Weg met ons: kán dat wel?

Weinig zaken wekken ter rechterzijde zo'n ergernis als de 'weg met ons'-mentaliteit die ter linkerzijde zou bestaan.

Dat is op zich makkelijk te begrijpen. Nationalisme en vreemdelingenhaat liggen allang onder vuur in het linkse denken, net als fascisme en racisme. Links ontleent aan zijn internationalisme, ook wel kosmopolitisme genoemd, zijn morele gelijk en kan voortbouwen op een christelijke traditie waarin schuldbesef en liefde voor de ander hoog worden gewaardeerd. Het ontbreekt in het Westen dan ook niet aan maatschappijkritische groeperingen die vooral kritisch tegenover 'het eigene' staan. Het protestantisme kwam voort uit godsdienstkritiek en kritiek op de katholieke kerk. Het socialisme uit kritiek op het kapitalisme en de ongelijke verdeling tussen rijk en arm. Daarbij komen de ervaringen van twee wereldoorlogen, die algemeen aan chauvinisme en een ontspoord superioriteitsdenken (vooral in Nazi-Duitsland en de Europese koloniale rijken) worden toegeschreven.

Het pacifisme is bovendien eerder links dan rechts, al zijn er uitzonderingen: bijvoorbeeld het Vlaamse nationalisme, dat echter weer zwaar in opspraak kwam doordat het optrad als een loot van de Germaanse stam. Waartoe de doorgaans vredelievende Nederlanders ook behoren, net als de Boeren in Zuid-Afrika, die echter weer bekend zijn van de Boerenoorlog en de Apartheid. Waardoor Zuid-Afrika in de jaren tachtig uitgroeide tot hét symbool van fouter dan fout: het werd geleid door een blank minderheidsregime met een Germaanse ideologie op een zwart continent dat zich aan het emanciperen was. Emancipatie is ook al zo'n progressief begrip, al viel zoiets bekrompens als de katholieke emancipatie daar weer niet onder - tot alle katholieken gezamenlijk de kerk uitliepen. Toen was ook hun emancipatie voltooid.

De progressieve gemeente gaat nu geheel op in de linkse kerk van de grote gezamenlijkheid, die multicultureel is, maar ook eigentijds en conformistisch. Dat 'weg met ons'-denken - beter: een uiting van doorgeschoten politieke correctheid - kenmerkt zich door allerlei absurditeiten waaraan rechts zich even vaak ergerde als dat het er zich vrolijk over maakte. Al is de ergernis gaan overherersen, ook omdat het 'weg met ons' ondanks alle hilariteit die het wekt gewoon doorgaat. Er wordt door bestuurders (en niet alleen linkse) nog steeds lippendienst bewezen aan de multicultuur, terwijl die duidelijk niet heeft beantwoord aan de idealistische verwachtingen van vroeger. Niet iedereen heeft zin om het Suikerfeest met de buurt mee te vieren. Erger: het Sinterklaasfeest wordt aangepast in de richting van multiculturalistische drijvers, nieuwe Nederlanders die er met steun van de VN op uit zijn een traditioneel kinderfeest als racistisch verdacht te maken, en daarbij nog hun zin krijgen ook.

Daarmee komt de zwarte piet letterlijk en figuurlijk bij de bestuurders te liggen, de elites, die vaak nog blank zijn en linksig, en de sociale rechten en de cultuur van gewone Nederlanders uitverkopen aan bovennationale (kosmopolitische) krachten die uit zijn op de vernietiging van de nationale staat. Waarmee de nationale staat, die lang een vehikel was van progressieve linkse politiek, een redmiddel is geworden voor de laatste Nederlanders. Die daarvoor allang geen belasting meer willen betalen, want ook die natiestaat staat voor 'weg met ons' (zie het Koningshuis: we hebben nu een voormalige Argentijnse als Koningin, een dochter van een voormalig onderminister die nog voor een lelijke junta heeft gewerkt). Nog even, en rechts wil terug naar de Republiek, terwijl links aan het (kosmopolitische) Oranjehuis blijft vasthouden. Dat is de wereld op z'n kop en dat is precies wat er aan de hand is.

