En daar hebben we het weer: een groen verhaal dat te mooi lijkt om waar te zijn. Vanaf komende zomer moet het mogelijk worden om je zelf opgewekte zonnestroom direct te verkopen aan familie, buren of wie dan ook. Vereniging Eigen Huis (VEH) staat al te juichen en verkondigt dat zonnepaneeleigenaren “zomaar een maand gratis stroom” kunnen verdienen. Maar wees gewaarschuwd: dit soort plannen klinken vaak veel rooskleuriger dan ze werkelijk zijn.
Het nieuwe plan klinkt simpel. Zonnepaneeleigenaren, die nu slechts een paar cent per kilowattuur (kWh) ontvangen van grote energiebedrijven, zouden vanaf 2027 zelf hun overtollige stroom aan buren of familie kunnen verkopen. Dit wordt mogelijk dankzij de nieuwe Energiewet, die minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) door de Eerste Kamer heeft geloodst. In theorie betekent dit dat je als zonnepaneeleigenaar veel meer kunt verdienen met je stroom. Maar is dit echt zo’n gouden kans?
Technisch is het allemaal geregeld via de slimme meter, die precies kan meten hoeveel stroom je levert en ontvangt. Een bedrijf als EnergySwap wil hierin bemiddelen en biedt aan de administratie en betalingen te regelen. Maar uiteraard niet gratis: 15 procent van je opbrengst gaat naar hen. En dan is er nog de minimale terugleververgoeding van energiebedrijven: een schamele 3 tot 4 cent per kWh, of maximaal 50 procent van de kale stroomprijs zonder belasting.
Klinkt dit al als een groot succes? Nee, het lijkt meer op een slimme manier voor bedrijven om tussen jouw stroom en de buurman een graantje mee te pikken.
Het enthousiasme van VEH komt vooral voort uit het naderende einde van de salderingsregeling in 2027. Op dit moment mogen mensen met zonnepanelen de stroom die ze aan het net leveren wegstrepen tegen wat ze verbruiken, wat zorgt voor een forse besparing. Maar als dat verdwijnt, wordt zonnestroom opeens veel minder waard. De grote energiebedrijven betalen slechts een paar cent, en het vooruitzicht dat je meer kunt verdienen door het zelf te verkopen klinkt als een reddingsboei. Maar laten we eerlijk zijn: hoeveel controle denk je echt te hebben over de prijs die je buurman bereid is te betalen?
Denk je echt dat je rijk wordt van stroom delen? Vergeet niet de verborgen kosten. Energiebedrijven mogen in de nieuwe Energiewet bijvoorbeeld nog steeds terugleverkosten rekenen. Tel daarbij de bemiddelingskosten van platforms als EnergySwap op, en je houdt waarschijnlijk een schijntje over. Het lijkt een klassiek geval van de kleine man blij maken met een dode mus, terwijl bedrijven achter de schermen de vruchten plukken.
De grote vraag is natuurlijk: waarom wordt dit plan nu gelanceerd? Is dit echt bedoeld om de positie van consumenten te versterken, zoals VEH beweert? Of is het vooral een mooie marketingtruc om het naderende einde van de salderingsregeling te verzachten? Het lijkt erop dat de overheid en bedrijven samen proberen de klap van het verdwijnen van de salderingsregeling te camoufleren met mooie praatjes over "eigen opwek" en "energie delen". Ondertussen blijft de echte winst waarschijnlijk bij de grote spelers hangen.
(Artikel gaat verder onder deze oproep) Het is tijd om PAL te staan voor elkaar. Voor rechts. Voor Nederland. Voor Ongehoord Nederland. Ja, JUIST in deze tijd. Daarom roepen wij al onze lezers op om NU lid te worden van Omroep ON!, de enige NPO-omroep die jouw en onze waarden deelt. We zien de aanvallen op ON! in de media, en zelfs in de politiek. Maar juist DAAROM moeten we ON! meer dan ooit steunen. Word daarom lid van ON! Vandaag nog. Samen staan we sterk. Als we ON! laten vallen gaan we uiteindelijk allemaal ten onder, DDS incluis!
Dit hele verhaal klinkt misschien als een zonnige toekomst, maar het zit vol wolken. De beloftes van een maand gratis stroom of flinke winsten voor zonnepaneeleigenaren zijn niets meer dan een rookgordijn. De echte winnaars zijn de tussenpersonen en bedrijven die van jouw stroom een nieuw verdienmodel maken. Dus wees kritisch, laat je niet misleiden door mooie woorden en blijf goed kijken naar wie hier nu echt van profiteert. Want zeg nou zelf: wie gelooft er nog dat de consument ooit écht centraal staat in dit soort plannen?