-Cultuur onder Vuur- Frans Timmermans wil uw kinderen opvoeden: staatsopvang vanaf twee jaar

Het is een opmerkelijk moment in het lijsstrekkersdebat van 22 oktober in College Tour. Een student die les geeft op een basisschool, loopt, zo vertelt hij, tegen het probleem aan van taalarmoede bij veel kinderen. Volgens onderzoek heeft een op de vier kinderen een flinke taalachterstand. De student legt het probleem voor aan Pieter Omtzigt.

Omtzigt reageert inhoudelijk. Hij wijst erop dat, hoewel er veel geld voor scholen is, dit te weinig terechtkomt bij het eigenlijk onderwijsproces. “Het geld moet weer terugkomen in de klas”. “Wat taal betreft”, gaat Omtzigt dan verder, dat is inderdaad “een enorm probleem in Nederland. We zien dat van 15-jarigen nu 25% van de jongeren functioneel analfabeet is, terwijl dit eerder nog maar 11 of 12 % was.” Hij stelt bijzondere maatregelen voor, “maar dat zal, ik zeg het maar eerlijk, een langdurig project zijn.” Ook vindt Omtzigt dat computers en mobieltjes alleen in de klas thuishoren als dat relevant is voor de les. Daarbuiten niet, “zodat kinderen zich ook weer een stukje beter leren concentreren.”

Terwijl gesprekleider Twan Huys al naar een volgend onderwerp wil overgaan, trekt Timmermans, die tot dan toe gezwegen heeft, opeens de discussie naar zich toe. “Weet je wat enorm zou helpen?”, zo spreekt hij het publiek rechtstreeks toe. “Als we van kinderopvang weer een publieke taak maken. Zodat kinderen al heel vroeg kunnen worden opgevangen daar talig worden opgevoed. Daar dagelijks met goed Nederlands worden geconfronteerd. Dat moet al als ze twee zijn. We kunnen er niet op wachten totdat ze naar de basisschool gaan. En dan help je dit probleem echt oplossen.”

Timmermans losse flodder oogst applaus, terwijl de weloverwogen reactie van Omtzigt dat niet kreeg. Timmermans populisme is tekenend voor de wijze waarop socialisten problemen die ze zelf mee hebben veroorzaakt, aangrijpen om te pleiten voor weer méér overheid als “oplossing”. De taalachterstanden bij van kinderen vormen echter, zoals Omtzigt aangeeft, een complex probleem. Timmermans vereenvoudigt het tot allochtone kinderen die van huis uit te weinig of geen Nederlands meekrijgen. Waarom zouden alle kinderen daarom naar de opvang moeten? Bovendien geeft Omtzigt aan dat allochtonisering van de bevolking niet de enige oorzaak van de taalarmoede is. Bovendien is het nogal optimistisch van Timmermans er klakkeloos van uit te gaan dat staatskinderopvang automatisch het “goed Nederlands” en de "talige opvoeding" zal bieden die hij ervan verwacht.

Dit belet GroenLinks-PvdA allemaal niet om te proberen propagandistisch garen te spinnen bij Timmermans’ interventie door het filmpje op X te zetten met de toelichting: “Kinderopvang draagt bij aan de ontwikkeling van kinderen. Daarom maken wij de kinderopvang gratis toegankelijk, zodat alle kinderen een eerlijke kans krijgen op een hoopvolle toekomst.” Alsof kleine kinderen onder de natuurlijke hoede van een zorgende moeder (en vader) niet veel beter af zijn. GroenLinks-PvdA zegt 'natuur' hoog in het vaandel te dragen, maar nu even niet. Met het onttrekken van kleine kinderen aan de ouders tegen gunste van collectieve staatskinderopvang kopieert Timmermans immers rechtstreeks de communistische samenlevingen zoals de voormalige Sovjet Unie en rood China. Eerder liet ook D66 al blijken van dat model gecharmeerd te zijn.

De “gratis kinderopvang” (d.w.z. gefinancierd met belastinggeld, ook van degenen die hun eigen kinderen opvoeden) waar GroenLinks-PvdA mee schermt, riep een reactie op van Jos Teunissen, emeritus hoogleraar staatsrecht. Dat gratis maken van kinderopvang “zou alléén kunnen”, aldus Teunissen op X, “ als de 'marktwerking' - waaraan GroenLinks-PvdA zélf hebben meegewerkt - wordt teruggedraaid, wat impliceert dat kinderopvang-‘bedrijven' feitelijk moeten worden onteigend (tegen forse vergoedingen voor private equity).” Het probleem van onverantwoorde privatisering ten gunste van partijen die alleen in winst geïnteresseerd zijn, speelt immers overal in de zorg, en ook in de kinderopvang. Met dank dus aan o.a. GroenLinks-PvdA.