De Belastingdienst schond op schandalige wijze de privacy van Geert Wilders' advocaat en tal van ondernemers. Waar blijft het verzet van de privacylobby?
Het is vandaag zowaar voorpaginanieuws bij de NRC: "Moszkowicz ontdook minstens miljoen aan belasting". Kennelijk was er nog ruimte over op de voorpagina van het NRC Handelsblad. Begrijpelijk, het is immers niet alsof er recent een grote aanslag is gepleegd of iets dergelijks. Op pagina drie gaat de 'kwaliteitskrant', die recent nog een rancuneus interview met oud-rechter Schalken plaatste, nog even verder: "Bram Moszkowicz rekent graag contant af; Belastingdienst legt boete en naheffing op". Hier nadert de krant zowaar het niveau van Weekend of Privé met teksten als:
Advocaat Bram Moszkowicz is een liefhebber van mooie spullen en een goed leven. Bij gerenommeerde zaken in Amsterdam is hij vaste klant. Een pak bij Oger in de PC Hoofstraat en dan verderop in dezelfde straat nog even shoppen bij juwelier Schaap & Citroen of Cartier. Hij eet ook graag bij het bekende restaurant Le Garage van televisiekok Joop Braakhekke.
Waar Moszkowicz deze lastercampagne aan te danken heeft? Wel, hij heeft belasting ontdoken en het gewaagd Geert Wilders te verdedigen. Althans, volgens De Belastingdienst. Het geschil loopt echter nog, zo laat Moszkowicz weten. Maar dat deert de NRC niet; de krant schrijft haar stukken alsof de belastingontduiking door de advocaat van Geert Wilders een vaststaande zaak is. Een kritische blik op het optreden of het standpunt van De Belastingdienst ontbreekt dan ook in de krant van de elite.
Daar is wel reden toe. Want waar baseert De Belastingdienst zijn vermoeden dat Moszkowicz belasting heeft ontdoken op? De NRC schrijft hierover:
En de strafpleiter rekent vaak contant af, zo ontdekte de Belastingdienst nadat ze in 2007 onderzoek deden naar de uitgaven van Moszkowicz. Er bestond het vermoeden dat Moszkowicz niet al zijn inkomsten bij de Belastingdienst had opgegeven. Daarom ging de fiscus onderzoek doen naar de uitgaven van de advocaat. Bij verschillende winkels waar hij vaak kwam, werd een zogeheten derdenonderzoek gedaan. En dus moesten onder meer Le Garage, Oger, Schaap & Citroen en Cartier de administratie overhandigen. Het zogenoemde trafi-team van de Belastingdienst (team research analyse financiële en fiscale informatie) wilde precies weten wat Moszkowicz in de periode 2003 tot en met 2006 had gekocht en hoe hij had afgerekend.
Het stuk beantwoordt enkele vragen, maar roept ook nieuwe vragen op: hoe weet De Belastingdienst bij welke winkels Moszkowicz vaak komt? Hebben ze hem gevolgd? Kennissen van hem ondervraagd? Maar vooral: is dit niet een gigantische schending van de privacy van Moszkowicz en de ondernemers? En: waarom horen we de privacylobby in Nederland nooit over dit soort belastingzaken?
De privacylobby is in Nederland stevig geworteld, daar ligt het niet aan: tal van activisten zetten zich in voor 'de goede zaak' en men is goed georganiseerd waardoor ook de politieke invloed niet gering is. Organisaties als Bits of Freedom, Privacy First, Platform Bescherming Burgerrechten en intiatieven als de Big Brother Awards, Het Nieuwe Rijk en Privacybarometer.nl kennen echter ook allemaal dezelfde blinde vlek: de belastingen. "Als iets de privacy van Nederlanders schaadt dan zijn het de belastingwetten wel", schreef ik anderhalf jaar geleden op dit weblog, naar aanleiding van de introductie van Privacybarometer.nl dat tientallen wetten, voorstellen en proefballonnen 'privacyschendend' achtte, waaronder echter niet één belastinggerelateerde maatregel.
Aan fiscale privacyschendingen is echter geen gebrek, daar ligt het ook niet aan. Het kan de privacylobby ook moeilijk ontgaan zijn, al was het maar omdat De Belastingdienst de - bizarre - beleidsregel kent om 'Bekende Nederlanders' zwaarder aan te pakken dan overige Nederlanders, waardoor er volop media-aandacht voor dergelijke zaken is. Guus Hiddink weet ervan; bij hem werd zijn hele privéleven, van de plaats van zijn overnachtigen tot de inrichting van het huis van zijn vriendin aan de overheid bekendgemaakt, o.a. door telefoongesprekken bij hem af te luisteren.
Belastingen - zeker de inkomstenbelasting - zijn op zichzelf al privacyschendend. Om je inkomen te belasten moet de overheid je inkomen weten. Dat is privacyschending nummer één, maar om dat inkomen - of, in het geval van Hiddink, de (fiscale) woonplaats - te weten te komen schendt de overheid je privacy graag nog een paar keer, zeker als je met je hoofd boven het malieveld uitsteekt. Dat is hoe het eraan toe gaat in Nederland. Met stilzwijgend goedkeuren van de privacylobby en brullende goedkeuring van de NRC.