In het FD artikel “Democratie heeft onderhoud nodig” van 14 december brengt prof John Morijn de AfD in verband met de Nazi’s. Dat lijkt me onverstandig. Zoals we maar al te goed weten zijn wij Nederlanders niet bijster dapper geweest in de Tweede Wereldoorlog als kampioen Jodendeportaties. 95,5% van ons volk heeft toegekeken hoe dat plaatsvond achter de gordijnen en we hebben bovendien actief daaraan meegeholpen. Die schande dragen wij met ons mee. Het devies luidt dus uiterst terughoudend te zijn met vingers te wijzen, anders dan naar onszelf in dit verband. Blijkbaar ziet Morijn dat anders, evenals FD journalist Sanne Kloosterboer, want van haar mag alles zonder enige tegenspraak gezegd worden. Kloosterboer bezit helaas geen kritisch vermogen.
Björn Höcke aan de schandpaal
Hoe komt het dat de AfD ook in Duitsland in verband wordt gebracht met bruinhemden? De reden daarvan betreft de uitspraak van Björn Höcke, AfD van de afdeling Thüringen, inzake het gedenkteken over de Holocaust in het centrum van Berlijn. Hij noemde het in 2017 een monument van schande. Hij zei dat Duitsers een verlammende omgang hebben met de Holocaust, “verlammende herinneringspolitiek.” “Wij Duitsers zijn het enige volk ter wereld met een monument van schande in de hoofdstad.” “Duitsers zijn een volk van dichters, denkers en componisten. In plaats van onze scholieren daarmee in vervoering te brengen, wordt de Duitse geschiedenis belachelijk gemaakt”, aldus Höcke. ‘Intellectueel’ Duitsland viel over hem heen, inclusief AfD. Schande tegenover onze Joodse vrienden en vriendinnen werd gezegd. Hoe had je dat kunnen zeggen!? Höcke gaf daarna een toelichting dat zijn woorden verkeerd waren uigelegd maar dat maakt het enkel erger. De concurrende politieke partijen waren Höcke onuitgesproken uiteraard dankbaar voor zij teksten. Sindsdien wordt het voortdurend opgerakeld en is het een reden om de AfD buiten te sluiten in een hermetisch cordon sanitair. De Duitse bevolking denkt daar anders over zoals uit de polls en verkiezingsresultaten mag blijken.
Geen bloedschuld
Maar waren zijn woorden wel zo erg? In Duitsland ligt alles wat men beweert over de Holocaust uiteraard zeer gevoelig. Ik heb dat met zakendoen in Duitsland gemerkt vanuit de vraag die mij gesteld werd hoe ik tegenover Duitsers sta. Ik antwoordde dan altijd positief en dat meende ik oprecht. Het is een fantastisch land met een doorgaans vriendelijke bevolking. Bloedschuld bestaat niet. Zelfs tachtig jaar na dato ligt de Holocaust bij veel Duitsers zwaar op de maag en dat is begrijpelijk. Naar mijn mening dient er iemand op te staan die zegt: “beste mensen, wat er toen is gebeurd is afschuwelijk en dat dragen we met ons mee. Maar we moeten daar eindelijk eens van loskomen. We moeten deze bladzijde omslaan ten behoeve van onze jeugd. We moeten hen we informeren maar niet ermee opzadelen. Want wij Duitsers zijn vooral een volk van dichters, denkers en componisten.” Als dat de intentie is geweest van Höcke, dan kan ik daar mee instemmen.
Holocaust monument
Het momument in het centrum van Berlijn is afschuwelijk. Het is zó prominent aanwezig en zó deprimerend dat ik Höcke daarin gelijk geef. Het drukt Duitsers omlaag. Ik denk dat het monument er voorlopig blijft. Ik gun het de Duitsers dat ze loskomen van de Tweede Wereldoorlog. Het zal tijd worden. En wat ons betreft: niet met de vinger wijzen in dit verband.
Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van Links Verdriet.