Column Jan Roos: Van cultuurrelativisme tot woke-onderdrukking - het nieuwe links ruft naar puur fascisme

Wat het Vrije Westen onderscheidde van het autocratische denken van huidige dictaturen en regimes uit het verleden is eenvoudig samengevat in het eerste woord van de term. Hier was een mens vrij om te denken wat hij wilde en zijn leven in te vullen naar eigen behoefte. Ik vraag me af of we die vrijheid nog steeds hebben.

Als je de media in ons land mag geloven is er niets aan de hand. Het lijkt net of we in een mooie open samenleving wonen, waar iedereen zich door artikel 1 van de Grondwet vrij kan voelen en mag zeggen wat hij denkt. Alleen als je eens een paar programma's van de NPO achter elkaar bekijkt valt er iets vreemds op. Het zijn zogenaamd allemaal verschillende omroepen met hun eigen smaakje, alleen ze hebben allemaal dezelfde monotone mening. Geen programma kleurt buiten die lijntjes, geen omroep doet nog rebels of is openlijk anti-establishment.

De commerciëlen kan je nauwelijks iets kwalijk nemen omdat het om de reclame-inkomsten gaat, maar als je bijvoorbeeld RTL Nieuws opzet zie en hoor je daar ook exact dezelfde narratief. Erik Mouthaan, de meest openlijk activistische “journalist” van allemaal, is dagelijks bezig anti-Trump-items de ether in te slingeren. Hij doet werkelijk niets anders. Alle talkshows in ons land zijn ook alleen maar negatief over de Amerikaanse president. Net als alle dagbladen, columnisten en BN'ers die hun mening ergens mogen geven. Nooit is er iemand aan het woord die pro-Trump is of wordt er ergens uitgelegd dat hij met twee vingers in de neus zijn herverkiezing gaat winnen. Terwijl iedereen met een beetje verstand weet dat hij dat gaat doen. Waarom zo eendrachtig? Omdat je anders geen baan meer hebt.

De cancelcultuur is natuurlijk niet alleen een internetfenomeen. Je wordt niet alleen maar van de socials gedonderd als je niet denkt en post zoals dat bedrijf graag wil. In de mainstream media is dat natuurlijk niet anders: hoe kan een ooit rebellerende omroep als PowNed nu zo keurig in de pas lopen? Ze zouden Hilversum gaan opblazen. Ik zie de prominenten Weesie en Castricum nog opeens roepen dat Zwarte Piet toch maar moet worden afgeschaft. Toen ik daar nog werkte wilde Weesie nog een maand lang het programma PowNews in Pietenpakken presenteren om te demonstreren tegen het verdwijnen van de kindervriend in de media. Maar binnen tien jaar dus geworden zoals de rest.

Of wat dacht je van de voorheen liberale VPRO? De vrijzinnige omroep werd in de jaren '60 een hippiedomein. Met verschillende baanbrekende, vernieuwende, op eigen wijze gemaakte programma's, die vooral tegen tegen de stroming in zwommen. Die anders waren, met een ander geluid en een andere denkwijze. De VPRO-programma's van weleer toonden vooral creatieve en culturele vrijheid en zorgden dus af en toe voor ophef in het grauwe medialandschap. Moet je nu eens kijken naar die omroep: zoals alle anderen hetzelfde sausje van de in de pas lopende deugende nietszeggendheid.

Vrijheden waren vooral een links domein, net als emancipatie van minderheden overigens. Als je zo om je heen kijkt zijn die verworvenheden van eigenaar geswitcht. Zo ging het ook al eerder met de Republikeinen en Democraten in Amerika. Juist de Republikeinen waren “links” te noemen en streden bijvoorbeeld tegen de slavernij. De Democraten waren eerder “rechts” en conservatief en hadden weinig op met vrijheden en minderheden. Na de oorlog ruilden zij van gedachten en met Ronald Reagan werd het laatste progressieve denken binnen de Republikeinen vervangen door een meer conservatieve koers.

Op dit moment zie je dat die rollen in het Amerikaanse tweepartijenstelsel weer worden teruggedraaid. De Democraten zijn heel erg bezig met identiteitspolitiek. Alles en iedereen wordt in vakjes van huidskleur, geslacht en geaardheid geplaatst. Andersdenkende worden buitengesloten, gewelddadige organisaties als Antifa en Black Lives Matter worden verheerlijkt en de cancelculture omarmt. Niets hebben de Democraten meer met individuele vrijheden. De Republikeinen zijn daarentegen veel meer bezig met de emancipatie van minderheden, met het beschermen van vrijheden en strijden tegen de zogenaamde woke-cultuur: wat alleen maar een andere term blijkt te zijn voor een vernieuwde onderdrukking.

Ook in ons land zie je die flipflop. Links is regressief geworden en wil van alles beperken voor mensen die niet links zijn. Ze praten over inclusiviteit, maar willen exclusiviteit. Links bestreed ooit de elite, nu zijn ze de elite. Links ziet nog maar weinig in emancipatie omdat ze onze vrijheden niet meer als hun ideaal zien. Eerder maakte het cultuurrelativisme ze al anti-Westers en omarmden ze daarom met zoveel liefde culturen en geloven die hun haat delen. De vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid wordt tegenwoordig hartstochtelijk door rechts verdedigd, daar links het maar wat vervelend vindt als iemand er een ander idee op nahoudt. Juist door de angst voor het vreemde en de hunkering naar de vervlogen hippietijd kan je de huidige linkse denkers conservatief noemen. Aan de rechterflank wordt juist veel meer geroepen om pluriformiteit, om werkelijk vrij denken en om creativiteit. Iets waar ze niet zo lang geleden de neus voor zouden ophalen.

Dat internet nu steeds meer een links medium is geworden, waar op de socials terroristische organisaties als Antifa of BLM kunnen doen en laten wat ze willen, maar een eenzame rechtse columnist wordt gedeplatformed om zijn mening is verontrustend. DDS is ook niet voor niks vertrokken bij Facebook. Dat linkse mensen actief bezig zijn rechtse mensen van het web te krijgen doet soms denken aan het McCarthyisme ten tijde van het communistenjagen van de Amerikaanse conservatieven.

De Westerse Vrijheden zijn een groot goed. Maar in linkse handen zullen ze steeds verder worden ingeperkt. Want hun vroegere vrijheidsminnende denken is ingeruild voor de onderdrukking van de vrije geest. Het oude links is niet meer en het nieuwe links ruft puur naar fascisme.