vragen en zette daardoor uiteindelijk vooral zichzelf te kijk.

Nu de rel is afgesloten, wordt het tijd om de balans op te maken. In zetels uitgedrukt zal die voor Wilders ongetwijfeld weer positief uitpakken. Zijn harde kern is er alleen maar fanatieker op geworden en de minder betrokken kiezer ligt van dit soort kaasstolpgeneuzel zonder duidelijke conclusies doorgaans niet wakker. Verder geldt de oude Amerikaanse wetmatigheid: 'There's no such thing as bad publicity.' Toch heeft deze affaire wel degelijk een belangrijk probleem voor Wilders blootgelegd. Het gaat daarbij niet om de gebrekkige screening; dat is maar bijzaak. De kern van het probleem is dat de PVV geen partij maar een sekte is, gebaseerd op een enkel buitengewoon selectief geloofsartikel: de anti-islam.

Dit door partijideoloog Bosma tot dogma verheven punt zal Wilders de komende jaren steeds grotere hoofdbrekens bezorgen. Het betekent namelijk dat hij al bij voorbaat afscheid moet nemen van de mogelijkheid om in de landelijke of lokale politiek gepokt en gemazelde populistische politici - mensen als Joost Eerdmans en Marco Pastors - binnen zijn partij op te nemen. In plaats daarvan moet hij zijn netten nu werpen in de groezelige uithoeken van de recruteringsvijver, waar doorgaans vissen van matige kwaliteit en onbekende afkomst zwemmen. De schandalen zitten dus als het ware in de recruteringscriteria ingebakken.

Wil Wilders in de toekomst dit soort problemen vermijden, dan zal hij dus moeten kiezen. Gaat hij voor de veilige recruteringsroute door van de PVV een partij voor alle populistische talenten te maken - ook degenen die het hele thema Islam geen barst kan schelen? Of kiest hij voor ideologische zuiverheid en neemt hij daarbij dit soort recrutineringsschandalen op de koop toe? Ik vermoed dat ik het antwoord wel weet. Maakt u zich dus maar op voor een nieuwe ronde van dit soort schandaaltjes in de aanloop van de Provinciale Staten verkiezingen.