Cherif Chekatt, dader terreuraanslag Straatsburg, was aanhanger van de Islamitische Staat (IS)

Afgelopen week werd Europa opgeschrikt door een aanslag op een van de zwaarst beveiligde kerstmarkten van het continent: in Straatsburg. Vlak bij vergaderende Europarlementariërs haalde een fundamentalistische moslim de trekker over en stierven vier mensen en raakten anderen gewond. De Franse tv-zender France 2 interviewde de ouders van de daders. Een oudere man met rode baard en een dame met hoofddoek deden hun verhaal over de laatste momenten met hun zoon. Daarin lieten ze weten dat als ze op de hoogte waren geweest van zijn plannen, ze de politie wel hadden ingelicht. De vader had drie dagen voor de aanslag voor het laatst contact met zijn zoon.

Ondanks de schrik en ook de boosheid vanwege het feit dat dergelijke aanslagen in Europa wellicht te voorkomen waren geweest is er ook hoop. Het aantal slachtoffers door terreur is niet bijster hoog in Europa, maar elke aanslag is er wel een te veel. Daarom is het ook zaak dat dat de Europese Commissie eindelijk de veiligheidssituatie aan de buitengrenzen van Europa onder controle krijgt, immers zitten tussen migranten ook aanhangers van IS, zoals we ondertussen weten. Volgens de vader van Cherif Chekatt was de jongeman dus aanhanger van IS, blijft wel de vraag waarom hij dit niet als voldoende reden zag om met instanties in gesprek te gaan over radicale denkbeelden bij zijn zoon.

Fijn is dat de NOS hier gewoon melding van maakt en niet zoals velen claimen opzettelijk de afkomst van de dader achterwege laat en evenmin spreekt van een 'verwarde man'. Ook de focus van de NOS, namelijk dat hij aanhanger was van de ideeën van IS lijkt bemoedigend. Het zijn uiteindelijk ideeën die mensen aanzetten tot dergelijke acties en die ideeën worden weer gevoed door de omgeving en situatie. Veel jongeren uit het Midden-Oosten zien de teloorgang van islam en de destabilisatie van de islamitische wereld als een negatief fenomeen veroorzaakt door Westers imperialisme. Iets dat bestreden moet worden en zelfs met geweld moet worden verdedigd. Maar niet alleen externaliteiten dragen bij, ook de Koran laat ruimte vrij voor radicale interpretatie.

Welke ideeën kunnen we onderscheiden? Goede vraag, ik ben geen expert, maar twee ideeën lijken voor de hand te liggen. Ten eerste het onderscheid dat wordt gemaakt tussen gelovigen en ongelovigen en hoe men daarmee moet omgaan. De Koran is hier niet eenduidig over en spreekt soms in positieve bewoordingen over omgang met ongelovigen, maar ook in negatieve bewoordingen. Een ander idee dat natuurlijk bijdraagt aan opofferingsbereidheid is de illusie dat na het sterven de hemel wordt geopend en maagden zich in een rijtje opstellen om bereden te worden.

Mark Rutte reageerde nuchter op de aanslag en stelde dat Europeanen 'gewoon hun leven moeten blijven leven'.

https://twitter.com/telegraaf/status/1074191453792944128