Klimaatactivisten Urgenda eisen nieuwe klimaatplannen van kabinet: 'Anders is de gang naar de rechter nabij'

De directeur van de klimaatactivistischeorganisatie Urgenda, Marjan Minnesma, eist dat het kabinet binnen een maand met nieuwe plannen komt om de uitstoot van broeiasgassen fors te verlagen. Gebeurt dat niet, zegt ze, dan gaat Urgenda mogelijk weer terug naar de rechter. In dat scenario is het mogelijk dat de staat een dwangsom opgelegd krijgt.

De uitspraak van de rechter in de Urgendazaak was natuurlijk ronduit bespottelijk. Rechters besloten - rechtbank, gerechtshof, én hoge raad - dat het democratische proces er niet toe deed. Urgenda kreeg gelijk; de uitstoot van "broeikasgassen" moest omlaag gebracht worden. Het kabinet had geen keuze. Of de bevolking het daarmee eens was of niet boeide zowel de rechters als de Urgenda-activisten niet.

Nu, een paar jaar na dato, is Urgenda toch weer boos. Want, zegt directeur Marjan Minnesma, het kabinet heeft de eisen van de rechter gewoon keihard naast zich neergelegd. "Alle kolencentralen staan weer aan, en het wegverkeer neemt weer toe," zegt Minnesma waarbij ze duidelijk maakt dat zij, als hoofd van een organisatie waar helemaal niemand op gestemd heeft, wel even kan bepalen hoeveel en hoe vaak we in onze auto kunnen rijden. "Waar we het klimaatdoel vorig jaar, ondanks de coronacrisis, niet haalden met een vermoedelijk overschot van 1 à 2 miljoen ton CO2, dreigt die kloof dit jaar nog vier tot acht keer zo groot te worden - volkomen strijdig met het vonnis van onze hoogste rechter."

Per 2020 moest de uitstoot van broeikasgassen met tenminste 25% verlaagd zijn ten opzichte van 1990. Maar dat is vrijwel zeker niet gebeurd. En in 2021 zou de uitstoot weer stijgen. Dat is, zegt Urgenda, in strijd met het vonnis.

Wat dat betekent?

Nou, zegt Minnesma, Den Haag heeft een maand om met een plan te komen waaruit duidelijk blijkt dat het Urgendavonnis alsnog uitgevoerd wordt. Zo niet, dan is een nieuwe gang naar de rechter dichtbij. In dat geval kan er een dwangsom opgelegd worden.

En ze is nog niet klaar. Want ook eist Minnesma dat er "ambitieuzere" doelen worden gesteld voor 2030. "Ook Nederland heeft veel te lage doelen voor 2030, dus die moeten omhoog, als de overheid geen nieuwe rechtszaken wil," dreigt de Urgendabaas. "Dit hoort bovenaan te staan bij formatiebesprekingen."

Maar we hebben net verkiezingen gehad, en de Nederlandse kiezer heeft zich hier helemaal niet over uit kunnen spreken. Als die eisen strenger moeten, moet daar eerst een uitgebreid debat over zijn, over wat het betekent voor onze manier van leven. Daarna moet er gestemd worden, en pas op basis van die stemuitslag kan er dan iets gedaan worden (of niets).

Dat heet nou "democratie." En zo is het hoe dit soort dingen besloten moeten worden in een "democratisch systeem."