Behalve de eurofiele sociaalliberalen en de eurofobe rechtspopulisten doen de Nederlandse partijen voor spek en bonen mee.
Vanmorgen vond ik een gelig biljet in mijn brievenbus, de kandidatenlijst voor de verkiezing van het Europees Parlement op donderdag 22 mei 2014. Alle landelijke partijen geven acte de présence, plus nog wat mysterieus klinkende organisaties meestal bestaand uit totaalmalloten - als IQ, de Rechten-Plichten-Partij, Aandacht en Eenvoud en Jezus Leeft. Al met al 19 lijsten, maar eigenlijk doen er maar twee echt toe.
Als u, zoals ik, de verkiezingen van donderdag 22 mei (waarom, waarom, waarom kunnen wij niet gewoon op zondag naar de stembus zoals ieder andere Europees volk en beschaafd land op aarde?) niet ziet als een veredelde opiniepeiling over het beleid van het Kabinet Rutte-II, maar als een keuze voor de rol van Nederland binnen of buiten - de Europese Unie, is de beslissing eigenlijk heel simpel: pro- of anti-EU. Wat betekent: D66 of PVV. De rest doet eigenlijk voor spek en bonen mee.
Duidelijk standpunt
De sociaalliberalen en de rechtspopulisten zijn de enige twee partijen in het Nederlandse politieke spectrum die een min of meer duidelijk standpunt innemen en niet maandelijks van mening veranderen als het gaat om heden en toekomst van de Europese samenwerking. Bij de andere partijen weet de kiezer nauwelijks waaraan hij toe is. De VVD roert in verkiezingstijd de eurosceptische trom, maar ik hoop dat niemand daar nog intrapt. In het Europees Parlement maken de liberalen (hand in hand met D66, beide partijen stemmen in maar liefst 92 procent van de gevallen hetzelfde) deel uit van de ALDE-fractie van oppereurofiel Guy Verhofstadt enough said.
Voor de PvdA geldt exact hetzelfde, maar dan met een links-van-het-midden sausje. Hun leider in het EP, S&D-chef Martin Schulz, doet qua federaal wensdromen niet onder voor Verhofstadt. Ook het CDA, ondergebracht bij de massieve Europese Volkspartij van Commissiepresidentskandidaat en eurocraat in hart en nieren Jean-Claude Juncker, is niet bepaald eurokritisch. Maar wat vooral opvalt bij de drie Nederlandse traditiepartijen is hun complete gebrek aan visie als het om Europese integratie gaat. De houding van de sociaaldemocraten, liberalen en christendemocraten (maar ook die van de samenwerkende christenfundamentalisten van CU en SGP) is misschien het beste te verwoorden als: we laten boel de boel en zien wel waar het schip strandt. Met het blote oog zijn tussen al deze partijen nauwelijks inhoudelijke verschillen waar te nemen.
Dit lijkt in iets mindere mate te gelden voor de SP. De socialisten doen zich voor als fel eurosceptisch, maar zij dat in de praktijk helemaal niet. Hun aanhang is het wel en dus moet er lip service worden verricht. Maar gisteren liet SP-lijsttrekker Dennis de Jong (op het oog een Mann ohne Eigenschaften, wanneer houden de Haagse partijen eens op het EP als stortplaats voor excess baggage te gebruiken?) bij EenVandaag weten dat zijn partij helemaal niet van de Euro af wil, laat staan dat zij de Unie zou willen verlaten. Op haar beurt lijdt de Partij voor de Dieren aan een zware vorm van schizofrenie, verscheurt als zij is tussen New-Agerige grachtengordeldames die rijk genoeg zijn om af te willen van het kapitalistische groeimodel en eurosceptische intellectuelen als Ewald Engelen, die zich hebben aangesloten omdat zij niet in de hoek van de PVV weggezet willen worden. (En wat mijn zeer gewaardeerde vriend Eddy Terstall op die lijst doet, moet hij hier maar eens in een gastbijdrage komen uitleggen.)
Verenigde Staten van Europa
Wat houden we nog over? D66 en PVV. (Oké, u kunt ook Jezus Leeft stemmen of de op deze site zo gehypede PVV-splinter Artikel50, maar als u graag om des keizers baard speelt, kunt u ook gewoon thuisblijven iets dat u volgens de opiniepeilingen massaal gaat doen.) Wilt u vooruit met de Europese integratie, meer macht naar Brussel (zowel voor het democratische Parlement aldaar als voor de heel wat minder democratische Commissie), directe Europese belastingen, een gezamenlijk buitenlands en defensiebeleid en verdere uitbreiding van het aantal deelnemende landen, is D66 de enige logische keuze. Geen enkele andere partij in ons land durft zich zo te bekennen voor een koers op weg naar de Verenigde Staten van Europa, althans niet openlijk.
Wilt u daarentegen nog liever vandaag dan morgen de gulden terug en op termijn zelfs de Unie helemaal verlaten, is er slechts één keuze voor u die enige zin heeft: de Partij voor de Vrijheid (gratis tip voor Geert Wilders: maak er Partij voor Vrijheid en Veiligheid van, dan slaat het acroniem tenminste ergens op). Vergeet de pseudokritische VVD, vergeet de schizofrene Dierenvrienden, vergeet de wij-weten-eigenlijk-ook-niet-wat-we-ermee-willen SP en vergeet dat kansloze Artikel50 de PVV is de enige echte anti-Europese partij. (En nu niet gaan zeuren over het gebruik van het woord Europees als bijvoeglijk naamwoord van de EU, als u het woord anti-Amerikaans bezigt, bedoelt u ook niet anti-Peruaans of anti-Canadees.)
Toch een woord van waarschuwing voor potentiële D66- en PVV-stemmers: al zijn zij op 22 mei de enige relevante partijen, geen van beide gaat bereiken waarvoor zij campagne voeren en beide weten dat heel goed. De leiding van D66 loopt bewust voor de troepen uit als het gaat om haar eurofiele wensdromen. Door zich te profileren als de enige echt pro-Europese partij weet zij stemmen van andere partijen af te snoepen die als de dood zijn hun nek op het Brusselse hakblok te leggen. Alexander Pechtold beseft bijvoorbeeld dat voor Turkije minimaal de komende decennia geen ruimte zal zijn binnen de EU. Maar door zich toch als voorstander van toetreding voor te doen, versterkt hij zijn bona fides als de anti-Wilders.
Op zijn beurt weet de PVV-leider heel goed dat Nederland nooit de Euro zal opgeven, in ieder geval niet zolang de Duitsers aan wiens munt de waarde van de gulden al sinds de jaren 70 was gekoppeld dit niet doen. Het is heerlijk gemakkelijk net te doen alsof wij de Euro kunnen opblazen als je weet dat die beslissing alleen in Berlijn kan worden genomen. En natuurlijk weet Geert Wilders best dat Nederland de Unie absoluut niet, nooit zal verlaten. Maar omdat hij geen concurrentie heeft op rechts, kan hij zich zo eurofoob voordoen als hij maar wil. De anti-EUkiezer stemt toch wel op hem.