NPO moet iedere 6 maanden rapporteren over de werkvloer

Om de sociale veiligheid te garanderen op de werkvloer heeft de NPO een plan gepresenteerd. Naar aanleiding van de situatie bij de Wereld Draait Door en grensoverschrijdend gedrag bij de NOS is dit plan gemaakt. Het wordt door het Commissariaat van de Media in de gaten gehouden hoe dit plan wordt uitgevoerd. Het rapport gaf aan dat 75% van de (voormalige) medewerkers te maken hebben gehad met verbaal en/of fysiek geweld.

Staatssecretaris Gräper heeft benadrukt dat het de taak van de omroepen en de NPO is om de cultuur en het gedrag in de gaten te houden. De raden van de omroepen zouden hierop aangesproken worden. De eerste rapportage wordt in het najaar van 2024 verwacht. Ook de presentatoren moeten beter worden begeleid, staat onder andere in het plan. Omroepbazen mogen niet langer dan tien jaar aanblijven, ook leidinggevenden moeten een cursus volgen om te voorkomen dat er ongewenst gedrag optreedt.

Bij een speciale commissie kunnen slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag terecht. Willen zij de klacht niet bij de werkgever neerleggen dan is naar de commissie stappen een optie. Ook komt er een klachtenregeling en een gedragscode. Omdat de organisaties worden gefinancierd met gemeenschapsgeld, vindt Gräper dat de organisaties een essentiële functie hebben binnen de samenleving. De omroepen moeten voortvarend te werk gaan met een cultuuromslag.

De NPO is geen uitzondering want alle andere omroepen moeten er ook mee aan de slag. Een plan van aanpak voor een veilige werkvloer is voor iedere omroep essentieel geworden. Natuurlijk mag een omroep wel een plan maken wat maatwerk is voor de eigen omroep, bij omroep MAX is daar ook aan begonnen. Ook de VPRO heeft laten weten met een plan te beginnen wat maatwerk is.

Bij de NOS zijn ze al een heel stuk verder, laat de Henrik- Willem Hofs weten, voorzitter van de ondernemingsraad van de NOS. Na aanleiding van de gebeurtenissen bij NOS Sport is er al een breder onderzoek gedaan en zijn er plannen gemaakt. Met de uitvoering van de plannen is al een begin gemaakt. Voor een veilige werkomgeving bij de omroepen is een grote betrokkenheid cruciaal.

Ondanks de plannen die gemaakt zijn moeten deze volgens regeringscommissaris Mariëtte Hamer nog concreter. Als reactie op het rapport van de commissie van Rijn is dit rapport opgesteld. Grotendeels was de inhoud van het plan al bekendgemaakt, RTL Nieuws had het plan namelijk in handen gehad. De NPO wilde niet reageren op de uitgelekte plannen en wilde eerst de definitieve plannen vaststellen. In het uitgelekte plan was te lezen dat presentatoren een betere begeleiding moeten krijgen, ook krijgen leidinggevenden cursussen om ongewenst gedrag te herkennen. Er is een commissie in het leven geroepen wanneer je als slachtoffer niet bij je eigen omroep terecht kan met een klacht. Ook de beloningen van presentatoren moeten worden onderzocht. Tijdelijke en ZZP contracten moeten worden afgebouwd.

Regeringscommissaris grensoverschrijdend gedrag Mariëtte Hamer vindt het een zeer goede zaak dat het rapport niet in de la is verdwenen. Aan de andere kant zegt ze dat er meer nodig is dan alleen een rapport om echt concrete stappen te kunnen nemen. Moet de cultuur veranderd worden, dan is er echt meer actie nodig dan het rapport alleen. Gezien het recente verleden wordt er ook nog gestuit op enige weerstand.

Thomas Bruning, algemeen secretaris van de Nederlandse Vereniging van Journalisten zegt dat het plan een goed begin is, maar er veel meer nodig is om echt verandering aan te kunnen brengen. Volgens Thomas is het plan veel te belangrijk om te laten liggen, en is het bij de omroepen echt tijd voor een cultuurverandering. Wel is het nodig om het plan nog scherper te maken, op het gebied van freelancers en tijdelijke contracten moet het plan nog beter worden uitgewerkt. Voordat online gokken via goksites mogelijk was, moesten er ook scherpe plannen worden voorgelegd.

Bij de landelijke publieke omroep speelt grensoverschrijdend gedrag breed. Dit is naar buiten gekomen naar aanleiding van onderzoek naar de werkcultuur. De vragenlijst gaf aan dat van mei 2022 tot mei 2023 1484 medewerkers met dit gedrag te maken hebben gehad. 1996 hadden mensen gereageerd op de oproep om de vragenlijst in te vullen. 570 mensen hadden de vragenlijst ingevuld over de periode van voor mei 2022. Niet alle medewerkers hebben te maken gehad met negatief gedrag, maar wel een groot deel van de mensen. De uitkomst kun je dus niet zomaar naast je neerleggen en is wel relevant.