Vandaag bracht het Engelstalige weblog, Spiegel Online International een interview met Bundeskanzelerin Angela Merkel. Daarin laat zij zich weer eens van haar meest eurofiele kant zien. In deze column een nadere beschouwing over de machtigste vrouw ter wereld (voor de derde keer op rij volgens Forbes) en wat Merkel allemaal te zeggen had tegen Spiegel Online, en vooral, wat ze niet zei. Wie is Angela Merkel en wat wil ze nu echt?
Interessant is al direct haar antwoord op de eerste vraag van Spiegel Online, waarin haar gevraagd wordt wanneer ze zich voor het laatst 'machteloos' had gevoeld. Het typerende antwoord luidde:
"That isn't a feeling I normally have,..."
Typerend ja, want als oud communiste is Merkel er gewoon aan gewend, dat de partij dicteert wat er moet gebeuren. Merkel is de ultieme uitvoerster van de droom van Helmut Kohl, zij is diens onvervalste vrouwelijke reïncarnatie. Kohl en Merkel zijn twee handen op één buik en je zou zeggen dat dit niet veel goeds voorspelt voor de toekomstige houding van Duitsland richting de Europese 'eenwording'. Althans, vanuit een eurorealistisch perspectief beschouwd.
Want iedereen weet dat Kohl een vurig pleitbezorger was voor het Europa van 'Alle Menschen werden Brüder', een federaal Europa onder leiding van Frankrijk en Duitsland, en 'nooit meer oorlog'. Maar de tijden zijn sedertdien natuurlijk wel enorm veranderd. Er is sprake van een ongekende crisis in de EU: financieel-economisch, moreel én politiek. Gaat het Duitsland van Merkel zwichten onder de Franse (en Amerikaanse!) druk om in te stemmen met een 'perpetual debt' voor haar gezworen aartsvijand of kiest Duitsland uiteindelijk voor zichzelf?
Want laten we eerlijk wezen, de twee scenario's die op tafel liggen, even ervan uitgaand dat Merkel wordt herkozen als bondskanselier in september, zijn eenvoudigweg deze: ófwel Duitsland accepteert het door Frankrijk vurig gewenste federale Europa, inclusief totale schuldverstrengeling, ófwel de Duitsers trekken de euro-stekker eruit en gaan op eigen kracht verder. Zij hebben daarvoor de Franse ballast absoluut niet nodig, want zelfs na een revaluatie van de Duitse D-mark of GuldenMark neemt Duitsland al snel weer de positie over van 'Economie Europa'.
Hoe dan ook, Duitsland zal in elk geval nimmer opteren voor het hyperinflatie scenario. Dat is in feite het 'doormodder' scenario, want als er niets gebeurt dan rest Draghi weinig keus dan het nog verder aanzetten van de geldpers, met alle gevolgen vandien. Daar helpt zelfs de enorme interne devaluatie in Zuid-Europa niet tegen. Het wordt dus ófwel een federaal Europa ófwel stekkeren. In het interview lijkt Merkel voor de eerste optie te kiezen. Ik citeer:
"We are all connected to one another, because for us in Germany, much depends on what happens in Portugal, Greece, Spain and other countries. We are all in the same boat. No European country can be strong in the long term if others are not doing well."
Nu kun je zeggen, dat Merkel moeilijk iets anders kan zeggen in haar positie en dat is natuurlijk ook zo, maar grote vraag is of ze ook werkelijk meent wat ze zegt. 'We zitten allemaal in hetzelfde schuitje', zegt ze. Jazeker, nu wel, maar zal Merkel durven tekenen voor een scenario, dat haar land tot het einde der tijden mede verantwoordelijk maakt voor de Franse schulden? Dat lijkt toch uiterst onwaarschijnlijk. Bovendien is er veel verzet, en niet van de minsten, zoals blijkt uit de achterban van Alternative für Deutschland. Also, was macht's denn?
Het lijkt er op dat Merkel werkelijk gelooft dat de door de Duitsers gewenste, en opgelegde, strenge (begrotings-)discipline voor de overige Eurozone landen gaat werken. Dat zij echt denkt een latijnse cultuur te kunnen veranderen. Alles wijst daar ook op, ik citeer nog maar een keer:
"Budget consolidation and reform mandates were negotiated with the governments of these countries and are offset by the solidarity that these countries are getting from Europe and, therefore, from us."
'Afspraak is afspraak en voor wat hoort wat', lijkt Merkel te willen zeggen. Wederom typerend voor iemand die is opgegroeid in een systeem waarin de centrale macht het simpelweg afdwong. Merkel is natuurkundige van opleiding. De meeste natuurkundigen beschikken over een uitstekend analyserend vermogen, maar tegelijkertijd over eenzelfde rechtlijnigheid, de uitzonderingen niet te na gesproken. Tot nu toe wijzen de uitlatingen van Merkel er niet op, dat zij 'out-of-the-box' denkt of kan denken. 'Ordnung muss sein' lijkt haar credo, daarbij gesteund door een ander 'renpaard' uit de stal van Kohl: Finanzminister Wolfgang -das schlimmste ist vorbei- Schäuble. Maar werkt dat wel voor Latijns Europa?
Dat stemt allemaal niet optimistisch. Maar Duitsland zou Duitsland niet zijn, indien er geen Plan B klaar lag, dat past natuurlijk geheel in de Duitse 'gründlichkeit'. Wat zegt Merkel daar dan over?
" I really do believe that it is reasonable and promising for us to work our way out of this crisis step by step, because the one overarching solution doesn't exist. But, of course, you can only take these steps if you have an idea of the direction you are taking. In some areas, such as agricultural policy, the national governments are already hardly capable of making decisions on their own today. At this point, I see no need to transfer even more rights to the Commission in Brussels in the coming years."
Lekker op de vlakte dus, en dat is natuurlijk niet zo vreemd, tenslotte is zij politica. Ze gaat zelfs nog een stapje verder door Frankrijk een veer in haar derrière te stoppen:
"French President François Hollande and I want to see improved coordination in the areas of policy that are critical to strengthening our competitiveness. We are referring, for example, to labor market and pension policy, as well as to fiscal and social policy. Economic coordination in Europe is far too weak and has to be strengthened, which is not the same thing as giving more authority to Brussels."
Zo, zo, samen met Frankrijk de lakens uitdelen in Europa? En in ruil daarvoor de oude aartsvijand mee op sleeptouw nemen ten koste van de Duitse belastingbetaler en het Duitse bedrijfsleven? Hoe geloofwaardig is dat?
Of zou Kohl toch over zijn oude ambt heen regeren en echt geloven in die naïeve droom? Hij verloor tenslotte aan het eind van de oorlog zijn oudere broer, die sneuvelde aan het front...
Als u het mij vraagt? Selbstverständlich ligt er een Plan B. Maar het zal van de uitslag van de verkiezingen afhangen of het zal worden uitgevoerd. Als Merkel's CDU met overmacht wint, dan blijft het in de lade, wordt AfD een serieuze coalitiepartner, dan komt het uit de lade en is Bolkestein happy. Hoe dan ook, Merkel zal er wel voor zorgen, dat de Duitse industrie ( en dus Die Heimat) gecompenseerd wordt als Frankrijk op sleeptouw wordt genomen.
Ben wel benieuwd wat Jens in dat geval gaat doen.