CDA aan de macht in provincies, PvdA staat erbij en kijkt ernaar

De christendemocraten doen overal mee.

De recente verkiezingen voor de Provinciale Staten hebben het CDA geen windeieren gelegd. De christendemocraten, geleid door Sybrand Buma, doen het namelijk uitstekend in de onderhandelingen:

Het CDA lijkt de grote winnaar te worden van de onderhandelingen over de vorming van nieuwe provinciebesturen. In alle twaalf provincies zijn de christen-democraten inmiddels of vertegenwoordigd in het college van Gedeputeerde Staten of betrokken bij de coalitievorming.

Niet zo gek aangezien het CDA het ook gewoon erg goed deed bij de verkiezingen. De winnaar van verkiezingen mag bijna altijd meedoen, dus dat geldt ook voor het CDA.

Toch verklaart dat het succes van de partij niet helemaal. Andere partijen deden het ook heel aardig. Zij worden daar ook voor beloond (SP en D66), maar toch minder dan het CDA. Hoe kan dat?

Ik denk dat dit eerst en vooral komt doordat het CDA nog altijd te boek staat als een goede, verantwoordelijke bestuurderspartij. Veel kiezers vinden de partij wellicht wat oubollig, maar in onzekere tijden is dat eerder een kracht dan een zwakte. Je weet wat je aan het CDA hebt: good governance, verantwoordelijkheid, stabiliteit. Kiezers smachten daar naar... en andere partijen in de provincie evenzeer. Ook zij willen graag zaken doen met andere clubs waarop ze kunnen bouwen. Met het CDA weet je dat het risico op regionale chaos minimaal, zo niet niet-bestaand, is.

Opvallend genoeg gebeurde hetzelfde na de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar. Nadien leverde het CDA wethouders in maar liefst 75% van de gemeenten. Zoals de NOS uitlegt: "De enige andere ‘partij’ die dat lukte zijn de lokalen, maar die hadden daar bijna twee keer zoveel stemmen voor nodig." En 'de lokalen' zijn natuurlijk helemaal niet één partij, maar losse partijen die allemaal alleen in hun eigen regio opereren. De vergelijking met het CDA gaat dus niet op.

Ondertussen doet de PvdA bijna nergens meer mee. Daardoor is het dus niet alleen de grote verliezer qua stemmen, maar ook qua invloed. Wat is de impact daarvan op de partijtop? De sociaaldemocraten zijn bestuurders pur sang. Als zij geen bestuurders leveren hebben ze een probleem.