Consensus of economic sensus?

In vorige stukken heb ik de rampzalige financiële toestand van de eurozone in getallen laten zien. Is er nog redding?

In de middeleeuwen was er consensus over het bestaan van heksen en als een verdachte vrouw in het water geworpen werd en bleef drijven was dat voldoende bewijs om haar als heks te doden. Bleef ze niet drijven dan verdronk ze toch. Ook was er onder chirurgijns een consensus dat aderlating een probaat middel was tegen allerlei kwalen. Helaas was bij overmatige aderlating het middel vaak erger dan de kwaal en kwam de patient om in zijn eigen bloed.

Toen Galileo zijn telescoop dermate had verbeterd dat hij wel moest waarnemen dat niet de zon om de aarde draaide maar andersom en dat de zon het middelpunt van ons heelal was, had hij dat beter niet aan de grote klok kunnen hangen, want de consensus en de heilige leer was dat de aarde het middelpunt was en de zon daar vrolijk om heendraaide. Hij ontliep de brandstapel door dan maar te ontkennen wat hij door zijn veel betere telescoop had waargenomen en moest de rest van zijn leven in huis blijven.

Er bestond ook in de middeleeuwen de consensus dat het Rooms Katholieke geloof het enige ware was en de heilige inquisitie zag er geen been in om lieden met een andere mening op de brandstapel te werpen. De Katharen hebben hun naam er aan gegeven: ketters zijn door Simon de Montfort en zijn door het Pausgezegende leger vakkundig uitgemoord. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw ontstond de consensus dat er een nieuwe ijstijd zou aanbreken. Er bestond ook consensus dat de zure regen de bossen in Scandinavië verwoestte. Over deze twee horen we niets meer.

Er is nu echter een nieuwe consensus: de opwarming van de aarde, gebaseerd op metingen op veelal ongunstige plekken met interpolatie voor de niet gedekte gebieden, welke metingen daarna voor het gebruik aangepast werden en aantoonden dat er in het verleden lagere temperaturen voorkwamen maar dat nu een opwarming groter dan dan normaal aan de gang is. De laatste 17 jaren, nu met satelliet metingen, is er overigens geen verdere opwarming geconstateerd, maar die is wel ergens verborgen aanwezig, in de diepe oceaan gedoken bijvoorbeeld, eerst de Pacific, nu de Atlantic, volgend jaar misschien weer ergens anders, zo is de consensus. Over enige tijd, maar dat kan nog wel 18 jaar duren, zal die opwarming weer tevoorschijn komen en met verdubbelde kracht toeslaan.

Deze AGW consensus is uiterst flexibel want verschijnselen als regen, droogte, hitte, kou, stormen en windstiltes zijn allemaal door deze opwarming veroorzaakt en tijdens deze periode van niet opwarming wachten we allemaal de -met verdubbelde kracht- terugkeer van die opwarming af, wanneer dan ooit. De oorzaak van die opwarming: het plant en bosgroeimiddel kooldioxide (CO2), dat in de atmosfeer de door de aarde uitgestraalde infrarode warmte met verdubbelde kracht naar de aarde terugwerpt en deze zo sterk opwarmt. De mens is er de schuld van door het verbranden van fossiele brandstoffen die CO2 opleveren dat zo in de atmosfeer terecht komt. Antropogene Globale Warmte, AGW. Door windmolens, zonnepanelen en biomassa (hout) te gebruiken om energie op te wekken en geen fossiele centrales kunnen wij deze ramp voorkomen. Dat is de consensus.

Het houdt in ieder geval een flink aantal klimaat wetenschappers gesubsidieerd bezig, ook met het buiten de deur houden van andere meningen, door hen gezien als ondeskundige charlatans. De BBC is een van de meest standvastige supporters van dit AGW en geen enkele afvallige komt daar nog op het scherm of aan de microfoon. Ook ontvangen vele grote ondernemingen gaarne flinke subsidies om grote windmolenparken en zonneparken te bouwen en de electriciteit tegen vastgestelde prijzen te leveren; en ook particulieren leggen in enorme aantallen zonnepanelen op de daken en verdienen daar een aardig centje mee. Hoeveel dat de belastingbetaler kost kunt u in een vorig artkel lezen.

Waarom zou er nu nooit eens een consensus enquete worden gehouden onder bijvoorbeeld  onder zo'n 20.000 wiskundigen om consensus te verkrijgen dat 2+2 echt 4 oplevert. Toen ik in mijn vriendenkring dat plan opperde werd ik keihard uitgelachen. Op een hand met vier vingers kun je dat toch uittellen. Daar heb je geen consensus voor nodig.

Uit bovenstaande kan men ook concluderen dat consensus kennelijk onmisbaar is bij feitelijk niet aan te tonen zaken en bij feitelijk aantoonbare, zoals 2+2=4 onnodig en onnuttig zou zijn. Wat ook opvallend is, is dat heel veel van die consensus claims in het licht van later onderzoek niet bepaald juist bleken te zijn. Waarom dit verhaal? na de consensus nu de 'economic sensus'.

