2017 was het jaar van veel mensen, maar niét van eurofiele faalhaas Martin Schulz

Soms zit het mee, en soms zit het tegen. Dat kan het noodlot zijn, maar soms heb je het ook gewoon aan jezelf te danken. Als er één iemand is die stevig zal balen van zijn keuzes in 2017, is het Martin Schulz wel, de oud-voorzitter van het Europees Parlement en tegenwoordige baas van de Duitse SPD. Nederlaag op nederlaag volgde voor de man die nog steeds een overtuigd eurofiel is met dromen van een federaal Europa. Tijd om die mindere momenten nog eens terug te halen!

Mei - Een voorproefje in de deelstaten

In Duitsland heeft elk Bundesland - elke deelstaat - haar eigen parlement en premier, die dan ook bij verkiezingen gekozen worden. Die verkiezingen vinden niet tegelijkertijd met nationale verkiezingen plaats, maar worden door de deelstaten zelf georganiseerd. Dit voorjaar was het aan inwoners van drie deelstaten om naar de stembus te gaan: Saarland, Schleswig-Holstein en, als laatste, Nordrhein-Westfalen. Zoals altijd deed ook de SPD, waarvan Schulz dit jaar weer het gezicht is, mee. Schulz was echter teruggekomen uit Brussel om zijn partij naar een klinkende overwinning bij de nationale verkiezingen in september te leiden. Het ging niet goed met de SPD, maar het 'Schulz-effekt' zou kiezers terug moeten winnen. De deelstaatverkiezingen waren dan ook een test voor de verkiezingen later in het jaar, om te zien hoe groot het effect nou echt was. En wat bleek nou? Dat hele effect bestond gewoon niet! Nouja, dat is niet helemaal waar: het was er wel, maar leverde géén positieve resultaten op. Dat bleek wel toen in alle drie de deelstaten de SPD keihard onderuit ging, wat vooral hard aankwam in SPD-bolwerk Nordrhein-Westfalen.

September - Bundestagswahl

Op 24 september was het dan eindelijk zover: Duitsland mocht naar de stembus om een nieuwe 'Bundestag', nationaal parlement, te kiezen. De verkiezingen eerder in het jaar voorspelden al weinig goeds, en die voorspelling bleek uit te komen: onder de glorieuze leiding van Martin Schulz leed de SPD een historische nederlaag. Met slechts 20.2 procent van de stemmen, was dat het slechtste resultaat sinds de Tweede Wereldoorlog. Au!

De enige juiste keuze die Schulz dit jaar maakte, was om na die politieke vernedering zijn partij terug te trekken en al op de verkiezingsavond mede te delen dat hij niet open zou staan voor coalitieonderhandelingen. Een beetje á la PvdA dus, het zusje van de SPD dat dit jaar óók weggevaagd werd bij de verkiezingen. Helaas bleek die belofte van korte duur...

November - Schulz als redder van de formatie?

Als direct na de bekendmaking van de verkiezingsuitslag begonnen CDU, CSU, FDP en Grünen te onderhandelen over de 'Jamaikakoalition', verwijzend naar de kleuren van de partij en de vlag van het Caribische eiland. Eigenlijk was dat ook de enige optie: geen Duitser die er rekening mee hield dat 'Jamaika' er niét zou komen. Totdat eind november de gesprekken opeens totaal onverwacht werden afgebroken, toen de liberale FDP er geen heil meer in zag. Het was even politieke chaos, want wat nu? Nieuwe verkiezingen? Een minderheidsregering? Niemand die daar zin in had.

Dus werd Martin Schulz opgebeld. Of hij niet tóch bereid was om te komen praten over een nieuwe 'GroKo', een grote coalitie tussen CDU/CSU en SPD. Aanvankelijk wilde Schulz daar - zoals beloofd - niets van weten, maar na druk van onder andere president en oud-SPD-prominent Steinmeier besloot hij toch aan tafel te gaan zitten. Dat dat desastreus zal zijn voor zijn partij én zijn eigen loopbaan, moge duidelijk zijn: de SPD is juist zo afgestraft vanwege de GroKo waarin ze de afgelopen jaren ook zat. Die samenwerking vernieuwen heeft misschien voordelen voor Merkel, maar niet voor haar juniorpartner. Als die combinatie dus daadwerkelijk doorgaat, kunnen ze de SPD wel opdoeken bij de volgende verkiezingen in 2021. Niet dat dat erg zou zijn, natuurlijk.

December - VS van EU

Uit bovenstaande lijkt het misschien een beetje dat Schulz slechts gevangen zit in een politieke realiteit waarbij hij de verliezer is en zelf weinig had kunnen veranderen. Nou, niet dus: meneer heeft ook buiten de Duitse politiek een hoop geblunderd. Het meest recente voorbeeld daarvan is zijn voorstel om nu echt te gaan werken aan de droom van elke eurofiel: een Verenigde Staten van Europa.

Het allerengste? Lidstaten die tegenstribbelen zouden automatisch uit de Unie moeten vliegen:

Ja, Schulz heeft tijdens zijn tijd in Brussel duidelijk geleerd hoe je met oppositie omgaat: je schakelt ze gewoon uit.

Wat is het toch een enge man. Ik wens Martin Schulz dan ook een - rein op politiek gebied, uiteraard - waardeloos 2018 toe!