Waar is de tijd gebleven dat mensen gewoon gingen afvallen door minder te eten, minder te drinken of simpelweg meer te bewegen? Het lijkt wel of iedereen tegenwoordig op zoek is naar een magische pil om gewicht te verliezen zonder enige inspanning. Het nieuwste wondermiddel dat in de schijnwerpers staat, is Wegovy. Maar, zoals Zorginstituut Nederland terecht aangeeft in het NRC, moeten we ons serieus afvragen of we dit peperdure middel wel in ons basispakket willen opnemen.
Wegovy, een zusje van het diabetesmiddel Ozempic, heeft bewezen effectief te zijn in het helpen van mensen om af te vallen. Patiënten die dit middel twee jaar lang gebruiken, verliezen aanzienlijk gewicht. Klinkt goed, toch? Maar wacht even. Wat gebeurt er na die twee jaar? Wat als het lichaam na een tijdje gewend raakt aan het medicijn en de kilo's er weer aan vliegen? Daalt het risico op hartaanvallen en andere aandoeningen daadwerkelijk op de lange termijn? Deze vragen zijn essentieel, maar helaas blijft het antwoord vaag.
Zorginstituut Nederland heeft daarom terecht geadviseerd om Wegovy voorlopig niet op te nemen in het basispakket. De kosteneffectiviteit van het medicijn is simpelweg niet voldoende onderbouwd door de fabrikant, Novo Nordisk. We praten hier niet over kleingeld: 4,2 miljoen Nederlanders zouden in aanmerking kunnen komen voor dit middel, wat per gebruiker per jaar 2.750 euro kost. De totale kosten zouden astronomisch zijn, boven de 1,3 miljard euro per jaar! Moeten we dat echt uitgeven als maatschappij?
En laten we niet vergeten dat er een wereldwijd tekort is aan semaglutide, de werkzame stof in Wegovy, die ook gebruikt wordt voor diabetespatiënten. Als we deze stof ook nog eens massaal gaan inzetten voor obesitas, verergeren we alleen maar het tekort.
Dit brengt ons bij een fundamenteel vraagstuk: moet de aanpak van obesitas en overgewicht echt door medicijnen gebeuren? Of moeten we als maatschappij juist meer inzetten op preventie en leefstijlveranderingen? We moeten terug naar de basis: gezond eten, voldoende bewegen en verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen gezondheid.
Medicijnen als Wegovy mogen dan wel effectiever zijn dan eerdere middelen zoals liraglutide (Saxenda), maar dat rechtvaardigt nog niet de enorme kosten. Het Zorginstituut hoopt op een nieuwe, beter onderbouwde aanvraag van Novo Nordisk, zodat we goed kunnen afwegen wat echt de beste aanpak is. Ondertussen zouden we ons moeten richten op het stimuleren van een gezonde levensstijl. Geen dure pillen, maar gezonde keuzes maken en de verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen gezondheid.
Het is tijd voor een maatschappelijke discussie. Willen we echt miljarden uitgeven aan een medicijn voor gewichtsverlies, terwijl we ook kunnen kiezen voor preventieve maatregelen die misschien wel effectiever en zeker duurzamer zijn? De keuze is aan ons.