Amerikaanse toestanden!

Laten we echter voor het gemak aannemen dat de Fed inderdaad vanaf het einde van dit jaar begint met het afbouwen van de derde ronde van het zogeheten kwantitatieve verruiming-beleid (QE) en dat de centrale bank medio 2014 daar volledig mee stopt.

Dat is te zien als het normaliseren van het monetaire beleid van de Fed. Met QE uit de weg, blijft er het gangbare Fed-wapen over, namelijk de federal funds rate ofwel de officiële rente van de Fed. Die staat tegen die tijd nog steeds op 0 procent.

Normalisering van het monetaire beleid behelst meer dan alleen QE ontmantelen. Daar valt ook het optrekken van de officiële rente onder. Als de Fed daarmee start begin 2015, zoals bijna alle Fed-bestuurders verwachten, dan staat de Fed-rente eind 2015 op ca. 2 procent.

Het bestuur van de Fed vergadert 8 keer per jaar. Normaliter verhoogt de centrale bank de officiële rente in stappen van 25 basispunten (0,25 procentpunt). Als de Fed de rente tijdens elke vergadering in 2015 zou verhogen, dan staat de Fed-rente dus eind dat jaar op 2 procent. Dát de Fed de rente élke vergadering zal verhogen, is wel een zeer optimistisch uitgangspunt overigens, dus de kans dat de rente eind 2015 níet op 2 procent te vinden is maar lager, is zeer groot.

Maar laten we aannemen dat het onwaarschijnlijke wel gebeurt en de Fed wél elke maand de rente verhoogt. Als de inflatie in de Verenigde Staten eind 2015 op 2 á 2,5 procent staat, wat lange termijn gemiddelde is, dan zal de reële rente in de Verenigde Staten 0 procent zijn of licht negatief.

Als de reële rente negatief is, jaagt dat de inflatie aan. Om inflatie niet aan te wakkeren, moet de reële rente aanzienlijk hoger zijn dan 0 procent. Als we weer aannemen dat de Fed óók op elke vergadering in 2016 de rente met 25 basispunten verhoogt – de aannames worden steeds onwaarschijnlijker! – dan komt de reële rente in de Verenigde Staten ergens eind 2016 op ca. 2 procent.

Maar let op, dat is als de Amerikaanse inflatie al die tijd niet boven ca. 2,5 procent uitkomt. En dat is een hele grote als, want bij een aanhoudende economische groei in 2014, 2015 en 2016 – waar de Fed op rekent – dan zou het heel gewoon zijn als de vraag toeneemt en de werkloosheid daalt, wat hogere loonstijgingen betekent. Beide drukken de inflatie omhoog.

Kortom, zoals het er nu naar uitziet, zal de Fed-rente pas ergens in de loop van 2017 (!) op 5 á 6 procent te vinden zijn, een normaal niveau, het niveau waarbij we ons geen zorgen hoeven te maken over inflatie op de middellange termijn. En dat is nu als we aannemen dat de inflatie vóór 2017 niet klimt boven 2,5 procent en verder én de Fed vanaf begin 2015 tijdens élke vergadering de rente verhoogt.

Ik laat het aan de lezer over of dit reden genoeg is zich zorgen te maken over hoge inflatie de komende jaren, zeker als we bedenken dat hogere inflatie de Westerse overheden wel erg goed uit zou komen in verband met (te) hoge en verder stijgende staatsschulden. Zelf zit ik in 'ik vrees hogere inflatie'-kamp zoals uiteengezet in mijn boek Geldmoord.