Kijk! Renske Leijten: 'Ze willen eigenlijk van me af in Den Haag'

"Het lijkt wel alsof niemand verantwoordelijkheid draagt" op momenten dat het misgaat - of dat bekend wordt dat het mis is gegaan, Leijten. Dit gaat over de Toeslagenaffaire, natuurlijk, maar ook over de Vuurwerkramp. Die rampen, die controverses komen voor (mede) door politiek falen... maar niemand in de politiek lijdt daaronder. Het gewone volk wél.

En dat is niet eens alles. Want, zei Leijten, het valt haar ook op dat als mensen (in Den Haag) opheldering vragen, "dan wordt dat geproblematiseerd," bijvoorbeeld vanwege "de manier waarop ze dat doen." Maar dat is natuurlijk totaal gestoord. Het gaat om het échte probleem (Vuurwerkramp, gasproblemen in Groningen, Toeslagenaffaire). Niet om of een criticus het wel zo lief verwoordt dat het partijkartel daar blij van wordt. "Niet het probleem is het probleem, maar aandacht voor het probleem is het probleem," vat Leijten de houding van het kabinet en de andere kartelpartijen samen.

Wat betreft de Toeslagenaffaire vroeg de interviewer haar: het komt toch een beetje over alsof ze onderhand gelooft dat het opzet is, dat alles traag en zelfs slecht gaat, en niet slechts onvermogen. Want dat laatste is natuurlijk steeds het excuus van het kartel en de media (maar ik herhaal mezelf).

"Als je er drie jaar over doet om mensen [nog steeds] niet te helpen, dan weet ik niet wat de andere conclusie dan 'opzet' zou kunnen zijn," aldus Leijten volkomen terecht. "Dat is niet meer een individueel foutje van een ambtenaar. Dit is systematisch falen om het op te lossen en dus ook systematisch falen om een andere werkwijze te kiezen."

Daarop werd Leijten gevraagd of ze het dan raar vindt dat mensen hun vertrouwen in de politiek kwijtraken.

"Nee, dat is helemaal niet raar. Dat is een heel logische reflex. Alleen, ik zou tegen mensen die het verliezen willen zeggen: wij hebben jullie juist nodig om te zorgen dat het verandert. Want op het moment dat je denkt: 'Ik heb er geen vertrouwen meer in, ik ga niet meer stemmen... ik haak af...' Tja, dan zijn juist de krachten die het ook willen veranderen óók verzwakt."

Daarop zei ze dat ze mensen "heel goed" begrijpt "als ze cynisch zijn over de politiek of over de bestuurlijke politieke elite, die wegkijkt, die zijn handen wast in onschuld als het uitkomt. Maar tegelijkertijd zeg ik: dan moet je juist gaan stemmen, en juist politiek actief worden."

Vervolgens werd ze gevraagd of ze zich deel voelt van die elite. "Nee, helemaal niet," reageerde ze lachend. "Het is niet voor niets dat ze heel graag doen alsof ik zelf een probleem ben, of dat ze zeggen: ja, maar mevrouw Leijten is een populist. Maar als dat gezegd wordt door de bestuurlijke en politieke elite vind ik dat een compliment."

Tenslotte maakte ze duidelijk dat ze de visie van FVD (jawel!) op burgerlijk verzet eigenlijk gewoon deelt. Want, zei ze, het is voor goed bedoelende mensen belangrijk dan ooit dat ze zich verzetten en dat ze de boel proberen te veranderen. Op zoveel mogelijk manieren - maar natuurlijk zonder geweld te gebruiken.

"Zij proberen me eruit te duwen, maar dan zeg ik: ho, ik ben er nog wel en ik heb ook stemrecht in de Kamer en namens heel veel mensen. Dat is wel vind ik het belang van de democratie. Ik vind dat, op het moment dat je ziet dat de overheid en een meerderheid in de politiek faalt om het goede te doen voor mensen, dan moet je niet afhaken maar er juist hard tegen in [gaan], met alle middelen die je hebt - zonder geweld natuurlijk."

Zo is het.