Sylvana's BIJ1 is een xenofobe, racistische, seksistische en genderdiscriminerende partij met oikofoob karakter

Wesley Schneider heeft z'n zegje er al over gedaan, maar ook hier zijn we nog niet klaar met het racisme van het Amsterdamse gemeenteraadslid Sylvana Simons. Tijdens een debat in de Stopera kwam dit tot uitbarsting. Bart Collard analyseerde de beelden en alle uitingen er omheen, en komt met het definitieve debatverslag.

Op woensdag 6 februari 2019 pleegde Michael 'Micky' Fudge volgens zijn moeder waarschijnlijk 'suicide by cop' omdat euthanasie niet mogelijk was. De politie kreeg die avond de melding dat een man mensen bedreigde met een vuurwapen bij de Nederlandsche Bank in Amsterdam. Het Parool berichtte daarover:

De rijksrecherche doet onderzoek naar het voorval. Sylvana Simons van BIJ1 vroeg een debat aan met de woorden:

Op Twitter reageerde Nicole Temmink van de SP hierop:

Vreer Verkerke, duoraadslid van Bij1 reageerde op deze tweet:

Een cisvrouw is een vrouw die lichamelijk als vrouw geboren wordt. Waarom Verkerke een racistische en seksistische opmerking over Temmink maakt - in relatie tot de schietpartij - mag een raadsel zijn.

In de gemeenteraadsvergadering van woensdag 13 februari 2019 kreeg Sylvana Simons van BIJ1 het woord voor haar eerste termijn. Vrijwel direct daarna vond de eerste interruptie al plaats. Nicole Temmink wijst Simons op de ongepastheid van het debat, omdat de rijksrecherche het tragische voorval nog onderzoekt. Bij de politici zijn immers nog geen feiten bekend. Ze roept Simons op om terughoudendheid te laten zien voor de nabestaanden, voor de betrokken agenten en hun families. Eens te meer omdat Simons in de aanvraag van het debat schreef over "dit buitensporige en onnodige politiegeweld". Simons geeft aan die woorden te zullen nuanceren in haar bijdrage. Ze spreekt van wellicht te scherpe woorden en spreekt haar waardering voor de politie in het algemeen uit.

Eric van den Burg van de VVD interrumpeert kort daarop. Hij leest de tweet van Bij1-lid Vreer Verkerke voor en vraagt: "Hoe rijmt u die woorden, door uw partij uitgesproken, met de teksten die u hier nu uitspreekt?". Simons reageert dat ze niet over elke tweet van elk fractielid of partijlid gaat. Van den Burg vraagt of daaruit geconcludeerd kan worden dat alleen Simons namens BIJ1 spreekt, wat zij ontkent. Van den Burg spreekt Simons vervolgens aan op de 'walgelijke' tekst van een fractielid van haar partij.

Simons lijkt de kwestie te willen ontwijken. Maar met name Johnas van Lammeren van de Partij voor de Dieren toont zich scherp: "Ik heb een vraag aan de fractievoorzitter van Bij1. Neemt zij dan afstand van de woorden van haar collega?". Simons reageert: "Nee", gevolgd door rumoer in de zaal. Na een nieuwe interruptie stelt Simons dat zij geen afstand hoeft te nemen van dergelijke uitspraken van haar fractieleden: "ik neem geen afstand van wat niet van mij is". Een ander raadslid legt uit waarom dat problematisch is: "Als u zegt 'ik wil daar geen afstand van nemen', dan ga ik ervanuit dat het uw standpunt is". Simons reageert daar echter niet meer inhoudelijk op.

Kennelijk vindt Simons het niet problematisch dat haar fractielid, niet gerelateerd aan het debat, een collega wijst op haar witte huidskleur en cisgenderschap. Dat is opmerkelijk. Want stel dat Annabel Nanninga van Forum voor Democratie naar een lid van BIJ1 zou hebben getweet "Jij hebt makkelijk praten als zwarte transgender", dan was zij voor racist en seksist uitgemaakt en was er wellicht zelfs aangifte tegen haar gedaan.

