De 'nationaal-populistische' partij CHEGA heeft een geweldig resultaat geboekt bij de verkiezingen in Portugal dit weekeinde. De leider van de partij werd op X al gefeliciteerd door andere rechtspopulistische politici, waaronder onze eigen Geert Wilders. Ondertussen noemen onze media de partij steevast "extreemrechts." Hoe zit het nou? Wat is CHEGA en wat wil de partij? Hier de antwoorden...
Partijgeschiedenis
Partido CHEGA werd opgericht in 2019 in Portugal door André Ventura, een voormalig voetbalcommentator en universitair docent. De partij ontstond als een rechtse tot extreemrechtse politieke beweging die zich afzette tegen het bestaande politieke establishment in Portugal.
Bij de parlementsverkiezingen van 2019 behaalde CHEGA voor het eerst een zetel in het Portugese parlement, waarmee de partij zijn intrede deed in de nationale politiek. Deze initiële overwinning markeerde het begin van de partij als een significante speler op het politieke toneel van Portugal.
Sindsdien heeft CHEGA zijn aanwezigheid in de Portugese politiek weten te vergroten. Bij de parlementsverkiezingen van 2022 behaalde de partij 12 zetels, een aanzienlijke toename vergeleken met de enkele zetel bij de vorige verkiezingen. Dit succes toonde de groeiende aanhang van de partij onder het Portugese electoraat.
De snelle opkomst van CHEGA in het politieke landschap van Portugal wordt gekenmerkt door zijn oprichting door André Ventura, de verovering van zijn eerste parlementszetel in 2019, en de aanzienlijke groei in zetelaantal bij de verkiezingen van 2022.
Bij de verkiezingen van dit weekeinde was CHEGA één van de grote winnaars. De partij behaalde namelijk maar liefst 48 zetels.
Standpunten
In de media wordt CHEGA steevast "rechts tot extreemrechts" genoemd, wat tegenwoordig blijkbaar de wijze is waarop "conservatieve" en "traditionele" partijen beschreven worden. De standpunten van CHEGA zijn namelijk weliswaar rechts, maar er is niets neo-nazi aan de partij. Of "extreemrechts."
1. Chemische castratie voor daders van bepaalde misdrijven. Partido CHEGA heeft chemische castratie voorgesteld als onderdeel van hun harde aanpak van seksuele misdrijven. André Ventura, de leider van de partij, heeft gepleit voor de invoering van chemische castratie als een optionele straf voor veroordeelden van ernstige seksuele misdrijven tegen minderjarigen. Dit voorstel is ingebracht met het argument dat het zou dienen als een afschrikmiddel voor potentiële daders en een manier om de samenleving te beschermen tegen dergelijke misdrijven.
2. Herinvoering levenslange gevangenisstraffen. Een van de specifieke beleidsvoorstellen van Partido CHEGA is de invoering van levenslange gevangenisstraffen in Portugal. Dit voorstel weerspiegelt hun harde standpunt ten aanzien van criminaliteit en justitie. CHEGA argumenteert dat voor bepaalde ernstige misdrijven, zoals moord of gewelddadige seksuele misdrijven, de mogelijkheid van levenslange opsluiting noodzakelijk is als afschrikmiddel en om de samenleving te beschermen. In Nederland hebben we levenslang natuurlijk al jaren.
3. Pas na 5 jaar uitkeringen voor immigranten. Deze maatregelen is bedoeld om a) Portugal minder aantrekkelijk te maken voor immigranten die om economische redenen naar Portugal komen en b) de kosten van immigratie te beperken.
4. Herinvoering van grenscontroles. CHEGA gelooft dat de huidige gang van zaken in de EU niet houdbaar is met talloze immigranten die de grenzen dagelijks over wandelen. Daarom moet er weer gecontroleerd worden aan de grenzen van het land. Ook wil CHEGA illegale immigratie aanpakken.
5. Invoering van immigratiequota. CHEGA wil dat die quota gebaseerd zijn op de arbeidsmarktbehoeftes van Portugal, de "toegevoegde waarde" van de potentiële immigranten in kwestie, en hun academische achtergrond.
Corruptiebestrijders
CHEGA beschuldigt het traditionele politieke establishment vaak van corruptie en inefficiëntie, wat volgens de partij leidt tot een verlies van vertrouwen onder het Portugese volk.
CHEGA's standpunt over corruptie richt zich op de noodzaak voor diepgaande hervormingen binnen het politieke en juridische systeem om corruptie aan te pakken en te voorkomen. De partij bepleit strengere wetgeving en sancties voor corrupte politici en overheidsfunctionarissen, met als doel transparantie en integriteit in het openbaar bestuur te bevorderen. Daarnaast pleit CHEGA voor meer burgerlijke inspraak en controle op politieke besluitvorming, wat volgens hen zal helpen om de macht van de politieke elite te beperken en corruptie te verminderen.
De focus op corruptiebestrijding door CHEGA komt voort uit de bredere context van corruptieproblemen in Portugal. Het land heeft in de loop der jaren verschillende corruptieschandalen gekend, die het vertrouwen van de burger in de politiek hebben ondermijnd. Deze schandalen hebben betrekking op diverse sectoren, waaronder politiek, bankwezen en openbare werken, en hebben geleid tot een groeiende publieke vraag naar hervorming en transparantie.
Deze corruptie kan wierig telen in een land dat eigenlijk al tijden een tweepartijenstelsel heeft gehad, namelijk de socialisten aan de ene kant, en de 'liberaal-conservatieve' sociaaldemocraten aan de andere kant (wat? Ja, echt).
Cordon Sanitaire
Na de verkiezingen van 10 maart 2024, waarbij Partido CHEGA 48 zetels won, is de mogelijkheid van de partij om mee te regeren een complex vraagstuk. André Ventura, de leider van CHEGA, verklaarde overtuigd dat het tweepartijenstelsel in Portugal voorbij is en benadrukte dat de Sociaal-Democraten met CHEGA zouden moeten samenwerken om een meerderheid in het parlement te vormen. "Wij hebben een mandaat om te regeren," stelde hij.
Echter, Luis Montenegro, de leider van de Sociaal-Democraten (hilarisch genoeg "centrumrechts" genoemd in de buitenlandse media!) en waarschijnlijke premier, hield vast aan zijn verkiezingsbelofte om CHEGA buiten te sluiten en weigerde om macht te delen met de populistische partij. Hij verwacht zelfstandig een regering te kunnen vormen, indien nodig als een minderheidsregering.
Volgens Montenegro is CHEGA "racistisch" en "xenofobisch." Ook na de indrukwekkende verkiezingsuitslag voor CHEGA blijft hij de partij uitsluiten.