Wel, de Eurozone en EU economie loopt het het slechtst van de economieën in de ontwikkelde landen. De VS en het VK lopen ons aan alle kanten voorbij. Er is een groot gebrek aan koopkracht. Zoals ik in vorige artikelen met betrekking tot de euro-problematiek al heb aangetoond, is er bij vrijwel alle lidstaten geen financiële ruimte om de koopkracht te verhogen. De twee mogelijkheden daarbij zouden zijn loonsverhoging, fataal voor onze export positie en weer leidend tot prijsverhoging, of belastingverlaging, vrijwel onmogelijk door de daardoor nog snellere toename van de nu al veel te hoge staatsschulden. Geldstromen van de landen met 'nog wat ruimte' naar landen 'zonder enige ruimte' gebeurt al en helpt niets.

QE (geldverruiming) helpt niet voor verhoging van de koopkracht want dat geld gaat naar de banken en niet naar de burgers. In Jackson Hole heeft Draghi weer verhaald van flexibel omgaan met de bepalingen in het Stability and Growth Pact, maar weer niet verteld waar die flexibiliteit uit blijkt. Maar dat er iets moet gebeuren is wel duidelijk.

Dat de eurozone bestaat uit nu 18 volkomen verschillende economieën, qua sociale opbouw en financiële veerkracht, vergroot het probleem. Voor de zwakke zijn maatregelen dringend nodig, voor de sterke niet. Dat er daarbij één munt is maakt het uiterst gecompliceerd. De zwakke landen zijn gebaat bij een sterke waardevermindering van de euro, die nu veel te duur voor hen is. Zij hebben dus baat bij een devaluatie van de euro. Voor de sterkere landen geldt het tegenovergestelde, voor hen zou een geringe revaluatie nuttig zijn. Hetzelfde voor de rente: (nog) lager voor de zwakken, hoger voor de sterken.

De roep om geldverruiming, het vergroten van het bedrag aan geld in omloop waardoor de koers van de euro zou verlagen en dus de concurrentiepositie verbeteren is in feite een verkapte devaluatie. De waarde van de munt neemt er immers door af. Het zou een vermindering van de welvaart zijn, want aanpassing van de lonen zou de oude situatie weer terugroepen en zou dus uitgesloten zijn. Maar voor de sterke landen zou het snel kunnen leiden tot een oververhitting van de economie. TMS zou monetair gezien een oplossing zijn maar betekent waarschijnlijk zoveel gezichtsverlies voor de EU dat het zelfs niet in overweging wordt genomen. Maar zelfs dan blijft het economisch probleem bestaan.

Staatsmanschap houdt in: het moeten maken van keuzes. Keuzes hebben altijd nare  bijverschijnselen. De koopkracht moet omhoog, dat is een zekerheid. Het extreem hoge aantal werkelozen moet dalen, ook dat is een zekerheid. Er moet geld vrijgemaakt worden.

Consensus contra economic sense. Dat wordt de keuze.

Alleen al in Duitsland zijn de energieprijzen voor de particulieren in enkele jaren verdubbeld. Een aanslag op de koopkracht. Al 450 miljard euro extra is uitgegeven aan de consensus, in de toekomst oplopend tot 850 miljard. Onbetaalbaar. Er zijn 800.000 energie-armoede gevallen. Subsidies vliegen omhoog. Spanje heeft 30 miljard aan subsidies  ontvangen die niet terug komen. Nu worden de zonnepanelen en windmolens daar zo belast dat de investeerders klem komen te zitten. In het VK loopt men ook vast. Ook daar is de energie voor velen te duur. Bij doorgaand beleid lopen de fabrieken vast door de hoge energiekosten. Zo kun je nog doorgaan met de opsomming van de gevolgen van de consensus. De consensus kost intussen honderden, straks oplopend tot duizenden miljarden.

Dat alleen ter vervanging van een perfect werkend goedkoop opererend energie-opwekkingsnetwerk, dat nota bene niet stilgezet kan worden, omdat er 's nachts geen zon, overdag vaak geen wind is en alleen omdat dat ook CO2 opwekt.  Dubbele exploitatiekosten. Investeringen die nooit geld opleveren en altijd geld blijven kosten. Geld dat besteed had kunnen worden aan het verhogen van de koopkracht door belastingverlagingen maar nu aan wind en zon worden verspild. Geld dat had kunnen worden besteed aan lastenverlaging voor het bedrijfsleven, massaontslagen had kunen voorkomen, productiekosten had kunnen drukken, kortom welvaart had kunnen brengen.

Dat is de keuze: consensus of economische realiteit.

Alternative energie, prima. Maar op eigen benen, geen subsidies, geen extra heffingen voor de gebruikers. Op de energiebeurs concurreren met de traditionele aanbieders. Openbreken van de 15 en 25 jarige contracten tot dezelfde voorwaarden zijn bereikt als voor traditionele stroom.

Kiest men voor de economie dan kunnen wij doorgaan en de groei kan aanwakkeren. Kiest men voor de consensus dan kan men het wel schudden.