Rationaliteit in debat over klimaatverandering volledig ondergesneeuwd door CO2-obsessie

Afgelopen week hield Maurice de Hond een peiling, dat doet hij wel vaker. Dit keer over de houding van Nederlandse kiezers tegenover klimaatverandering en overheidsbeleid. Sinds het thema milieu maatregelen is ondergesneeuwd door het thema klimaatverandering zien we een aantal interessante fenomenen in de politiek. Van concreet zijn we gegaan naar abstract. Van roetfilters naar abstractere concepten als CO2-uitstoot. Zo zijn er partijen die al jaren beloven iets te willen doen tegen de armoede, maar voortdurend falen en tegelijkertijd denken klimaatverandering te kunnen tegengaan. Is er een woord voor zoiets? Eigenlijk zouden alle electorale alarmbellen nu moeten afgaan, maar dat gebeurt (nog) niet. Zo suggereert een peiling van Maurice de Hond dat een meerderheid wél voor het beperken van de CO2-uitstoot is, maar tegelijkertijd nauwelijks geld wil uitgeven om die doelstelling dan te bereiken. Een duidelijke divergentie dus: hoe moeten we dit duiden?

Zorgen over het klimaat

Sinds het klimaatakkoord van Parijs (2015) wordt de bevolking ondergesneeuwd en wel door alarmistische klimaatstukjes in de media waarbij vliegvakanties en vlees eten het moeten ontgelden. Een simpel Nederlands gezin zou moeten stoppen met het eten van vlees, want dan kan iemand anders dat stukje opeten. Dat is ongeveer het niveau. Zelfs in de verste uithoeken van het maatschappelijk debat werd een discussie gevoerd over het klimaat. Ook de EO deed er aan mee. Sindsdien is een kleine stijging waarneembaar in het aantal kiezers dat zich zorgen maakt over de opwarming van de aarde, zo'n 63% in totaal. Natuurlijk maken mensen van GroenLinks (97%) en Partij voor de Dieren (86%) zich het meest zorgen. Kiezers van 50Plus (59%), FvD (24%) en PVV (25%) maken zich het minst zorgen. Sinds 2015 lijkt klimaatverandering dus meer op de agenda te staan dan voorheen, dat is in ieder geval positief nieuws voor het 'draagvlak' voor de klimaatwet.

Kantelt de mening over CO2?

Geen probleem om aandacht te hebben voor het milieu, maar houd het wel enigszins realistisch. En het realisme lijkt wel enigszins weg. Een meerderheid van de kiezers is overtuigd van het feit dat het reduceren van CO2-uitstoot een goed idee is. Momenteel vind ruim 66% van de kiezers dit. Maar, het lijkt erop dat het aantal kiezers die dit vinden aan het dalen is. In juli waren het er namelijk nog 68% van de kiezers die de obsessie met CO2-reductie als oplossing zagen voor klimaatverandering. En dat aantal zal in de komende maanden verder afnemen. Er is dus enige hoop op een great awakening waarbij steeds meer mensen gaan inzien dat doodleuk CO2 reduceren een slecht plan is. Overigens zien we hier weer dezelfde trend terug als bij het bovenstaande punt. GroenLinks, PvdA, PvdD, SP en D66 vinden het een goed idee, terwijl kiezers van FvD, PVV en 50Plus aan de andere kant van het spectrum staan. De laatsten vinden het geen goed idee om de CO2-uitstoot te reduceren met 95%.

Waarom moeten we dit doen?

Maar goed, wereldwijd neemt de CO2 uitstoot dus toe en het effect van het Nederlandse klimaatbeleid is niet significant. Waarom zouden we dan alsnog committeren aan die CO2-reductie? Heeft iemand een rationele reden? Nee, ik zie geen rationele redenen, maar een meerderheid vindt dat ook niet relevant. Zo vindt een meerderheid van de kiezers (55%) dat Nederland moet doorgaan: "Doorgaan op de ingeslagen weg, mede om als voorbeeld te dienen voor de rest van de wereld" Om als voorbeeld te dienen van hoe je het land naar de knoppen maakt met bizar klimaatbeleid? Dat lijkt mij echt geen goed idee. Deze gedachte komt ook vaak terug bij kiezeres van partijen waar je het niet zou verwachten. Het zogenaamde 'rationele midden', dat blijkbaar haar Waterloo van de rede zal gaan vinden in dit thema. Denk aan de partijen VVD, CDA en D66 die hiermee volledig de plank gaan misslaan. Tegelijkertijd geven kiezers het goede voorbeeld door in 2017 meer te vliegen dan ooit. Wat wil de kiezer nu eigenlijk?

Zolang het maar geen geld kost!

De grootste grap, of eigenlijk het meest bizarre aan de peiling van Maurice de Hond, is de reactie van kiezers op de vraag hoeveel zij willen meebetalen aan die CO2-reductie. Los van de vraag hoeveel het bedrijfsleven precies bijdraagt aan deze doelstellingen is een meerderheid van de kiezers bereid om tussen de 5 en 10 euro per maand bij te dragen. Welgeteld vijf tot tien euro per maand om een CO2 reductie van 95% te bereiken? Haha... Ja u leest het goed, een meerderheid vind de aanpak van CO2 dus een goed idee, wil ook doorgaan als het netto geen enkel effect heeft op de werkelijkheid, eist doelstellingen die onrealistisch zijn (95%) en als het er dan op aankomt blijkt men slechts bereid tot het doen van een betaling van 5 tot 10 euro per maand. Heel rationeel allemaal. Mijn tip voor VVD, CDA en D66 is dan ook rationeel te blijven in dit debat, ondanks het feit dat hun achterban wellicht onmogelijke dingen eist, ingegeven door jarenlange anti CO2-propaganda en angstaanjagende beelden van Al Gore's 'ongemakkelijke waarheid'. Want dat er veel tegenstellingen bestaan tussen attitudes en daadwerkelijk gedrag en bereidheid tot het maken van kosten moge nu wel duidelijk zijn.

[caption id="attachment_215133" align="aligncenter" width="1009"] Nederlanders zijn nauwelijks bereid zelf mee te betalen aan de CO2-obsessie, maar willen de uitstoot wel reduceren. Bron: Maurice de Hond.[/caption]