Na een ruim kwartier kan Simons verder gaan met haar bijdrage: "Ik heb vragen. En die stel ik. En die stel ik ook omdat de ervaring mij heeft geleerd dat als het OM verklaart dat iemand “onwel is geworden op weg naar het bureau”, om maar een voorbeeld te noemen, dat ook iets heel anders kan betekenen [Simons lijkt een verband te trekken met de dood van Mitch Henriquez, maar het is onduidelijk waarom zij naar deze zaak refereert in relatie tot het incident bij de Nederlandsche Bank]. Dit nieuws leeft erg onder de mensen die ik spreek. Jongeren en met name jongeren van kleur, die schrikken hiervan."

Waarom leeft dit nieuws met name onder 'jongeren van kleur'? Waarom schrikken juist zij hiervan? Van den Burg interrumpeert en vraagt voor verduidelijking. Simons: "Daarmee bedoel ik dat als het OM verklaart over een incident ik reden heb om in ieder geval die niet meteen helemaal klakkeloos aan te nemen." Simons spreekt hier dus haar wantrouwen uit jegens het openbaar ministerie, dat het vervolgingsmonopolie in onze rechtsstaat heeft. Simons wordt daarom ook door andere partijen gewezen op de ongepastheid van haar bijdrage. Simons reageert dat haar ervaring is dat zij het OM niet klakkeloos kan volgen. Zij ziet het als haar taak om de zorgen van de mensen die zij spreekt te delen met de raad. Simons: "Zoals ik zei: dit nieuws leeft heel erg onder de mensen die ik spreek. Jongeren en met name jongeren van kleur. Die maken zich zorgen en schrikken hiervan".

VVD'er Van den Burg interrumpeert. Hij wijst erop dat Simons insinueert "dat mensen zich zorgen hebben te maken als ze te maken hebben met het openbaar ministerie [of] de politie en daarmee insinueert ze ook nog dat kleur daarin een punt is... En ze knikt er nota bene nog bij!". Simons reageert: "Voorzitter, ik knik daar inderdaad bij". Van den Burg stelt dat Simons zich moet schamen: "Dat u hier de suggestie doet dat zwarte mensen bang horen te zijn voor politieagenten is walgelijk!". Simons verwerpt Van den Burgs woorden, maar vult aan: "Het is misschien voor u moeilijk te begrijpen. Maar als ik u vertel dat ik mensen van kleur spreek die hiervan geschrokken zijn kunt u dat van mij aannemen." Daarmee lijkt Simons op Van den Burgs witte huidskleur te duiden. Van den Burg vraagt waarom het voor hem moeilijker te begrijpen is dan voor haar. Simons ontwijkt die vraag: "Dat weet ik niet. Ik zei 'wellicht is het voor u moeilijker te begrijpen', maar u kunt het van mij aannemen als ik zeg dat dit de geluiden zijn die ik hoor."

Een ander raadslid stelt een verduidelijkingsvraag: "Heb ik u nou net horen zeggen dat Amsterdamse jongeren van kleur zich zorgen maken over of ze wellicht neergeschoten worden door de politie?" Simons is duidelijk in haar antwoord: "Wat u mij hoort zeggen is dat ik mensen heb gesproken - jongeren - jongeren van kleur - die zich daar inderdaad zorgen over maken. En niet geheel onterecht". Dat 'jongeren van kleur' vrezen dat de politie op hen zal schieten is volgens Simons niet geheel onterecht. Oftewel, zij hebben een reden om daarvoor te vrezen. Dat betekent in de eerste plaats dat Simons de politie beschuldigt van racisme. In de tweede plaats stelt zij daarmee dat de politie zelfs zo ver gaat dat zij uiting aan dat racisme geeft door op niet-witte mensen te schieten. De angst van 'jongeren van kleur' is volgens Simons immers terecht.

