De liquidatie van de Iraanse generaal Qassem Soleimani door de VS leverde een schokgolf aan kritiek, verontwaardiging, angst en algemene reuring op in de wereld. Loopt dit uit op een oorlog tussen Iran en Amerika? Is dit het begin van WOIII? Was zo'n hoge pief uitschakelen wel proportioneel?
Grote actie
Volgens de Amerikanen bereidde Soleimani een ‘grote actie’ voor, waarbij ‘tientallen of zelfs honderden Amerikanen’ gevaar hadden gelopen. Minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo zegt:
"Het besluit van president Trump om Soleimani te verwijderen van het slagveld, heeft zonder twijfel Amerikaanse levens gered.”
Natuurlijk worden er geen details genoemd. Het klinkt ook erg als een bullshit-verhaal dat pas na de liquidatie is opgetuigd. Want 'een grote actie' waarbij 'honderden Amerikanen gevaar hadden gelopen'? Omdat ze doelwit waren, in de weg liepen of met een beetje fantasie een verhoogd risico op gevaar zouden kunnen gaan lopen?
WOIII?
Of de liquidatie 'proportioneel' was of niet, zou ik niet kunnen zeggen. Het zet de boel wel op scherp en iedereen weet dat Iran het flink moeilijk gaat krijgen als de situatie echt escaleert. Ze kunnen dit echter ook niet over hun kant laten gaan en zwak lijken, want dan krijgen ze de eigen bevolking achter zich aan en breken er rellen uit in heel het land.
Een beetje speculeren
De Amerikanen hebben, heel plat gezegd, wel baat bij een oorlog omdat er verkiezingen aankomen. Oorlog leidt af van de binnenlandse problematiek en verdeeldheid, patriottisme levert (bijna altijd) steun voor de president op en als je de regering ook maar iets dwarsboomt ben je praktisch een verrader, omdat je daarmee the war effort belemmert. Politiek heel handig, maar kost wel flink wat doden. En het risico is er natuurlijk dat oorlog met Iran helemaal niet zo makkelijk verloopt, waardoor de olieprijs kan gaan fluctueren en het Amerikaanse electoraat het zat wordt om dode militairen te moeten blijven ontvangen.
En dat is nog alleen maar een scenario waarin Iran en Amerika in conflict zijn. Mocht Iran echt hard terugslaan, dan zou het zomaar kunnen dat er meerdere landen mee worden gezogen in de escalerende situatie. De-escalatie en met z'n allen 'om tafel' lijkt vooralsnog géén optie te zijn.