Volgens mij zien we hier twee dingen. Allereerst is dat 'weg met ons' niet lang vol te houden. In extremis komt het op zelfopheffing neer, wat we bij de communistische partij van de Sovjet-Unie hebben gezien. Als dat de linkse 'weg met ons'-mentaliteit is, zou rechts die moeten toejuichen, (al hebben we er nu Poetin voor terug die ook in het Westen zijn rechtse fans heeft). Zelfverloochening, zelfhaat, zelfkritiek; erg duurzaam is het allemaal niet. Ook rechts doet er nu aan, met alle kritiek op de EU (de 'EUSSR') en de Amerikaanse president (een zwarte met 'roots' in Kenia, Kansas, Hawaii en Indonesië). Sterker, het is een mentaliteit die tot in het absurde doorgevoerd tot het niets leidt. Decadentie en nihilisme zijn per definitie geen lang leven beschoren. Daarom ben ik ook niet zo'n aanhanger van die theorie van 'weg met ons' waaraan de linkse elites zouden leiden. Sterker, die elites gaan niet weg. Ze zijn er nog steeds en blijven linksig (zie Mark Rutte en zijn VVD), wat iets anders is dan niksig, reden waarom ze in toenemende mate op rechtse verongelijktheid stuiten. Tegelijk moet links toezien hoe de 'nieuwe Nederlanders' helemaal niet wensen te integreren. Vooral de Turken, die zeer nationalistisch zijn en ook nog eens in toenemende mate islamistisch, doen juist niet aan 'weg met ons'. Zij sluiten zich op in het universum van hun eigen Schotelcity. Waarmee ook de linkse Gutmenschen voor een onoplosbaar probleem staan. Eigenlijk hadden zij gedacht: 'kom bij ons', maar dat blijkt in de praktijk tot het soort immigrantengetto's te leiden waar de multicultimens altijd tegen was.

Daar komt bij nader inzicht ook bij dat dat linkse 'weg met ons' nooit echt heeft bestaan. Het was altijd meer idee dan werkelijkheid. Meer nog dan het rechtse denken is het linkse denken collectivistisch. Het deed een beroep op solidariteit, op een grensoverschrijdend 'wij-gevoel' dat onder gewone mensen zou bestaan. Alle werkers van de wereld, verenigt U. Gewone mensen die zich zouden emanciperen, door zich gezamenlijk af te zetten tegen reactionaire elites en een nieuw progressief levensgevoel uit te dragen. Een progressivisme dat in naam individualistisch was, maar in hoge mate op een dwangmatig modenisme neerkwam. De aan links toegeschreven zelfverloochening - ook te zien in het épater les bourgeois dat in alle goed burgerlijke kringen in Europa voortkomt en vooral afzetten tegen het eigen ouderlijk millieu is - en zelfhaat, waren in werkelijkheid geen echte zelfkritiek, maar kritiek op anderen die niet meegingen met de linkse kritiek. Zoals zelfkritiek ook bij rechts vaak niet meer is dan een oproep aan anderen - aan links of aan moslims - om zelfkritisch te zijn. Dat werkt dus niet, althans niet in collectieve gevallen. Wel op individueel niveau, dat is wat anders. Zoals individuen ook makkelijker van kleur kunnen verschieten dan collectieven, die altijd in de problemen komen als ze hun 'identiteit' kwijt raken. Voor een individu betekent het verwerven van een nieuwe identiteit een bevrijding van het oude keurslijf, terwijl een collectief (zoals een staat of een politieke partij) er de weg en zijn bestaansgrond door kwijtraakt.

Wat kan verklaren waarom de florerende en zelfbewuste linkse beweging van voor de val van het communisme niet meer bestaat. Niet door het 'weg met ons', want links riep juist 'weg met rechts', maar doordat links de waarheid die zij vroeger dacht te hebben niet meer in pacht heeft. Het verklaart waarom links linksig is geworden, en een zwakke, terughoudende, aarzelende indruk maakt. Die als een permanente worsteling van zelfkritiek en zelfvernieuwing wordt verkocht. Want 'weg met ons', daar doet links niet aan. Dat zou onmenselijk zijn. En een alternatief rechts levensgevoel, van kijk ons eens, wij doen alles anders en beter, dat bestaat in de werkelijkheid van vandaag al helemaal niet. Rechts, zoals het ooit in een ver (geromantiseerd) verleden heeft bestaan en 'het eigene' koestert, heeft in de ontstane multicultuur geen toekomst meer. Ook dat oude, louter op verheerlijking van de eigen wereld gerichte rechts, dat bij uitstek om daadkrachtig leiderschap draaide, heeft bij gebrek aan eigen elites, eigen volk en eigen vaderland geen vaste grond meer onder de voeten. Het zweeft in een eigen gelijk dat het nooit zal krijgen. De toekomst is die van schikken en plooien en eindeloos theedrinken, tot de dood erop volgt en nieuwe generaties het overnemen.

De enige uitzondering op deze universele regel zijn de Joden. Zij waren altijd al eigenwijs, intellectueel, hoogbegaafd, tot abstracte ideeën geneigd, elitair, kosmopolitisch, weinig vaderlandslievend, zelfkritisch en zelfverloochenend (assimilatie), en hebben nu, nadat zij bijna vernietigd waren en wereldwijd in de verdrukking zitten, met Israël een eigen staat. Weg met ons kunnen zij zich minder dan wie ook permitteren.