Annabel Nanninga van Forum voor Democratie reageert scherp: "Er is niemand in onze stad die iets te vrezen heeft van onze politie. Onze politie gaat niet midden in de Kalverstraat om zich heen staan schieten. Die suggestie is verwerpelijk en mijn vraag aan mevrouw Simons is: naast dit opruien voor een soort angst tegen de politie, waarom haalt u in godsnaam kleur hierbij?". En dat is een goede vraag. Na een kort internetonderzoek kwam ik tot de conclusie dat de doodgeschoten Michael Fudge een 'witte' man was. Normaliter zou die conclusie geen enkele relevantie hebben, maar BIJ1 betrekt huidskleur in dit debat. In haar reactie wordt Simons tegenstrijdig: "Ik heb nergens nooit beweerd dat mensen in deze stad bang moeten zijn voor politie die maar in het lukraak rondschiet." Er ontstaat rumoer in de zaal. "Dat de politie lukraak in het rondschiet en dat mensen daar bang voor zijn?! Dat ze bang zijn dat begrijp ik, dat begrijp ik heel goed! (...) Ik vind het terecht dat jongeren - of laat ik zeggen - ik kan begrijpen dat jongeren die angst voelen. Dat kan ik heel goed begrijpen, omdat ik teveel mensen ken die reden hebben daarvoor". Maar met die woorden geeft Simons wederom aan dat er redenen zijn om ervanuit te gaan dat de politie lukraak schiet, althans op 'mensen van kleur' en dat zij reële redenen hebben om daar angstig voor te zijn.

Nanninga vraagt nogmaals waarom Simons kleur in deze discussie betrekt. "Omdat ik mensen spreek wiens leven beïnvloed wordt door het feit dat zij een bepaalde kleur hebben. We gaan het er vandaag in de raad ook over hebben. Dat heeft te maken met zaken als discriminatie, arbeidsdiscriminatie, diversiteit, inclusiviteit. Kleur is voor mensen van kleur een bepalende factor. En deze mensen die vertellen mij wat zij voelen, wat zij vinden, wat zij denken, wat zij vrezen. En nogmaals, als volksvertegenwoordiger vragen zij mij dat met u te bespreken". Nanninga vraagt wat dat dan te maken heeft met het incident bij de Nederlandsche Bank. Mede door Simons haar 'grote woorden' in de aanvraag voor het debat spreekt Nanninga terecht van "een hele rare hutspot van zaken" die Simons naar believen aan elkaar knoopt.

Ook Johnas van Lammeren van Partij voor de Dieren stelt kritische vragen: "Vindt u dat u op dit moment uw woorden wel zorgvuldig kiest? U heeft gezegd dat er reden is om te twijfelen aan de oprechtheid van het OM. U heeft gezegd dat er reden is voor jongeren in deze stad, om bang te zijn voor politiegeweld. En dat kunt u niet ontkennen. Dat heeft u net gezegd. En vindt u dat u nu uw woorden wel goed kiest?" Simons: "Ja meneer Van Lammeren. Dat wat u net zegt: het antwoord op uw vraag is 'ja' ". Dat betekent dat de uitspraken van Simons gedurende het debat zorgvuldig zijn gedaan en dat zij er daardoor volledig verantwoordelijk voor is.

Van Lammeren wijst Simons vervolgens op de scheiding der machten: "De politiek hoort zich niet uit te spreken over rechtszaken. En hoort zich al helemaal niet uit te spreken als er nog onderzoek loopt. Helemaal niet als het onze Amsterdamse dienders zijn, die elke dag op straat werk voor ons verrichten."

Van Lammeren schetst een oudere casus waarbij de Amsterdamse politie met handvuurwapens op verdachten met machinegeweren afgaat. "Op dat moment is jouw pistool een klappertjespistool. Maar ze gaan wel! En deze agenten, dit korps wordt veroordeeld door een politieke partij voordat er enig feit bekend is. En ze [Simons] begon heel aardig met te zeggen dat ze het [de aanvraag] te snel had ingeleverd, maar elk woord wat ze zei werd erger. Ze heeft ondertussen het OM beledigd, ze heeft gezegd dat jongeren zich zorgen moeten maken dat ze onterecht worden neergeschoten door de politie, en ze distantieert zich niet van een uitspraak over een 'witte cis mevrouw', wat gewoon een collega van u is. U moet zich diep schamen".

