Ybo Buruma maakt knieval zonder kniebuiging

Een hele merkwaardige beslissing van de vooraanstaande linkse jurist Ybo Buruma, die tot de Hoge Raad toetreedt en zijn lidmaatschap van de PvdA opzegt om de PVV-aanhang te gerieven. Buruma is in PVV-kringen omstreden (zie de foto over de stemming in de Tweede Kamer over zijn benoeming), omdat hij Geert Wilders ooit met Mussolini heeft vergeleken en meer kritiek op de PVV-leider heeft geuit. Dat deze scherpzinnige, goed van de tongriem gesneden jurist tot de Hoge Raad toetreedt, zal Wilders ongetwijfeld in zijn oordeel bevestigen dat de Nederlandse rechtspraak niet onafhankelijk is, maar door 'links' wordt gedomineerd. Door zijn PvdA-lidmaatschap op te zeggen wil Buruma dat idee bij de PVV ontzenuwen, een sympathiek gebaar, als het niet zo misplaatst was.

Allereerst richtte Wilders zijn bezwaren altijd tegen 'D66-rechters', dus wat dat betreft had Buruma net zo goed en misschien zelfs beter bij de PvdA kunnen blijven. Dat was ooit nog een volkspartij. 'D66' staat vanaf het begin voor een nette progressieve en academische geesteshouding, zonder helemaal voor links te hoeven doorgaan. Zo kun je iedereen (binnen de elite) te vriend houden. Wat Buruma doet, zijn PvdA-lidmaatschap opzeggen en wel tot de Hoge Raad toetreden, past helemaal in die D66-mentaliteit die in PVV-kringen zo wordt verafschuwd. Het enige verschil is dat Buruma een gebaar heeft willen maken naar de vox populi, wat binnen de elite waartoe ook Buruma behoort al als een moedige stap geldt. Hier laat de Nijmeegse hoogleraar strafrecht zijn linkse antecedenten zien. Links, en dan vooral radicaal-links, heeft in het verleden in naam van het volk zelf ook altijd veel kritiek op de elite gehad en Buruma stamt uit die traditie. Daar blijft hij dus mooi trouw aan, al kun je je ook afvragen waarom hij dan ooit lid is geworden van de PvdA (die in het marxistische Nijmegen van de jaren zeventig als 'gevaarlijk rechts' gold). Maar dat is aan Buruma zelf. Er zijn talloze voorbeelden van vroegere linkse activisten die in hoge maatschappelijke functies zijn beland (de geest van mei '68 beloofde ook 'een lange mars door de instellingen'), en dan maakt het niet zoveel uit welk partijboekje je hebt. Als je maar solidair bent met de progressieve zaak.

We mogen toch aannemen dat Buruma niet anders over Wilders gaat denken nu hij zijn partijlidmaatschap van de PvdA heeft opgezegd. Anders verloochent hij zichzelf en is hij geen knip voor de neus waard. Zelf denk ik dat Buruma wel degelijk een man van formaat is, die zich als hooggeschoold jurist ook goed in andere gezichtspunten kan verplaatsen en over zijn eigen opvattingen heen kan kijken. Zo moeilijk is dat niet als je daarvoor bent opgeleid, dus daar hoeven we niet bang voor te zijn. Maar de PVV-aanhang overtuigt Buruma hier natuurlijk niet mee, of het moest zijn dat die in de eigen overtuigingen over 'laffe linkse bevooroordeelde D66-rechters' wordt gesterkt. Als Buruma serieus van plan was geweest om tegemoet te komen aan de bezwaren die bij de PVV tegen zijn persoon leven, had hij niet tot de Hoge Raad moeten toetreden. Nu maakt hij op papier een knieval voor de vox populi zonder werkelijk een kniebuiging voor het geachte volk te maken. Niet sterk, vanuit geen enkel standpunt. Daarmee is Buruma al bij voorbaat aangeschoten wild.