Column Jan Roos: D66 was ooit een democratische partij, maar nu lakei van het ongekozen staatshoofd

In politieke strategie en communicatie bestaat er zoiets als de vijf K's. Vijf onderwerpen waar je niet over moet praten. Het geeft alleen maar gedoe en levert je nauwelijks iets op. Eén van die K's is de K van Koning. Het idee bestaat dat je, ondanks dat er heel veel mis is met het Koninklijk Huis, het onderwerp beter kan laten rusten. Ik vraag me af of dat taboe wel zo'n taboe is. Uit meerdere peilingen blijkt namelijk dat 45% van de Nederlanders er klaar mee zijn om als onderdaan door het leven te gaan.

Laatst werd mij nog door een bekende rechtse fractievoorzitter toegebeten dat ik eigenlijk gewoon links ben met mijn anti-monarchistische houding. Wat vreemd is. Want links, op een handjevol SP'ers na, dweept net zo makkelijk met dit dure ondemocratische sprookje. De Amsterdamse burgemeester Halsema zingt dan wel niet het Wilhelmus mee tijdens de Dodenherdenking, maar dat is in die hoek lekker anti-nationalistisch, want voor de rest kan GroenLinks net zo goed OranjeLinks heten.

De enige partij die daadwerkelijk werk maakte van het kritisch te benaderen van het Koningshuis was D66. Daar is na het afgedwongen vertrek van Alexander Pechtold niets meer van over. Niet zo vreemd natuurlijk, want binnen de partij heeft een ware Oranjerevolutie plaatsgevonden. Het begon met Laurens Jan Brinkhorst, die naast Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en Officier in de Orde van Oranje-Nassau, aangetrouwde familie van de Koning is geworden. Zijn dochter is namelijk prinses Laurentien (geboren Petra, maar dat was niet chic genoeg), de vrouw van prins Constantijn. De verlate bruidsschat was overigens een flinke. Brinkhorst maakte als minister van Economische Zaken op de laatste dag van het demisionnaire kabinet-Balkenende II nog even 22 miljoen euro over naar het bedrijf van Prins Friso. Later ging er ook nog bijna een kwart miljard naar zijn schoonzoon Constantijn voor diens hobbyproject StartupDelta.

En andere orangist binnen wat ooit democraten uit 1966 waren, is de hartsvriendin van prinses Beatrix Kasja (geboren Karin, maar dat was niet chic genoeg) Ollongren. Ook zij is een lakei van een ondemocratisch systeem, waar binnen haar partij ooit heel veel weerstand tegen was. Je kan jezelf natuurlijk geen democraat noemen als je voorstander bent van een ongekozen staatshoofd, die heel veel in de politieke melk te brokkelen heeft. Daarom heeft de partij ook de keuze gemaakt om te stoppen met hun kritiek en mee te spelen in het door u en mij gefinancierde toneelstukje a 342,5 miljoen euro per jaar.

Er is, na de flipflop van D66, geen partij meer met vraagtekens bij onze monarchie. En mijn vraagtekens worden gezien als een soort links hippiegezeur door rechts. Als proef op de soms stelde ik dan maar de vraag in mijn rechtse bubbel op Twitter. Zo'n tweeduizend mensen deden mee aan de poll met de vraag: "Monarchie of republiek?" Maar liefst 68% van de deelnemers stemde voor een republiek.

We kunnen dus wel stellen dat het geen enkel taboe is om tegen het Koningshuis te zijn en dat op rechts men daar ook geen moeite mee heeft. Wat zeg ik? Ik denk dat een nieuwe partij met in zijn verkiezingsprogramma de afschaffing van dit ouderwetse instituut op heel wat stemmen kan rekenen.