In plaats van haar verlies te nemen wil Simons weten of Van Lammeren weet wat 'cis' betekent. Van Lammeren staat vol ongeloof voor de microfoon. Simons: "De heer Van Lammeren schijnt te denken dat er gescholden wordt wanneer iemand een cis vrouw genoemd wordt". Nee, zo lijkt ook de hele gemeenteraad te denken, dat Temmink een cis-vrouw is was compleet irrelevant. En, zo legt Van Lammeren nog even uit, er werd "witte cis vrouw" gezegd. Van Lammeren: "En ook in dit debat geeft u aan dat de heer Van den Burg zich iets misschien minder goed kan voorstellen. Indirect trekt u gewoon de racismekaart richting de Amsterdamse politie, laat ik het ook maar gewoon benoemen."

Het is opmerkelijk dat BIJ1 een tragisch incident waarbij de politie een man (met een witte huidskleur nog ook) doodschiet aangrijpt om aandacht te vragen voor niet-onderbouwde beschuldigingen van politiegeweld tegen zwarten. Simons erkent dat termen als "bovenmatig aantal kogels" en "buitensporig en onnodig politiegeweld" te scherp waren, maar waarom zij het debat hierover heeft aangevraagd blijft nog steeds onduidelijk. Toen dat aan het begin van haar betoog werd gevraagd antwoordde zij: "Als ik mijn bijdrage gedaan heb, zal duidelijk zijn waarom". Ook als Annabel Nanninga later vraagt of Simons' oordeel over het schietincident niet onjuist was, reageert zij dat haar woorden wellicht te scherp waren, maar "het aanvragen van de actualiteit daarentegen, daar sta ik volledig achter. Nogmaals, als ik mijn bijdrage kan afmaken, dan kan ik ook vertellen waarom". Maar haar pleidooi blijft vaag. En zelfs de volledige online geplaatste bijdrage die Simons had willen geven beantwoordt de vragen van Nanninga niet.

Na het debat plaatste 'genderzwerver' Vreer Verkerke van BIJ1 nog een tweet: "Gezien de reacties (hier en eerder) mag je niet kritisch zijn op de politie. Al helemaal niet als zwarte vrouw. Boeiend. Toont waarom @PolitiekBIJ1 nodig is". Dat Verkerke denkt dat Simons omwille van haar huidskleur geen kritiek op de politie mag hebben is een racistische uitspraak. Z/hij begrijpt kennelijk niet dat de andere raadsleden Simons serieus hebben aangehoord en omwille van de inhoud van haar betoog kritiek hebben geuit. Verkerke beschuldigt alle raadsleden daarmee van racisme, van het slechts aanvallen van Simons omwille van haar huidskleur. Met die xenofobe houding en de eerdere seksistische, racistische en genderdiscriminerende uitspraak staat z/hij zelf het inhoudelijke debat in de weg.

En dat terwijl BIJ1 vanuit "radicale gelijkwaardigheid" strijdt "tegen de huidige politiek vol moslimhaat, xenofobie, sekse-ongelijkheid, racisme, sociaal economische uitsluiting, genderdiscriminatie, verdeeldheid, uitsluiting en uitbuiting". De afgelopen week toont de partij, inclusief fractievoorzitter Sylvana Simons, zich echter als tegenstander van haar eigen programma. Het is ironisch dat de politiek leider van Forum voor Democratie Thierry Baudet - wellicht BIJ1's grootste tegenstander - een boek heeft geschreven over oikofobie: de angst voor het eigene, over zelfverloochening. Hoewel zijn boek een volledig andere strekking heeft is de term relevant voor de koers van Bij1. Bij1 is namelijk een xenofobe, racistische, seksistische en genderdiscriminerende politieke partij met een oikofoob karakter.