Column Frits Bosch: “Het wordt van kwaad tot erger”

Tilburgs hoogleraar Paul Scheffer staat niet bepaald bekend als een lachebekje vanwege een overdadige dosis humor. Deze week maakte hij in zijn NRC column “Ook empathie kan uitlopen op dwingelandij” daarop een uitzondering. Hij doet verslag van een college van hem. Een student zegt hem: “ik heb u gegoogled: u bent een racist” en vervolgens keert hij zijn rug demonstratief naar Scheffer toe. Zie je het even voor je! Scheffer, ex-marxist, is door de decennia heen empatischvoor immigranten. En dan krijgt hij dit te horen van deze snotaap. In zijn column keert Scheffer zich tegen empathie die uitloopt op dwingelandij. Zoals de brief van decaan van Utrecht’s University College waarin staat “ook het verlies van tienduizenden bruine en zwarte levens in de Middellandse Zee vloeit voort uit structureel racisme”. Scheffer betreurt Kennedy’s tekst, want “een kritische universiteit leeft van pluriformiteit”.

De student in kwestie impliceert “wat ik vind is goed en wat jij vindt is fout. Ik ben goed, dus ben jij fout. Ik sluit jou per definitie uit. Ik wil je niet eens aanhoren en ik ga niet met jou in gesprek.” Hier kreeg een ex-marxist een stalinistisch draai om z’n oren. Voor mij heel herkenbaar. Het doet me identiek denken aan m’n eigen studententijd aan de UvA eind jaren zestig, met dit verschil dat me werd toegevoegd “als jij het niet met me eens bent, dan sla ik je op je bek.” Het was een gewelddadige tijd. Scheffer: “we hebben in de jaren zestig gezien hoe de roep om tolerantie een nieuwe intolerantie kan voortbrengen”.

Het doet me ook denken aan een andere ex-marxist hoogleraar Meindert Fennema, m’n kamergenoot studentassistenten UvA. Fennema betreurt dat de vrijheid van meningsuiting op de universiteit de das is omgedaan. Correct. Collegevoorzitter Geert ten Dam (1958) van de UvA vindt de universiteit te wit en te mannelijk. Dit is racisme en men zou denken dat ze op staande voet ontslagen wordt, maar dat is niet het geval. Berufsverbot op de UvA: in de afdeling Politicologie aan de UvA ging een brief rond, door vrijwel alle docenten getekend, waarin zij zich schuldig verklaren aan het in stand houden van een koloniaal en racistisch onderwijsprogramma: ‘Our failureis evident in the ideas we have promoted and the communitywe have built. More specifically: we have not adequately focussed on issues of race and its intersectionalities in our research.’ De meeste ondertekenaars hebben geen invloed op het curriculum van Political Science, maar verklaren zich toch schuldig, uit angst. Want wie niet tekent kan een vaste aanstelling of promotie vergeten. Dit wordt gevoed doormedia, rechtspraak, onderwijs en zelfs sport ontkomt er niet aan. Een wielrenner wordt uitgesloten omdat hij Trumpaanhanger is.

Fennema en ik hebben het van nabij meegemaakt. Hoe de idiotie toesloeg waar we nu steeds erger mee te kampen hebben, de politieke correctheid, de woke, de cancel culture. Het nestelde zich als een pandemie in bijna ieders brein en er is geen vaccin voor. We hebben gehoopt dat Pieter Duisenberg, voorzitter van de Vereniging van Universiteiten hier wat aan zou doen, maar we horen helemaal niets van hem. Is de Nederlandse universitaire wereld verloren? Radboud uniis sowieso hopeloos marxistisch. De generatie van Fennemaen Scheffer (en van mij) schuift naar de uitgang en dan blijft die student met z’n kornuiten over. Geen fraai vooruitzicht met alle andere woke om ons heen.

We moeten vaststellen dat de trend verkeerd staat. Het wordt van kwaad tot erger. Het mooie is wel dat bij mannen als Scheffer en Fennema de schellen van de ogen zijn afgevallen. Helaas wel wat laat…

Komt dit ooit nog goed? Mijn schoondochter houdt me voor dat ik optimistisch moet zijn. Ze heeft gelijk. Net de zilveren race van de vier estafette lopers heren gezien. Geweldig! Terrence Agard, wat een kanjer: “altijd optimistisch blijven.”Hij heeft gelijk!

Frits Bosch, auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”.