Michail Borisovitsj Chodorkovski (geboren 26 juni 1963), soms bekend onder zijn initialen MBK, is een verbannen Russische zakenman, oligarch en oppositie-activist, die nu in Londen woont. In 2003 werd Chodorkovski beschouwd als de rijkste man van Rusland, met een geschat fortuin van $ 15 miljard, en stond hij op de 16e plaats op de Forbes-lijst van miljardairs. Hij had zich opgewerkt tot het Komsomol-apparaat, tijdens de Sovjetjaren, en startte verschillende bedrijven tijdens de periode van glasnost en perestrojka in de late jaren 1980.
In 1989 werd hij voorzitter van de raad van bestuur van Bank Menatep, die hij had opgericht. Na de ontbinding van de Sovjet-Unie, halverwege de jaren 1990, vergaarde hij aanzienlijke rijkdom door de controle te verkrijgen over een aantal Siberische olievelden verenigd onder de naam Yukos, een van de grote bedrijven die voortkwam uit de privatisering van staatsactiva in de jaren 1990 (een regeling die bekendstaat als "Leningen voor aandelen").
In oktober 2003 werd hij gearresteerd door de Russische autoriteiten en beschuldigd van fraude. De regering van president Vladimir Poetin bevroor kort daarna de aandelen van Yukos vanwege belastingschulden. Poetins regering ondernam verdere maatregelen tegen Yukos, wat leidde tot een ineenstorting van de aandelenkoers van het bedrijf en de verdamping van een groot deel van Chodorkovski's vermogen. In mei 2005 werd hij schuldig bevonden en veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf.
In december 2010, terwijl hij nog steeds zijn straf uitzat, werden Chodorkovski en zijn zakenpartner Platon Lebedev verder aangeklaagd en schuldig bevonden aan verduistering en witwassen. Chodorkovski's gevangenisstraf werd verlengd tot 2014. Nadat Hans-Dietrich Genscher had gelobbyd voor zijn vrijlating, verleende Poetin Chodorkovski gratie en liet hem op 20 december 2013 vrij uit de gevangenis.
Nadat hij eind 2013 gratie had gekregen van Poetin en uit de gevangenis was vrijgelaten, verliet Chodorkovski Rusland onmiddellijk en kreeg hij een verblijfsvergunning voor Zwitserland. Eind 2013 werd zijn persoonlijk vermogen geschat op, naar schatting, $ 100-250 miljoen.
Eind 2014 zou hij ongeveer $ 500 miljoen waard zijn. In 2015 verhuisde hij naar Londen. In december 2016 maakte de rechtbank van Dublin $ 100 miljoen aan Chodorkovski's activa vrij die in de Republiek Ierland waren opgeslagen.